Abdullah DAMAR
Yaratıcılık ve Yaratıcı Düşünme Nedir?
Yaratıcılık, yaratma yeteneği olarak tanımlanır. Yaratıcılığın tanımından çok üzerinde uzlaşılan ortak nokta onun “yeni fikir, farklı bakış ya da orijinal ürün” üretme olduğudur. Yaratıcılıkla ilgili tanımlar incelendiğinde yeni, yenilik, özgünlük, buluş kavramlarına vurgu yapıldığı görülmektedir.
Yaratıcı düşünme ise olay ya da durumlara alışılagelmişin dışında bir bakış açısıyla yaklaşmayı ve problemleri bilinenden farklı yollarla çözmeyi mümkün hâle getiren bir yetenektir.
Yaratıcı düşünme ile ilgili tanımlamaları şöyle sıralayabiliriz;
-Yaratıcı düşünme; karşılanması gereken bir ihtiyacımızla ilgili, yeni fikirlerimize şekil verme becerisidir. Sorun ile ilgili gerekli kıstaslar göz önünde bulundurularak özgün, diğer bir deyişle yerinde ürünler veya sonuçlar elde etmedir. İhtiyaçlarımızda ve sorunlarımızdan yola çıkarak özgün ürünler ve çözümler üretmektir.
-Yaratıcı düşünme, bireylerin karşılaştığı problemleri sezerek içselleştirip, olaylar arasında neden-sonuç ilişkisini sağlayarak problemin çözümüne ilişkin çeşitli tahmin ve öneriler bulunup, bu problemlerin giderilmesi için alternatif çözümler üretip, sonuçları karşılaştırarak değişime açık çeşitli ürünler oluşturup, özgün ve yenilikçi bir bakış açısıyla alışılagelmişin dışına çıkma şeklidir. Problem ve sorunları sezme, çeşitli çözüm önerilerini karşılaştırarak çözüm üretmektir.
-Buluşçu yenilik peşinde olan ya da eski sorulara yeni çözümler sunan ve özgün düşüncelerin ortaya çıkmasına sebep olan bir düşünme şeklidir.
-Üst düzey bilişsel becerilerden biri olan yaratıcı düşünme, ürün ortaya koyma, buluş yapma, yapılan bu buluşun nasıl olduğunu gösterme, varsayma, oluşturma, hayal etme, özgün düşüncelerin ortaya çıkmasını sağlama, farklı durumlarda neler olabileceğini öngörme becerilerini kapsamaktadır.
-Bireylerin karşılaştığı yeni durumlara farklı çözüm yolları sunmasında, etkili iletişim kurmasında ve kendilerini geliştirmek için faydalı fikirler, imkânlar veya alternatifler oluşturmasında yaratıcı düşünme becerisi önemli bir konu olarak dikkati çekmektedir.
Tanımlardan da anlaşılacağı gibi yaratıcı düşünme “yeni fikir, farklı bakış ya da orijinal ürün” üretme yeteneğidir.
Kaynaklar
Etem Yeşilyurt. Yaratıcılık ve Yaratıcı Düşünme: Tüm Boyut ve
Paydaşlarıyla Kapsayıcı Bir Derleme Çalışması