Destekleme ve yetiştirme kursları amacından uzaklaştı! DYK’lara Para Dayanmadı!
DYK’lara Para Dayanmadı MEB Destekleme Ve Yetiştirme Kursları İçin Mali Kaynakları Doğru Kullanmadı! Sayıştay’ın 2019 MEB raporunda çarpıcı tespitlere yer verildi
Destekleme ve Yetiştirme Kurslarında en çok tercih edilen dersin matematik, en az tercih edilen dersin ise siyer ve hadis olduğu ortaya çıktı.
Sayıştay Raporunda, bakanlığa bağlı resmî ve özel örgün eğitim kurumlarında öğrenim gören istekli öğrencilerin ve ortaöğretimden mezun olanların akademik anlamda gelişimlerine katkı sağlamak ve derslerde edindikleri kazanımları pekiştirmek amacıyla açılan destekleme ve yetiştirme kurslarının; mevzuatındaki birtakım eksiklikler nedeniyle temel amacından uzaklaştığı, açılan kurs sayısının ve ders türlerinin fazlalığı nedeniyle bütçe üzerinde ciddi bir yük haline geldiği ve ek ders ücreti ile hizmet puanı açısından öğretmenler arasında adaletsizliğe neden olduğu belirtildi
Kurslar Temel Amacından Uzaklaştı
Dershanelerin kapatılması sürecinde alternatif bir model olarak devreye sokulan ve öğrencilerin yetkinliklerinin geliştirilmesine ihtiyaç duyulan alanlarda takviye eğitim verilmesini hedefleyen Destekleme ve Yetiştirme Kurslarının zaman içerisinde başlangıçtaki temel ilke, amaç ve değerlerinden uzaklaştığı sayıştay raporuyla belirlendi.
DYK Yönergesinin 10’uncu maddesinde kursların ortaokul ve imam hatip ortaokulları ile ortaöğretim kurumlarının tüm sınıf seviyelerindeki derslerden açılabileceği belirtilmiş, 6’ncı maddesinde ise kurslara örgün eğitim kurumlarının 5-12’nci sınıflarında öğrenim gören öğrencilerin katılacağı belirtilmesine rağmen, sayıştay raporunda belirlenene göre uygulamada hemen her okulda ve her ders için bu kursların açılması, kursların asli amacından uzaklaşarak verimsiz ve yüksek maliyetli bir uygulamaya dönüşmesine yol açtığı tespit edildi.
Sayıştay raporunda tespit edilen kurs ve öğrenci verilerine göre, 2019-2020 eğitim öğretim yılında 836.699 adet kurs açılmış, olup en çok tercih edilen derslerin önceki yıllarda da olduğu gibi öğrenciler akademik gelişimi açısından en önemli kabul edilebilecek derslerden olması, DYK’nın temel amacıyla uyumluluk arz ettiği ancak Beden Eğitimi, Müzik vb. derslerden açılan kurslar ile 7, 8, 11 ve 12’nci harici sınıflar için kurs açılması bu kursların asli amacı ya da var oluş gerekçesi ile örtüşmediği de ifade edildi.
DYK İçin Ayrılan Kaynak Planlamadaki ve Uygulamadaki Hatalar Yüzünden Sürekli Arttı
Kursların MEB’e Maliyeti 2 Yılda 3 Milyar TL
Kurs merkezlerinin ısınma, temizlik, aydınlatma, kırtasiye ve bu kapsamdaki giderleri Yönergenin 20’nci maddesi uyarınca Bakanlık tarafından karşılanmakta olup bu giderlere ilişkin sağlıklı bir veri elde edilemediğinden, sadece bu kurslar için öğretmenlere ödenen ek ders ücreti itibarıyla kursların maliyeti sayıştay raporunda düzenlenen tablo ile açıklandı.
Strateji Geliştirme Başkanlığından alınan verilere göre destekleme ve yetiştirme kurslarına katılan öğretmenlere ders ücreti olarak 2018 yılı için 1.384.528.518,11 TL, 2019 yılı için ise 1.635.486.027,00 TL ödenmiştir. Destekleme ve yetiştirme kurslarına katılan öğretmenlere ödenen ek ders ücreti örgün ve resmi ortaokullar ve ortaöğretim kurumlarındaki öğretmenler için 2019 yılında ödenen toplam ek ders ücretinin %12’sine, sermaye giderlerinin ise %23’üne tekabül ediyor.
DYK’larda Ders Ücretini 2 Katı Fazla Ödediler
Sayıştay’ın tespitine göre, DYK’lar için ek ders ücretinin %100 fazlasıyla ödenmesi ve bu kurslar için belirlenen 10 saatlik sınırlamasına uygulamada riayet edilmemesi, destekleme ve yetiştirme kursları kapsamında derse girmeyi hafta içi ek derse girmekten daha cazip hale getirdiği için okullarda görevli kadrolu öğretmenler alanlarında ihtiyaç olduğu halde aylık karşılığı dışında hafta içinde derse girmeyip hafta sonunda aynı alanda 19 saate kadar DYY derslerine girdi.
Bu nedenle Sayıştay, bahse konu ihtiyaç için ders ücreti karşılığında öğretmen görevlendirildiği için kaynakların etkin ve verimli kullanılmadığını tespit etti.
Gereği Olmadığı Halde Aynı Yerde Birden Fazla Kurs Açarak Kaynaklar Sömürüldü
Yine sayışta raporunda açıklanan verilere göre, 2019-2020 eğitim öğretim yılında 21.556 okulda kurs merkezi açılmış olup, kurs açılan okul sayısı toplam okul sayısının yaklaşık %70’ine tekabül etmektedir.
Raporda tespit edilen en önemli kaynak israfı ise, uygulamaya bakıldığında öğrenci sayısı az olduğu halde aynı yerleşim biriminde birden fazla kurs merkezi açılması ve öğrencilerin aynı yerleşim yerinde belirli merkezlerde toplanabilmesi fiilen mümkün iken yasal açıdan bir zorunluluk olmadığı için bu hususa özen gösterilmemesi.
Rapordaki ilgili bölümün sonuç değerlendirmesinde, “Yönergenin 6’ncı maddesinde yer alan kurs merkezlerine ortaöğretim kayıt alanı, komşu kayıt alanı veya diğer kayıt alanı içerisinde bulunan okullardan da öğrenci kabul edilebileceği hükmünün uygulanarak, her okulda kurs açılmasından ziyade belirli merkezlerde ulaşım imkânları da dikkate alınmak suretiyle toplulaştırmalar yapılması, bahse konu giderlerde ciddi bir tasarruf sağlayacaktır” denilerek DYK’lar için ayrılan kaynakların kullanımının planlanmasında tasarrufa gidilmesi gerekliliği vurgulandı. Ayrıca, destekleme ve yetiştirme kursu içeriklerinin Eğitim Bilişim Ağı’nda (EBA) yer alan eğitim içerikleri ile büyük ölçüde örtüştüğü ve kursların EBA aracılığıyla sürdürülmesinin maliyet açısından daha etkin bir yöntem olacağı için, DYK’ların EBA ile devam etmesi de önerildi.
mektepligazete