Vatandaşın mülksüzleşmesi ya da mülksüzleştirilmesine dair önlemler neler olabilir? Kimi yoksul Türk vatandaşlarının bir tane bile mülkü yoktur günümüz şartlarında. Mülklerin ekonomiye arzı ve üretimi fabrikasyon mamullere kıyasla çok daha kısıtlı olduğu için değerleri zamanla artmakta ve ekonomideki ‘’ artığı‘’ üzerine çekmektedir. Türkiye’nin watsapcı-telegramcı-on binleri arkasına katıp kağıtları manipüle edici manasında bir ‘’ borsacı’’ tanımının tam zıttı olarak işi profesyonel manada bu olan ve de entelektüel efor ile ‘’ temalarla’’ Türk Borsasında profesyonelce kazanç sağlayan Tacirler Yatırım Araştırma Müdürü Kadirhan Öztürk Bey; bir sosyal medya yayınında bunları altını çize çize açıkladı. Altını çizdiği temaları bizzat kendinden dinlemenizi tavsiye etmekle birlikte yazımız dahilinde şu önemli temaların altını da burada önemli bir bilgi olarak ben de çizmek istiyorum. Kadirhan bey üretimi kolay olan ürünlerin ya da tek seferlik tüketim ile ekonomide absorbe olup kendisi ya da ekonomik değeri yitip giden ürünlerin ve hizmetlerin karşılığında piyasada ürünün kaybolmasına rağmen bir paranın ‘’ artık’’ olarak kaldığına dikkat çeker. Bu paranın gideceği sınırlı yerlerin ise; arsa, konut ve şirket hisseleri olduğunu belirtir. Çünkü bu sayılanların arzının kısıtlı olduğunu belirtir. Hatta ve hatta buna kendimce bir süsleme yapacak olur isem; piyasada emeğin de bir manada sınırsız olduğu düşünülürse sıkıntı daha da bir katmerlenebilir mülksüz Türk vatandaşları için. Bir de şunu da ekler isek; ülkelerde ekonomik büyüme kadar merkez bankaları para arz etmek zorundadır aksi takdirde ekonomik büyüme de zarar görebilecektir. Bu durumun ise tüm dünyada enflasyonun ölçülenden daha fazla hissedilmesine sebebiyet verdiğine de dikkat çeker Kadirhan bey. Ayrıca şu durumu da kısa ama çok önemli bir parantez olarak ben hatırlatmak isterim ki; Türkiye’deki kalkınma sürecinin kendisi; ve bu bağlamın –kimi zaman yüksek hanelerle- icap ettirdiği ekonomi terimi olarak ülkemiz için elzem olan ‘’ büyümenin’’  içerdiği anlamla birlikte ve de yine kalkınmanın diğer başka sebep olduklarıyla birlikte en dikkat çekici olanlarından; piyasanın ‘’ fonlanma ihtiyacına’’ ; ‘’ haddinden fazla’’ para arzına ve de ülkemizde enflasyona sebep olmaktadır. Bu enflasyon ‘’ eldekileri korumak adına’’ –Türk sanayisi gibi- eldekiler dahil her şeyi çürütmektedir ki bu enflasyon-devalüasyon zincirini kırabilecek Türk liderleri adlarını tarihe altın harflerle yazdırabilecektir. İşte anlaşılacağı üzere Türkiyemiz büyümeden de duramayacağı ve de ‘’ mecburi bir görüntü veren enflasyona’’ içtimai hayatın ne yazık ki mütemadiyen maruz kalabileceği gibi, ayrıca dünyadaki çok ‘’ sağlıklı’’ ekonomilerde bile ekonomik büyüme kadar bir ‘’ ekonomik artık değer’’ oluşacağı, ve de ekonomideki tek kullanımlık ürünlerin ve hizmetlerin karşılığındaki ‘’ boşa düşen bir  para miktarının’’ da sebep olacağı üzere; Türkiyemizdeki mülklerin bu üç kanal aracılığıyla beslenebileceği düşünülebilir. Görüldüğü üzere ‘’ para parayı çeker‘’ deyiminin ülkemiz özelinde röntgenini çekmiş olduk. Mülkler parayı ülkemizde özellikle kendinde toplamaktadır. Türk vatandaşları mülklerine kavuşmalıdır; mülksüzlüğü kendine yakıştırmamalıdır. Çünkü maddi ve manevi olarak kendini gerçekleştirememek Türk vatandaşlarına yakışmamaktadır. Yoksulluk çürütür ve ahlaksızlığı getirir; kendiniz için istemiyorsanız bile milletimizin hür gelecek nesilleri için; maddi açıdan güçlü ve de böylece bağımsız ve huzurlu ve de sağlıklı fikir yapına sahip hür gençler ve bunların daha güçlü ama boğucu olmayan kapsayıcı hür organizasyonlarının varlığının en azından sadece motivasyonu için mülk edinmelisiniz, ya da elinizden geldiğince mülklerinizi satmamalısınız!... 
