Ayşe SARI
TSK- ENGELLİ ÇOCUĞU/YAKINI OLAN ÇALIŞANLARIN HAKLARI
Yazıya başlarken, aşağıda yer alan mevzuat hükümlerinin hiç bir hal ve şartta diğer çalışanların haklarını kısıtlamadığını, bu hakların diğer çalışanlara karşı engelli ailelerine verilmiş ve eşitsizlik yaratan haklar olmadığını vurgulamak isterim. Kaldı ki Anayasanın 10. maddesine göre de “engelliler için alınacak önlemler eşitlik ilkesine aykırı değildir”. Hiç kimse bu düzenlemelerin toplumun ve çalışma hayatının en dezavantajlı kesimi olan engelli ve onların ailelerinin dışlanmamaları için yapıldığı gerçeğini göz ardı etmemelidir.Bu düzenlemeler bir anlamda; eşit çalışma şartları altında aynı verimlilikle çalışmaları beklenen engelli ailelerinin diğerleri ile aynı çalışma hayatı kalitesine sahip olmalarını sağlayacaktır.
Engelli ve onların aileleri başta Anayasa olmak üzere Birleşmiş Milletler Engelli Hakları sözleşmesinden ve ulusal mevzuattan doğan haklarını sonuna dek isteyecek, koruyacak ve kullanacaktır. Buna engel olmak isteyenlerin ya da aksini düşünenlerin öncelikle ayrımcılık yaptıklarını bilmeleri gerekir. Ayrımcılık (engelliliğe dayalı dolaylı ya da doğrudan ayrımcılık da dahil), Engelli Hakları Sözleşmesine, Engelliler Hakkında Kanuna göre suçtur.
Burada önemli olan diğer husus; engelli ve yakınlarına verilen hakların işçi, memur, sözleşmeli, muvazzaf personel ayrımı yapılmaksızın tüm çalışanların aynı şekilde yararlanmalarını sağlamaktır. SAHİMSEN Engelliler Komisyon Başkanı olarak engellilik alanında çalışmalara başladığım ilk günden bu yana üzerinde önemle durduğum konu budur. TBMM de %70 ve üzeri engelli çocuğu olan çalışanlara mazeret izni ile ilgili düzenleme çalışmaları devam ederken (2014), bu hükmün tüm personel kanunlarına geçirilmesi için çalışmış ve bu konuda başarılı olmuştum. Bu hüküm sadece Devlet Memurları Yasasına işlenmiş olsa idi bugün TSK personeli de, işçiler de , sözleşmeli personeller de bu hakkı alabilmek için ayrı ayrı mücadele etmek zorunda kalacaklardı. Dilerim diğer haklar bağlamında yaşanmakta olan tüm eşitsizlikler çözüme kavuşur.
Bu yazıda TSK da çalışan engelli çocuğu/yakını olan çalışanlara ait düzenlemelere yer verilmiştir. Bunlar:
Günlük eğitim ve bakım izni
Mazeret İzni
Nöbet muafiyeti
Lojman düzenlemesi
Engelli çocuğu olan anneye (doğumda, doğumdan sonraki ilk 12 ay) yarı zamanlı çalışma hakkı
Ağır engelli çocuğu olan annelere erken emeklilik hakkı
Engellilik gelir vergisi indirimi
Atama ve yer değişikliği hükümleri
GÜNLÜK EĞİTİM VE BAKIM İZNİ
Türk Silâhlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 4 Şubat 2015 tarihinde yayınlanmıştır. Bu yönetmelik hükümleri 6 Şubat 2015 tarihinde Uzman Erbaş Yönetmeliğinde de yer almıştır. Aynı zamanda TSK da görev yapan memurların bu hükümlerden aynı şartlarda yararlandırılması ile ilgili yazı, Genel Kurmay Başkanlığı tarafından 10 Şubat 2015 tarihinde MSB, Jandarma Genel Komutanlığı ve Kuvvet Komutanlıklarına yayınlanmış ve böylece tüm TSK personeline tebliği sağlanmıştır. İzin konusunda kendilerine sorun yaşatılan memurların SÖZ KONUSU YAZIYA ulaşmaları, ulaşamamaları halinde amirlerinden “MSB den konu hakkında görüş sormalarını talep etmeleri” gerekmektedir. Unutmayınız, bu tür taleplerin yazılı olması zorunluluktur. Memurun bu izin hakkını kullanmasına engel olan amirin konu hakkında bilgisi olmaması da muhtemeldir.
