Abdullah DAMAR
Liderler, Okul Kültürünü Nasıl Etkiler?
Okul kültürünü oluşturmak kadar, sürdürmek ve geliştirmek de önemlidir. Bu anlamda en büyük görev okul liderlerine düşmektedir.
Okul liderleri, okul kültürünü yaratırken bazı şeyler yaparlar. Bunlardan ilki; okulun tarihini ve güncel durumunu gözden geçirirler. Bunu yaparken okulun tarihini, bugününü, güçlü ve zayıf yönleri ile fırsatlarını değerlendirirler. İkincisi olarak; öğrenci merkezli eğitimin neleri gerektirdiğini ortaya koyarak, bu eğitimin gerçekleşmesi için çaba gösterirler. Son olarak da; okulda olumsuz işlev gören yapı ve uygulamaları değiştirerek, olumlu işlev görecek olan yapı ve uygulamaları ortaya koyarlar.
Okul liderlerinin, okul kültürünün sürdürülmesindeki rolü asıl bu aşamadan sonra başlar. Okul liderleri;
-Temel değerleri söyledikleri, yaptıkları ve uygulamalarıyla yayarlar. Okuldaki ve okul dışındaki tavır ve davranışlarında tutarlılık gösterirler.
-Öğrencilere hizmet amacıyla ve okulun amaçları doğrultusunda çalışanları fark eder ve onurlandırırlar. Bunu yaparken kesinlikle objektif davranmak durumundadırlar, aksi halde yapılan çalışmalar anlamsız olur.
-Tören ve gelenekleri takip eder, her geçen yıl daha canlı ve görkemli geçmesi için çaba gösterirler. Okullarımızda kutlanmakta olan törenler rutinleşmiş uygulamalar haline gelmiştir. Bu olumsuz durumun değişmesi için okul liderlerine büyük görevler düşmektedir. Rutinleşmiş törenlerden çok, gelenekselleşmiş tören anlayışını okul gündeminde tutmaya ve okul kültürünün önemli bir unsuru haline getirmeye özen göstermelidirler.
-Okulun kahramanlarını ve bu kişilerin başarılarını tanır ve ödüllendirirler. Bunu yaparken, dengeli ve sıradanlaşmayacak bir uygulamayı hayata geçirmelidirler.
-Okulun misyonunu, çevreye etkili bir şekilde duyurmak için bütün yolları kullanırlar. Yazılı ve görsel basın, kurumlarla iletişim, okul çevresindeki sivil toplum örgütleriyle işbirliğinden kaçınmamalıdırlar.
-Çalışanların, öğrencilerin, genel olarak da bütün okul toplumunun başarılarını takdir ederek, ödüllendirir ve bunu gelenek haline getirirler.
-Özellikle başarı hikâyelerini tekrar tekrar gündeme getirerek, öğrencilerin ve velilerin konu üzerindeki ilgilerini sürekli canlı tutarlar.
Başarılı okul liderleri, okul kültürünün oluşturulmasında, geliştirilmesinde ve sürdürülmesinde kendilerine biçilen anahtar rolün farkındadır ve bu rolü bir yaşam biçimi haline getirmiş kişilerdir. Okullarımızın başarılı okul liderlerine ihtiyacı, toprağın suya olan ihtiyacı kadar yakıcıdır.