Bu kadar yoksulluk içerisinden nasıl mülk edinilebileceği ise teknik bir ayrıntıdır; finansal okur yazarlığınızı geliştirmeniz ile çok daha rahat kavrayabileceğiniz bir süreç olan mülk ve mülkler edinme serencamı aslında basit ama belki biraz zaman ve emek gerektiren adımlar içermektedir. Adımlar; zamana yayılan, zaman isteyen, dirayetle mütemadiyen atılması gereken ve kişiyi ve gelecek nesilleri hürleştirip yüceltebilecek adımlar. Bu mülklerin kimisi çok yüksek meblağlarda birikim istemekle birlikte kimisi ise, örnek olarak borsa şirketlerinin hisseleri, çok küçük meblağlarla sahiplenilebilmektedir. Bunlara bu yazı dahilinde şimdilik kısaca değinmemiz icap ederse:
Arsa ve arazi: Çok teknik olarak gözükmeyen yatırım araçları ve sahiplenilebilecek mülkler gibi gözükse bile ciddi finansal okur yazarlık gerektiren ya da en azıdan sıkı piyasa araştırması gerektiren mülkler olarak kabul edilebilir. Sıkı piyasa araştırması yapsanız bile sahiplenmeyi düşündüğünüz mülkün bulunduğu lokasyon piyasa kurtları tarafından manipüle edilmiş olabilir. Emlak ve arsa ve araziye dair vatandaşın ekonomisini önemsediğini düşündüğüm insanları hemen bu noktada tavsiye etmek istiyorum: ‘’ Kurtlar‘’ lafzının sahibi Tebernüş Kireçci bey; kendisi Türkiye’nin önemli emlak editör-habercilerindendir. Şahsına ait internet adresinden çok ama çok faydalı bilgileri bu konularda hiç bilgisi olmayan insanlara bile gayet açıkça anlatan vatandaşın cebini kollayan değerli bir insandır. Ticaretin haberciliğini yıllardır yapmakta ve önemli tecrübelerini bir menfaat beklemeden taleplilere yayın ve yazıları ile aktarmaktadır. Hatta internet adresinde ‘’ seçme sorular‘’ adlı soru-cevap bölümü ve de bölümleri de bulunmaktadır. Yine değerli başka bir ismi tanıtacak olursak; Mert Başaran bey yılların beyaz yakalısı olarak zamanında; memurluk iş düzenin kendisine uymadığını ancak hayatın kendine arz ettiği şartlar yüzünden bir müddet bu sekiz beşçi memur yaşama katlanmak zorunda olduğunu idrak etmiş, ve yıllarca yaptığı yatırımları ile sonunda gayet de genç sayılabilecek bir yaşta emekli olabilmiş bir emlak ve yatırım uzmanıdır. Sürekli olarak insanları emlak ve borsa piyasasının çeşitli tehlikelerine karşı uyarmaktadır. Sit alanlarından bile doğru hamleler ve zaman ve zamanlamalar ile nasıl çok büyük karlar elde edebileceğinizi finansal okur yazarlık bağlamında Türk vatandaşlarına aktarmaya çalışmaktadır. Arsa ve arazi yatırımı özelikle doğru şekilde yapıldığı zaman dolar bazlı çok yüksek kazançlar getirebildiği gibi amortismana uğramamaktadır. Yani alabileceğiniz bir sıfır konut gibi yıllar geçtiğinden eskiyerek bir değer yitirmeye maruz kalmaz, hep genç kalır. 