28/1/1991 tarihli ve 20769 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Türk Silâhlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliğinin 11 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. İzin haklarının memur, muvazzaf ayırımı yapılmaksızın uygulamada aynı olduğu bilinmelidir.
(Ek fıkra: RG-4/2/2015-29257) Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli personelin bakmakla yükümlü olduğu engelli eşi, engelli çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edilmesi kaydıyla engelli kardeşinin; tıbbi tanılaması yapılmış ve 31/5/2006 tarihli ve 26184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği veya 18/5/2012 tarihli ve 28296 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliğine göre bir özel eğitim kurumunda kayıtlı olması şartı ile, özel eğitime getirilip/götürülmesi ve eğitime iştiraki maksadıyla, her engelli birey için haftada 8 saat günlük eğitim izni verilir.
Engelli çocuk sahibi anne ve babanın her ikisinin çalışması durumunda bu izin, alınan beyana istinaden birine kullandırılır. Anne ve babadan birinin çalışması durumunda, alınan beyana ve gerekçeye istinaden çalışan ebeveyne bu izin kullandırılır. Bu süre ilgili olduğu haftayı geçmeyecek şekilde personelin isteğine göre bir defada veya bölünerek kullandırılır.
(Ek fıkra:RG-4/2/2015-29257)Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli personelin bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararı ile vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşinin; Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yetkili hastaneden alınması şartı ile raporunda “ağır engelli” ibaresi olan yakınlarının bakımı maksadıyla, her engelli birey için ayrı olmak üzere günde 1 saat günlük bakım izni verilir. Bu sürenin gün içerisinde kullandırılma zamanı personelin isteğine göre düzenlenir. Engelli çocuk sahibi anne ve babanın her ikisinin çalışması durumunda bu izin alınan beyana istinaden birine kullandırılır. Anne ve babadan birinin çalışması durumunda, alınan beyana ve gerekçeye istinaden çalışan ebeveyne bu izin kullandırılır.
AÇIKLAMA: Anne ve babanın aynı kurumda çalışması durumda sadece birine izin kullandırılması hususunda dikkate alınması gereken husus, anne ve babanın ayrı kurumlarda çalışması halinde dikkate alınamaz. Örneğin baba TSK da muvazzaf çalışan anne ise Emniyet Genel Müdürlüğünde polis memuru ise; baba TSK İzin Yönetmeliğinden doğan haklarını kullanırken, anne EGM deki mevcut Genelgeye istinaden izin haklarını kullanabilir.
(Ek fıkra:RG-4/2/2015-29257)Her engelli birey için ayrı olmak üzere bir gün içerisinde, günlük bakım izni veya günlük eğitim izinlerinden sadece biri kullanılır.
AÇIKLAMA: Bu fıkrada geçen ifade sadece aynı gün içinde eğitim ve bakım izninin birleştirilemeyeceğine işaret eder. Örneğin bir kişi eğitim iznini günde 2 saat olarak kullanıyorsa, 2 saat eğitim izni aldığı gün 1 saatlik bakım iznini de alarak toplamda 3 saatlik izin alamaz.
(Ek fıkra:RG-4/2/2015-29257)Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli personelin engelli günlük eğitim izni veya engelli günlük bakım iznini verimli kullanabilmesi açısından birlik imkanları ve amirlerin değerlendirmesine göre ulaşım imkanından istifade ettirilebilir.
TSK’ da İşçi Kadrosunda Olup Engelli Çocuğu/Yakını Olan İşçilerin İzin Hakları.
