Türkiye Yüzyılı Maarif Modeliyle birlikte hayata geçmesi beklenen uygulamalardan birisi de farklılaştırılmış öğretimdir. Farklılaştırılmış öğretim uygulamalarını birçok öğretmenimiz hâlihazırda sınıflarında uygulamaktadır ancak resmi olarak hayata geçmesi de kuşkusuz önemlidir.
Farklılaştırılmış öğretim genel eğitim sınıflarında farklı öğrenme gereksinimleri olan öğrencilerin gereksinimlerini karşılamak için öğretimin farklılaştırılmasıdır. Öğrenmede sıkıntı yaşayan tüm grupları ve öğrencileri kapsar. Öğretmen bu farklılaştırmayı yaparken öğrencilerini iyi tanımalı, onların öğrenme özelliklerini ve tercihlerini dikkate almalıdır.
Eğitim literatüründe etkili bir farklılaştırmanın en az yedi temel ilkesi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bu ilkelerin isteğe bağlı olmadığı, aksine farklılaştırmanın arka planındaki felsefeyi, modeli destekleyen araştırmaları ve farklılaştırmanın gerçek bir sınıfta gerçek öğrencilerle çalışılması için gerekli uygulamaları yansıttığı vurgulanmıştır. Bu ilkeller aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
1. Güçlü bir sınıf topluluğu, grup üyelerinin her biri için öğrenmeyi destekler. Öğretmen, güçlü bir sınıf yönetimi sergiler ve güçlü bir sınıf iklimi oluşturur.
2. Nitelikli öğretim programı her sınıfa özeldir. Sınıf öğretmeni, öğretim programını sınıfına uyarlar ve hayata geçirir.
3. Sınıf öğretmeni, oluşturduğu sınıf iklimiyle öğrenciler için ulaşılabilir görevler, grup içerisindeki bireysel farklılıkları dengeler ve tüm öğrencilerin kapasitesine saygı gösterilir.
4. Tüm öğrenciler için yüksek öğrenme hedefleri tespit edilir.
5. Süreç içerisinde devam eden değerlendirme duyarlı öğretim hakkında bilgi verir. Öğrenme kanıtları süreç odaklı uygulamalarla belirlenir.
6. Farklılaştırılmış bir sınıfta, öğrencilerin kendi özel ihtiyaçları için tasarlanmış görevler üzerinde benzer bir hazırlık düzeyine sahip akranlarıyla çalışmaları gereken zamanlar vardır. Bu zamanlarda öğrenciler çeşitli yöntem ve tekniklerle bir araya getirilir.
7. Esnek sınıf yönetimi, bir sınıftaki tüm öğrenciler için farklılaştırma ve etkili öğrenme için gerekli yapı ve açıklık dengesini sağlar.
Farklılaştırılmış öğretim uygulamaları, beceri ve süreç temelli öğretim yöntemlerini esas alan programların tamamlayıcı unsularından ve TYMM’nin en güçlü yönlerinden birisidir.
Kaynaklar
Başöğretmenlik Yetiştirme Programı Çalışma Kitabı-MEB (2022)