30 yaşında ev, 4 yaşında ev nitelendirmelerini duyabilirsiniz ama hiç yaşı olan toprak duydunuz mu? Duyamazsınız her toprak yepyenidir. Bu avantajına da değindikten sonra uyarımızı yaparak diğer bir mülke geçelim; arsa ve arazi piyasası çok kazandırır ama basit gibi görünmesine rağmen özelikle uzmanların bir lokasyonu günlerce ve 30’u aşkın kritere göre değerlendirdiği bir piyasadır. Anlaşılacağı üzere kendi içerisinde çokça ticari ayrıntı içeren bir piyasadır. Ama ben şahsen çok da göz korkutucu bir piyasa olduğunu düşünmüyorum; pek tabi ki de belli bir finansal okur yazarlığın üzerine inşa edilmesi gereken gerekirse küçük çaplı pratik tecrübeler ve de daha derin ve boyutlu ve bu alana özel bir finansal okur yazarlıkla birlikte…

Konut: Konut çoğu ekonomist ve emlakçıya göre bir yatırım aracı değildir. Genellikle sadece oturacağınız evi satın almanız önerilir. Dünyaca ünlü borsacı Peter Lynch ise daha da ileri giderek özellikle mortgage kredisi ile birlikte oturacağınız bir konut mülküne sahip olmadan borsa yatırımı yapmamanız gerektiğini belirtir. Türkiye’de konut yatırımı denince akla Cihat E. Çiçek bey gelmektedir. Bolca miktarda sosyal medya yayını ile gençliğinden beri yaptığı bir çok girişimi, ticari zekasını mecburen sergileyerek, açık yüreklilikle anlatmaktadır. Tecrübelerini dinleyicilerin para ve ekonomiye bakış açısını boyutlandırmak amacıyla aktarmaktadır. Yaptığı birçok girişimin ardından vatandaşların en çok yararına olacak yatırım aracının mortgage kredisi ile alınacak konutlar olduğunun farkına vardığını anlatır. Eğer ki amortismana uğramayacak kadar yaşlı bir konuta kredi bulabilirseniz, kiraya verilebilecek ya da yatırım yapılabilecek bir konutu, daha çok arsasına mortgage kredisi ödemiş olarak, en karlı şekilde edinmiş olduğunuza dair dikkatinizi celbeder. Konut yatırımının genel hatları bu olmakla birlikte kar edebileceğiniz çok çeşitli ticari ayrıntıları mevcuttur. Konut ve diğer yatırım ve mülkler düşünüldüğünde gerekirse yıllarca biriktirmeniz gereken tecrübe ve bilgiler ve finansal okuryazarlık önemli olabilecektir. Adım adım finansal okur yazarlığınızı inşa ederek sizler kendiniz için, hayatınızda belki bir defa da olsa temin edeceğiniz herhangi bir mülk ile çok karlı çıkmanızı temin edebilirsiniz. Belki de bu mülkten elde edeceğiniz karı daha başka birçok mülke bile bölüştürebilirsiniz. Piyasa birçok böyle tecrübe ile doludur denilebilir. Sadece tekrardan belirtmek gerekirse tahayyül edilebilecek her türlü karlı ticaretiniz ve mülk edinmeniz sizin emeğinizi talep eder…

Borsa: Borsa diğer saydığımızı iki başlıktan biraz daha teknik olsa da yine de kendine has çok faydalı yönler barındırmaktadır. Mesela borsa şöyle bir şeydir: Türkiye jeopolitik konum olarak havayolu taşımacılığı alanında göreceli üstünlüğe haizdir. Bu jeopolitik konumun yanına – yine Kadirhan Öztürk beyden alıntılıyorum bu temaları- Türk üniversitelerinden-eğitim kurumlarından kaliteli beşeri sermaye yetişmektedir. Uçak mühendisleri, pilotlar, havaalanı inşa-bakımını üstlenebilecek teknik ekipler ve mühendisler, uçak bakımını üstlenebilecek yer ekipleri ve de Türk milletinin çalışkanlığının ön plana çıkardığı hizmet sektörü başarısının