Abdullah DAMAR
Öğrenmeyi Engelleyen Öğretmen Davranışları
Öğrenmeyi, tekrar ya da yaşantı yoluyla, organizmanın davranışlarında meydana gelen kalıcı ya da gizli değişiklikler şeklinde tanımlayabiliriz.
Öğrenmeyi etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörleri sıralayacak olursak;
-Aile,
-Öğrencinin olgunlaşma düzeyi, hazırbulunuşluğu, kaygı düzeyi, korkusu ve dikkati gibi psikolojik faktörler,
-Okulun fiziksel ortamı ve
-Öğrencinin fizyolojik durumu olarak sıralayabiliriz.
Son dönemde bu faktörlere öğretmen davranışlarını da eklemek gerekiyor.
Bu anlamda, PISA-2015 Ulusal raporunda, okul yöneticileri tarafından doldurulan okul anketinde, öğrencilerin öğrenmelerini engelleyen öğretmen davranışlarıyla ilgili okul yöneticilerinin görüşleri alınmıştır. Bu görüşlere göre;
-Öğretmenlerin derslere iyi hazırlanmaması % 17,
-Öğretmenlerin öğrencilere çok katı davranması % 2,
-Öğretmenlerin değişime direnmesi % 20,
-Öğretmen devamsızlığı % 20,
-Öğretmenlerin, her öğrencinin ihtiyaçlarını ayrı ayrı karşılayamaması % 35 oranında, öğrenmeyi engelleyen öğretmen davranışları olarak tespit edilmiştir.
OECD ülkelerinde, “Öğretmenlerin değişime direnmesi”nin öğrencilerin öğrenmelerini en çok engelleyen öğretmen davranışı olduğu ifade edilmiştir ve bunu “Öğretmenlerin, her öğrencinin ihtiyaçlarını ayrı ayrı karşılayamaması” takip etmektedir. Türkiye’de ise öğrencilerin öğrenmelerini en çok “Öğretmenlerin, her öğrencinin ihtiyaçlarını ayrı ayrı karşılayamaması” davranışının engellediği belirtilmiştir. Bunun yanı sıra, PISA 2012 sonuçları ile kıyaslandığında PISA 2015’de olumsuz öğretmen davranışlarının daha az oranda öğrenmeyi olumsuz yönde etkilediği aktarılmıştır.
Eğitim yöneticileri, eğitim sendikaları ve eğitimcilerin bu sonuçları gözönünde bulundurarak, ders çıkarması ve zaten son derece kötü durumda olan eğitim sistemimizin düzelmesi için etkide bulunabilecekleri değişken olan öğrenmeyi engelleyen öğretmen davranışlarının düzeltilmesi için gereken çabayı göstermesi gerekmektedir.