Mehmet DAĞLI
BİGA Bir Gram Altın Projesi-Dijital Altın, BİGA Nedir? BiGA Nasıl Alınır?
Öncelikle ‘’ blokzincir’’ teknoloisi kısaca: ‘ defterlere’ işlenen verilerin dahil olan her bir paydaşın sisteminde-bilgisayarında aynı anda dağıtılması bazı paydaşların onayı vb. gibi süreçlerle bilgiyi işleme anlayışıdır. Dijital ortamdaki bu bilgilerin sadece bütün paydaşların sistemlerinin devre dışı kalması senaryosuyla yok olacağı düşünülebilir. kimilerinin çok mesafeli yaklaştığı Bitcoin kripto para biriminin başarısı bu teknolojinin güvenilirliğinin-çalışabilirliğinin ispatıdır. Bitcoin kripto para birimi arkasında hiç bir otoritenin güvencesini taşımadığı halde blokzincir teknolojisinin dinamik bir yorumu olması sebebiyle rüştünü günden güne ispatlamaktadır. Blokzincir bir teknolojidir ve birçok farklı kullanım alanları ile dikkat çekmektedir. Bitcoin ise kendisini yaratan ya da yaratanların bu teknolojiyi yorumlamasıdır.
İşte Türkiye Cumhuriyetinin kurumları ise blokzincir teknolojisini devlet güvencesi ile birlikte yorumlayarak; ‘’ BİGA’’ (bir gram altın) projesini gündeme getirmiştir.
Takasbank bünyesi altında oluşum aşamasındaki BİGA platformu bu platforma dahil olmak isteyen bankaların, takasbank bünyesindeki fiziki altının gerçek değerinin transferinin, blokzincir teknolojisiyle; gizliliğini koruduğu halde otorite tarafından denetlenebilirliğin sağlandığı, transferlerin gerçekleşebildiği, blok zincir teknolojisinin dağıtık veri yaklaşımı sayesinde bu gerçek değerin bugüne kadar ulaşılmış en güçlü güvenilir teknolojinin güvenlik avantajını kullanma projesi olarak düşünülebilir.
‘’ BİGA’’ projesi-blokzincir teknolojisi ile, takasbank; katılımcı bankaların kurumsal ve fiziki imkanları ile onların fiziki altınlarını ve transfer durumlarını yine takasbank’ın kurumsallığı ve güvencesini ile bir potada toplama projesidir. fiziki birer gram altınlar ‘’ BİGA‘’ lar şeklinde sertifikalandırılacaktır ve son kullanıcıların katılımcı bankalar dahilindeki hesapları arasında ‘ altın eft’sinin blokzincir teknolojisi güvencesiyle buluşmuş hali olacaktır. Yukarıda blokzincir teknolojisinin muhtemel riskleri; verileri aynı anda paydaşlara yayarak-dağıratak ne kadar azalttığına değinmiştik. işte burada bir de borsa istanbul bünyesinden çıkan ülkemizin önemli finans kurumlarından takasbank ve de dahili diğer güçlü paydaş bankaların sistemsel-fiziki imkanları dahilinde bir güvence ortaya çıkmaktadır;
1-Bir regülatör-otorite olduğu halde mahremiyet güvencesi; yani kanun dışılık-soruşturmalar haricinde gizlilik.
2- Otoritenin verdiği, yani Türkiye Cumhuriyeti hukuku ve Türk bankacılık ve finans sisteminin verdiği güven ile birlikte geleceği parlak gözüken bir proje.
3-Blokzincir teknolojisinin güvenilirliği ile ilgili şöyle bir sorgulama yapacak olur isek: tüm Türkiye’de aynı anda elektriğin kesildiği ve de bir de jeneratörlerin çalışmadığı ya da tüm Türkiye Bankacalık sektörünün siber saldırı ile zaafa uğratıldığı gibi (ki BİGA’ya uluslararası iş birlikleri de eklenirse bu senaryonun riski dağıtık veri anlayışıyla iyice azalacaktır) imkansıza yakın bir felaket senaryosunda bile dağıtık veri-sürekli güncelleme sayesinde inanılmaz derecede bakiye geçmişi güvencesi. Zira böyle bir senaryoda bir tek bilgisayar bile çalışıyor olsa bakiyeler güncelliğini bir an bile kaybetmez, hiç çalışan sistem kalmadıysa da verilerin depolandığı ayrı bir merkez aracılığıyla güncelleme sıklığı-süresi önemli ki Takasbank ve devlet söz konusu olduğu için güvenilirlik had safhada!... (not: ekonomi gazetecisi Erkan Öz beyin ilgili videosuna mutlaka bakınız!...)