TSK İzin Yönetmeliğinde günlük eğitim ve bakım izni hakkında yapılan düzenlemelerden TSK da çalışan işçiler de (ücretli olarak) yararlanmaya başlamıştır. Bu haklar 2017 Toplu İş Sözleşmesi metnine işlenmiştir.
2. Engelli Çocuğu Olan Personele Mazeret İzni Hakkı
Mazeret izni 20 Şubat 2014 Torba Yasa (6525 sayılı Kanun) ile ve sonrasındaki düzenlemelerle aşağıdaki personel kanunlarına işlenmiştir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 104.Madde (e) fıkrası, 926 sayılı TSK Personel Kanunu 126. Madde (f) fıkrası, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu 11. Madde (ç) bendi ile sağlanan hak şudur: ''Memurlara; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranında engelli olması kaydıyla) hastalanması halinde hastalık raporuna dayalı olarak ana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar mazeret izni verilir."
4857 sayılı İş Kanunu Ek Madde 2- İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar ücretli izin verilir." (Nisan 2015)
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların (6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan) 9. Maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir (16 Ağustos 2014). “Sözleşmeli personele; en az yüzde 70 oranında engelli ya da süreğen hastalığı olan çocuğunun (çocuğun evli olması durumunda eşinin de en az yüzde 70 oranında engelli olması kaydıyla) hastalanması halinde hastalık raporuna dayalı olarak ana veya babadan sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar ücretli mazeret izni verilir.”
Mazeret izni kullanımında önemli olan esaslar şunlardır:
1. Bu izin sadece çocuklar adına kullanılır. Eş, anne, baba adına talep edilemez.
2. Çocuğun yaşı önemli değildir.
3. Engelli çocuğun ağır/hafif engelli olması durumuna bakılmaz.
4. Bu iznin kullanılması için;Çocuğun en az % 70 engelli olması,çocuğun raporunda herhangi bir engel oranı olmasa da süreğen (kronik hastalığa sahip olması) bir hastalığa sahip olması gerekir.Bu süreğen/kronik hastalıklar; Tip 1 ve veya Tip 2 Diyabet hastalığı, Çölyak, Metabolik hastalıklar grubunda olan hastalıklar gibi…
5. Sadece engelli sağlık raporuna ya da süreğen bir hastalığa sahip olunması bu izni talep etmekte yeterli değildir.% 70 ve üzeri engelli olan ya da süreğen bir hastalığa sahip olan çocuğun; hükümde yer alan ‘’hastalık raporunun ‘’olması gerekmektedir.
6. Bu iznin verilmesi amirin takdirine bağlı değildir. Gerekli şartlar sağlanmışsa ve bunlar belgelendi ise (engelli sağlık raporu, hastalık raporu, izin istek formu) izin hakkı elde edilmiş olur.
7. Kullanılacak iznin süresi, hükümde de belirtildiği gibi, tamamını ya da bölerek kullanmak izni kullanacak kişinin beyanına bağlıdır. Hastalık Raporunda süre belirtilmesi gerekmemektedir. Belirtildi ise de bu süreye karar verecek olan, izni kullanacak kişidir. Hastalık raporundaki yazılı sürenin dikkate alınacağına dair amir tarafından baskı yapılamaz. Çünkü; Hastalık raporundaki izin süresinin dikkate alınacağına dair bir hüküm yoktur.
8. Bu izni, çalışan anne ya da babadan sadece biri kullanacaktır. Dolayısıyla bir çocuk için bir yıl içinde kullanılacak izin miktarı; en fazla 10 gündür. Örneğin çocuğun hastalığında ilk 5 günü anne kullandı ise geri kalan 5 gün baba tarafından kullanılabilir. Ya da geri kalan 5 günün 3 günü anne tarafından, 2 günü baba tarafından kullanılabilir.
9. Annenin çalışmıyor olması, çocuğun hastalanması halinde bu iznin baba tarafından kullanılmasına engel bir durum değildir.
10. Çocuğa ait hastalık raporunun varlığı önemlidir, çocuğun kimin tarafından doktora götürüldüğü, raporun kimin tarafından alındığı önemli değildir.
