Eğitimi yenileştirme yaklaşımları çerçevesinde kullanılan yöntemlerden biri okula dayalı yönetimdir. Amerikan Milli Eğitim Derneği Başkanı Keith Geiger, okula dayalı yönetimi "eğitimle ilgili her türlü kararın okulda alınması" olarak tanımlamaktadır. Geiger'e göre karar alıcı ile uygulayıcıyı ne kadar yaklaştırır (Özdemir, 1996).
Okula dayalı yönetim modelinde, okulların örgüt ve öğretim yapısı öğrencilerin ihtiyaç ve yetenekleri üzerine odaklaşmaktadır. Bu da okullarda stratejik planlamayı, yönetimi, liderliği, öğretimi, personel geliştirmeyi, bütçeyi, okulun havasını ve kültürünü, okul-veli, okul-toplum ilişkisini etkilemektedir. Okula dayalı yönetimin temel esprisi okul ile ilgili kararların okula en yakın insanlar tarafından alınmasıdır.
Bu durum okulun demokratikleşmesi anlamında istenilen bir durumdur. Ancak okula dayalı yönetim modeli ilk bakışta okulun bütün örgütsel alanlarını olumlu yönde etkileyecek gibi görünmesine rağmen, kimi yönleriyle okulu olumsuz da etkileyebilir.
Okul toplumunun bütün üyelerini, örgütsel yapının her aşamasında yönetime katması anlamında olumludur. Özellikle öğretmenler okul paydaşlarından oluşan bir takında çalıştıklarında, öğrencilerin öğrenme yaşantılarını edinmelerine olanak sağlayan bir konuma erişirler.
Bu modelde öğretmenlerin yetkisi arttığı için buna paralel olarak, eğitim gereklilikleri ve ücretleri iyileştirilmelidir. Ayrıca sadece öğretmenler değil bütün paydaşların takım çalışmalarına katılması sağlanmalıdır.
Bir başka nokta da, okul toplumunun üyelerinin ve değişik görüşlerdeki öğretmenlerin karar alma süreçlerinde çok farklı görüşlerin ortaya çıkması nedeniyle uzlaşma sağlamanın güçlüğüdür.
Sonuç olarak okula dayalı yönetim modelinin, diğer bütün yönetim modellerinde olduğu gibi olumlu ve olumsuz yanları olan modeller olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Okula ve ülke eğitim sistemine en uygun okul yönetim modeli tartışmalar ve değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkacaktır.
Kaynaklar
Servet Özdemir. Okula Dayalı Yönetim. Eğitim Yönetimi Yıl 2, Sayı 3, Yaz 1996, ss.421-426