havayollarındaki temsilcileri hostesler dikkat çekmektedir. Bu avantajlı Türk sektörü yine Türkiye Cumhuriyeti tarafından doğru bir politika olarak değerlendirilebilecek bir şekilde desteklenmektedir hem de… Bu başarılı Türk hikayesine ortak olmak ise çok kolaydır. Borsa İstanbul’da halka açık olan havayolu şirketlerinin birer adet hisselerinin toplamının mevcut nominal değeri sadece sanırım 500 lira ile 1000 lira arasında değişmektedir. Havayollarına dair bir şirket özelinde bir hisse bile alsanız bunun değeri 250 liradır. Yani görüldüğü üzere dünyaca büyük bir nakit akışı tahayyül edildiğinde bunun hava yolları taşımacılığı ile ülkemizin başarılı şirketlerine çekilmesi sağlanmaktadır. Siz ise çok küçük meblağlar ile buna ortak olmaktasınızdır. Dünya ekonomisi büyürken ya da büyümese bile dünyadaki malum nakit akışını kendine çekebilen Türk şirketleri, kasalarındaki nakiti büyüyen karlılık oranları ile artırdıkları için dünya piyasasında görece değerlenmektedir. Tabi ki bu durumda sizin de ilgili devasa şirketin milyarda bir adet olan parçasından payınız, yani bir adet hisseniz, belki piyasa hareketleriyle de daha fazla primlenerek ederinden çok daha fazla değerlenecektir. Burada mantığını anladıysanız ve de yatırım yapmaya değer gördüyseniz, istediğiniz miktarda; istediğiniz zaman dilimlerinde, istediğiniz kadar Borsa İstanbul’da bulunan farklı sektördeki şirketlere, istediğiniz kadar farklı sektöre yatırım yapıp; isterseniz mülk edinmişçesine hiç satmayıp isterseniz ara ara hisselerin ticaretini yapabilirsiniz. Bu arada şuna özellikle değinmem gereklidir; bu okuduğunuz yazıya internet üzerinden görsel arar iken ‘’ mülksüzleştirme ağları‘’ adı altında Türkiyemizin önemli ekonomik değerlerini olumsuz şekilde hedef gösteren görsel ve yayınlara rastladım. Ben burada bu durumu sizin takdirinize bırakmak istiyorum: 3. Havalimanımız sizi mülksüzleştirip fakirleştirir mi yoksa az önce açıklamaya çalıştığımız üzere maddi varlıklarınızın sadece nominal olarak değil bir de reel bir büyüme ile değerlenmesine ve diğer başka iskontolu kalmış mülkler edinmenize vesile mi olur? Ben temin edebildiğim kadar şirket mülkü temin etmeye çalışıyorum şahsım adıma; çünkü şirketinin karlılığını sakınan birçok patronun şirketini borsadan sakındığını iyi biliyorum. Çünkü şirketinin karlılığı ve potansiyeli kimselerle paylaşılmayacak kadar umut vadediyor, patronlar sadece uzun soluklu çok kar getirebileceğini düşündüğü projelerini gerçekleştirmek adına, çok daha fazla kar edebileceğini düşündüğü için borsada şirketinin hisselerini arz ediyor ki kendi projesine sizlerin ve diğer yatırımcıların nakitleri ile kaynak bulabilsin. Mümkünse şirketini sakınıyor. Bu kadar sakınılan mülklere ise siz hür Türk vatandaşları kolayca istediğiniz kadar ortak olabiliyorsunuz, hem de devletimizin güvencesi altında… Ama burada çok önemli detaylar olduğunu ise unutmamalısınız. Her şirketin, kendine has karakterinden; patronunun