4- Böyle güvenilir ve Erkan Öz beyin de ifade ettiği üzere ileride gümüş değerli madenini de içine alabilecek olan kıymetli bu projesinin tek eksisi bu projeye ulaşma hizmeti sunacak olan bankaların hizmet bedeli talep edip etmeyecekleridir. zira kimi bankalar elüs hesabı hizmeti kesintisi örneğindeki gibi cüzzi bir miktar da olsa kesinti-komisyon yapıp yapmayacaklarını ileride göreceğiz.
5- Henüz son kullanıcıya açılmamış halde olan ‘’ BİGA’’ ya ilk kullanıma açıldığı zamanlarda dahil olmanın avantajı; sadece çok az bir miktarının kıyamet senaryoları haricinde hiçbir işe yaramayacağı; transferinin ve saklamasının çok zorlu ve riskli olduğu ‘’ yastık altındaki’’ altınlarınızı; Takasbank’ın sağladığı transfer imkanından yararlanmak bağlamında BİGA projesine dahil olacak olan bankaların hesaplarında değerlendirme durumunuzda, Türkiye Cumhuriyeti devleti’nin blokzincir teknolojisini yorumlamasıyla güvence altına girecektir. daha önce takasbank’ın altın transfer sistemi yani bir nevi altının eftsinin blokzincir teknolojisi ile buluşması sonucunda ‘’ Biga fiziki altın dijital değerinizi’’ transfer-saklama avantajı burada ön plana çıkmaktadır. takas bank’ın altın transfer sistemi blokzincir teknolojisi ile buluşarak son kullanıcı hesapları dahilinde bankalar arası transferde ve de resmi internet sitesindeki (biga.takasbank.com.tr deki) açıklmaya göre ileriki fazlarda başka durum ve alışverişlerde ödeme sistemi olarak da kullanılabilecektir ve de başka değer birimlerinin transferinin bir nevi test edilmesi-temeli olmuş olacaktır. takasbank-biga projesi güvencesi altında mesela ‘’ 1000 BİGA’lık bir transferle konut alımı’’ gibi senaryolar ve de benzer gelecekteki diğer hizmetler de düşünüldüğünde kullanışlı-pratik güvenilir bir ‘’ altın para’’ halkımızın sevdiği bir madenin ülkemizde genel kabul gören bir ‘’ altın standardı‘’ şeklinde tezahür edebilir. Bütün bunlar bağlamında sistemin bütün avantaj ve varsa dezavantajlarını altın birikiminizin küçük bir kısmıyla da olsa tecrübe etmek yararlı olabilir.
Tekrar belirtmek gerekirse dikkat edilmesi gereken şeyler: transferlerde ve de ‘’ biga-altın transfer hesaplarında’’ ‘’ hizmet bedeli‘’ vb. şayet olur ise ne kadar olacağıdır ve de fiziki altın güvencesi taşıyan BİGA platformuna dahil olacak olan bankaların ‘’ BİGA’’ ları satarken veya bozarken fiyatlamalarda kuyumculardan fazla mı eksik mi ‘’ makas‘’ uygulayacağıdır…
Türk finans sistemine katkısı ise öncü olma rolü ile blokzincir teknolojisinin bankacılık sisteminde tecrübe edilmesidir. Blokzincir teknolojilerinin gelecekte hayatımıza tasarruf ve güvenlik getirmesi düşünceleri bahsinde ‘’ BİGA’’ tecrübesi her anlamda ülkemize yararlı bir proje olacağa benzemektedir.
NOT: Ayrıca BİGA projesinin resmi internet adresini incelediğim; diğer başka detaylara ve vatandaş gibi güçsüzlükten değil de yolsuzluktan ötürü dünyanın en büyük ‘ yastık altı saklayıcılarından’ bir diktatörün altınlarını nasıl koruyamadığına dair çıkarımlarımı yaptığım videom için link: https://youtu.be/UMTPd8gxcIQ