Dokuz başlıkta memurlara yapılan sosyal yardımlar
Devlet memurlarına, ücret ve mali haklarının yanı sıra bazı sosyal hak ve yardımlardan yararlanma imkanı da getirilmiştir.
Çeşitli yasal düzenlemelerle Devlet memurlarına tanınan sosyal hak ve yardımlara zaman içerisinde yenileri eklenebilmekte veya bu sosyal hak ve yardımlarda iyileştirmelere gidilebilmektedir. Öte yandan, mevzuatta yer almalarına rağmen memurlara yansımayan ya da miktarının azlığından dolayı zamanla anlamını yitiren sosyal yardımlar da söz konusudur.
Devlet memurlarına bazı yasal düzenlemelerle tanınmış olan sosyal hak ve yardımlardan bazıları şöyle:
1- Aile Yardımı
657 sayılı Kanunun 202 nci maddesinde düzenlenen aile yardımı ödeneği, eş ve çocuklarından dolayı, memurlara her ay aylıklarıyla birlikte ödenmektedir. Bu ödeme;
-Her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan aylık almayan eşinden dolayı, memura aile yardımı ödenir. 2020 yılının ikinci altı aylık döneminde eş için ödenen aile yardımının tutarı 2.273*0,179797 = 408,67 TL'dir.
-Çocuğu olan, evlat edinen veya geçimini sağladığı üvey çocuğu bulunan memura, çocuk için aile yardımı verilir. Çocuğun evlenmesi, erkek çocuğun 25 yaşını doldurması, çocuğun kendi hesabına ticaret yapmaya veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmaya başlaması, çocuğun ölmesi gibi hallerde ise söz konusu yardım kesilmektedir. 2021 yılının ikinci altı aylık döneminde 72 ay ve daha küçük her bir çocuk için ödenen aile yardımının miktarı 89,89 TL, 72 aydan büyük her bir çocuk için ödenen aile yardımının miktarı ise 44,94 TL'dir.
2- Doğum Yardımı
Memurlar, canlı doğan birinci çocuklarından dolayı 300 TL, ikinci çocuklarından dolayı 400 TL, üçüncü ve sonraki çocuklarından dolayı da 600 TL tutarında doğum yardımı alabiliyor. Bu yardım maalesef artmadan aynı tutar üzerinden ödenmektedir.
3- Ölüm Yardımı
Eşi (memur olmayan) veya aile yardımı ödeneğine müstahak çocukları ölen memura en yüksek devlet memuru aylığı tutarında ölüm yardımı ödenir. 2021 yılının ikinci altı aylık döneminde, eş ve çocuklarından dolayı memura ödenecek ölüm yardımının tutarı 1.708 TL'dir.
4- Cenaze Yardımı
Yurt dışında sürekli görevde olan memurun, beraberindeki eşinin ya da bakmakla yükümlü olduğu ana, baba veya çocuklarının ölümü halinde, cenazelerinin yurda getirilmesi için yapılması zorunlu olan giderler memurun kurumu tarafından karşılanır.
5- Yiyecek Yardımı
Devlet memurlarına yemek yardımı yapılabilmektedir. Yemek verme şeklinde yapılan bu yardıma ilişkin giderlerin en çok yarısı kadar olan kısmı ilgili kurum bütçesinden karşılanırken, yemek bedelinin bütçeden karşılanamayan kısmı ise memurlardan alınmaktadır.
6- Giyecek Yardımı
Devlet memurlarından bazılarına, kadro unvanları ya da hizmet sınıfları esas alınarak giyecek yardımı yapılmaktadır. Giyecek yardımı, bazı personele giyecek bedelinin nakit olarak ödenmesi şeklinde olurken, bazı personele ise giyecek olarak verilmektedir.
7- Konut Kredisi Yardımı
657 sayılı Kanunun 192 nci maddesine göre, hizmeti 10 yıl ve daha fazla olan memurlara istekleri halinde özel şartlarla ve öncelikli olarak konut kredisi verilmesine hükmetmiş olmakla birlikte, uygulamada memurun yararlandırılmadığı bir yardım durumundadır.
8- Toplu Sözleşme İkramiyesi
Kamu görevlileri sendikalarına üye olup, aylıklarından/ücretlerinden üyelik ödentisi kesilen Devlet memurlarına her yıl ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında aylıkları/ücretleri ile birlikte toplu sözleşme ikramiyesi ödenmektedir. 2021 yılının ikinci altı aylık döneminde toplu sözleşme ikramiyesi 135 TL'dir.
9- Sosyal Denge Tazminatı
Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile il özel idarelerinin kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen kamu görevlilerine, en yüksek Devlet memuru aylığı tutarını aşmayacak şekilde her ay sosyal denge tazminatı adı altında ödeme yapılabilmektedir. 2021 yılının ikinci altı aylık döneminde ödenebilecek sosyal denge tazminatının aylık brüt tutarı en çok 1.708 TL'dir.