kim olduğuna, bulunduğu sektöründen, yaptığı ihracatına ve ithalatına, bu şirketin büyüklüğünden ödenmiş sermayesine –yani şirketin milyonda birinin mi yoksa milyarda birinin mi size tek bir hisse üzerinden ve de bunun hangi fiyattan satıldığına- ve en temel göstergeler olarak F/K’sına (fiyat ve kazanç oranı), FD/FAVÖK’üne (firma değeri ve faiz vergi amortisman öncesi kar oranı), PD/DD’sine (piyasa değeri/defter değeri oranı) gibi rasyolardan, en temel bilanço kalemleri olan özsermaye-borçluluk ve de net işletme sermayeleri gibi benzeri göstergelere kadar ve bunların kombinasyonları önem arz etmektedir. Hatta ve hatta bütün bunların yorumları şirketlere ve de sektörlere göre değişmektedir. Gözünüz korkmamalıdır; ben şahsım adına gerekli emeği uzun zamandır verdim ve verimli bir ilerleme kaydettim. Tabi ki gerçek ve iyi niyetli piyasa uzmanlarının dediklerini kendi araştırma ve yorumlarım ve eğitimim bağlamında çalışmalarımla harmanlayarak. Sn. Okan Yorgancı Bey ile sn. Tuncay Turşucu beylerin bilanço okuma ve temel analiz eğitimlerini aldım. Bir buçuk yıldır sıkı şekilde birçok profesyonelin halkımıza ücretsiz sunduğu sosyal medya yayın hizmetlerini takip ediyorum ve hala çok verimli ve de karşılığını gördüğüm şekilde yararlanıyorum bu sosyal medya yayınlarından. Sn. Mehmet Aşçıoğlu bey, İsmail Güner bey ve Kadirhan Öztürk beyler en sıkı takip ettiğim isimler, yanlarına bir çok isim ekleyebiliriz; bu profesyonellerin ücretsiz yayınlarını Tacirler Yatırım, Ekonomi Ekranı, İnfo Yatırım gibi bir çok ücretsiz sosyal medya yayın platformlarından ulaşabilirsiniz. Bunlar watsapçı-telegramcı manipülatörler değildir ki bunların peşine gidilmemelidir, sizleri yarı yolda soymak için bunlar peşlerinden sürüklemeye çalışmaktadır!... Her neyse, profesyonelleri takip ediniz!... Ama pek tabi ki de son tercih sizin olmuş olur; çünkü Türk piyasasının hangi entelektüel eforu nasıl ters köşeye yatıracağı ya da hangi tecrübelerin, hangi tecrübeli profesyonel borsacıların haklı çıkıp hangilerinin yanılacağı ve de en son raddede sizlerin nasıl bir borsa yatırım süreci izleyeceğiniz çok önemlidir. Sabır, öğrenme istediği, dirayet, heyecanını kontrol altında tutabilme gibi kişisel özellikler ön plana çıkıyor açıkçası. Ve en temel olarak halka arzların hangilerinin güvenilir olduğuna, hangi hisselerin ise en zor manipüle edileceğine dair bir donanıma kavuşmanız da ayrıca çok önemli olacaktır. Pek tabi ki de böyle avantajlı şekilde böyle çok kazandıran böyle likit bir yatırım aracının arz ettiği ayrıntıların fazla olması ise normal olsa gerek diye de düşünülebilir…

Sonuca bağlamak gerekirse, mülklere çok kabaca değindik ama asıl tema şu değil midir; hür insanlara mülkler yakışmaz mı, mülkler de daha çok hürriyet getirmez mi? Eli güçlü Türk vatandaşları, milyonların sinerjisiyle; güçlü sivil toplumun ve de devamında güçlü, hürriyeti ve bireyi koruyucu bir devletin teminatı olmayacak mıdır?