11. Hastalık raporunu; Aile Hekimliklerinden muayene sonrası veya hastalığı sonucunda götürdüğünüz özel hastane/doktor da olsa tek hekimden alabilirsiniz. Hükümde; raporun alınacağı hastane/hekim özellikleri konusunda hüküm yoktur.
12. Çocuğunuzu her hangi bir tetkik için hastaneye götürdüğünüzde (çoğu çocuğun rutin tetkikleri vardır ve bu izin hakkı verilene dek, ebeveyn bu işlemler için senelik izin almak zorunda kalıyordu); doktordan çocuğun tetkiklerinin yapıldığı, takibinin yapıldığı ve işlemlerin devam ettiğine dair yazı alarak mazeret izni talep edebilirsiniz.
3. Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Yönetmeliği (Değişiklik 30 Mayıs 2013) Madde 382 – Kıtalar, karargâhlar ve kurumlarda belirli bir sıra ve süre ile subay, askerî memur, astsubay, uzman jandarma, askerî öğrenci, erbaş ve erler ile Silâhlı Kuvvetler Teşkilâtı içinde vazifeli olan bilumum sivil şahıslar tarafından nöbet tutulur. Nöbetler Karargâh ve kurumlarda sabah saat 09.00 dan ertesi günü saat 09.00 a kadardır. Kıtalarda kıtanın özelliğine göre, komutanın münasip göreceği zamanda başlar ve nöbet 24 saati geçemez.
Nöbet hizmetine aşağıdaki personel dahil edilemez:
g. 5378 sayılı Kanun kapsamında bakıma muhtaç özürlü oldukları, yetkili sağlık kuruluşlarınca verilen sağlık kurulu raporu ile belgelenen eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocukları bulunan askerî ve sivil personel (Gemilerdeki nöbet hizmetleri hariç).
AÇIKLAMA: Engelli Danışma ve Koordinasyon Birimine gelen çok sayıda bildirime göre; TSK da ağır engelli eş ve çocuğu olan personel için nöbet muafiyet hakkı tanımlanmış olmasına rağmen ek görev/vardiya adı altında personel hafta sonu ya da gece saatlerinde mesaiye çağrılmaktadır. Bu uygulama ne yazık ki ağır engelli eş ve çocuğu olan çalışanların çoğu zaman evdeki bakıma eşlik etmelerine ya da evde engelli bireye bakım veren kişilerin yükünü almalarına engel olmaktadır. Konu hakkında birim amirlerinin bilgilendirilmesi zorunluluktur.
Not:5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunda yer alan bakıma muhtaçlık ifadesi Yönetmelik değişikliğinden sonra; 19 Şubat 2014 tarihinde kabul edilen 6518 sayılı Kanun ile; bu Kanun metninden çıkartılmıştır. Bakıma muhtaçlık Kanun metninden çıkartıldığı gibi, Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik gereği engelli sağlık raporunda yer alması zorunlu olan ibarelerden değildir. Bakıma muhtaçlık şartının istendiği durumlarda ağır engellilik şartının aranması gerekmektedir. Bakıma muhtaçlık ibaresinin kaldırılmasından sonra TSK’ da yapılan mevzuat düzenlemelerinde ağır engellilik şartına vurgu yapılmıştır. 18 Nisan 2014 Genel Sağlık Sigortası Tescil, Prim ve Müstehaklık İşlemleri Yönetmeliğinde; ‘’Tıbben başkasının bakımına muhtaç kişiler: Engellilik Ölçütü, Sınıflandırılması ve Engellilere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik kapsamında, yetkilendirilmiş engelli sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşlarınca, ağır engelli olduğu engelli sağlık kurulu raporu ile belgelendirilen kişileri ifade eder’’ hükmü yer alır. Buradan anlaşılacağı üzere; bakıma muhtaçlığın istendiği durumlarda, sağlık raporunda ‘’ağır engelli’’ ibaresinin olması gerekmektedir. Bakıma muhtaçlık kararı gerektirip, ağır engellilik ibaresi ile işlem yapılan durumlar şunlardır:
1) ASPB İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne evde bakım maaşı için başvurular ağır engellilik kısmının ‘’evet’’ olarak işaretli olması halinde değerlendirilmeye alınmaktadır.
2) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 28. Maddeye göre engelli çocuğu olan annelere verilecek erken emeklilik hakkı uygulamasında da ağır engellilik şartı aranır. Bu nedenle yasada ‘’bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu olan kadın çalışan’’ ifadesi yer alır. SGK tarafından yayınlanan uygulama Genelgesinde de (2015/23, 17 Eylül 2015) belirtildiği gibi karara esas kullanılacak raporun “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde değerlendirilerek ağır engellilik durumuna ilişkin karar verilecektir denmektedir.
3) TSK İç Hizmet Yönetmeliği Madde 382, (g) fıkrasında yer alan (30 Mayıs 2013 tarihli değişiklik) nöbet hizmetine dahil edilmeyecek personeller hakkında; g. 5378 sayılı Kanun kapsamında bakıma muhtaç özürlü oldukları, yetkili sağlık kuruluşlarınca verilen sağlık kurulu raporu ile belgelenen eş ve bakmakla yükümlü olduğu çocukları bulunan askerî ve sivil personel (Gemilerdeki nöbet hizmetleri hariç) ifadesi yer alır.
4) Emniyet Genel Müdürlüğünün 13 Ocak 2016 tarihinde Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan ''Özürlü Yakını Olan Personel Durumu'' hakkındaki yazı ile; ağır engelli yakını olanların sadece hafta içi mesai günlerinde çalıştırılması, mesai saatleri dışındaki tüm ek görevlerden, nöbetlerden ve gece mesaisinden muaf tutulması, özürlü aile bireyinin günlük bakımı için izin kullanımında personele gerekli kolaylığın sağlanması, anne ve babanın personel olması durumunda her ikisinin de belirtilen haklardan faydalandırılması sağlanmıştır.
5) TSK İzin Yönetmeliğinde engelli yakını olan personele verilecek günlük bakım izninde; bakıma muhtaçlık ibaresi yasadan kaldırıldığından, ağır engellilik şartı istenmiştir. Dolayısıyla TSK bünyesinde; engellilere ilişkin yapılan düzenlemelerde bakıma muhtaçlık Engelliler Yasasından kaldırıldığı için ağır engellilik ifadesi kullanılmaktadır. Lojman Yönergesine ilave edilen ağır engelli yakını olan personele ek 50 puan verilmesi, ağır engelli yakını olan personele bakım izni verilmesi gibi.
TSK İç Hizmet Yönetmeliği 382. Madde (g) fıkrasında yer alan bakıma muhtaç ifadesinde; engelli sağlık kurul raporunda ağır engelli olduğunun tespiti dikkate alınmalıdır.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ANNELERE YARI ZAMANLI ÇALIŞMA HAKKI
Resmi Gazetede yayınlanan Torba Yasa ile (10 Şubat 2016/ 6663 sayılı Kanun); engelli çocuğu olan anneler için, doğumdan sonra 12 ayı geçmemiş olması şartı ile 12 ay yarı zamanlı çalışma hakkı getirilmiştir. Bu yarı zamanlı çalışma tam maaşlıdır. Öte yandan çocuğun ilköğretim çağına dek yarı zamanlı çalışma (maaş ve özlük hakların yarısı karşılığında) talep edilmektedir. Buna göre engelli çocuğu olan anne 12 ay boyunca tam maaş alarak yarı zamanlı çalışabilecek (süt izni hakkını kullanmadan), 12 ayın devamında ise ilköğretim yaşına dek yarı maaşla yarı zamanlı çalışabilecek. Bu hükümler, hem memurlar için 657' ye (104. Maddeye ilave), hem de işçiler için 4857' ye (74. Maddeye ilave) işlenmiştir. Engelli çocuğun engel oranı, ağır/ hafif engelli olup olmadığı ve gelir düzeyi dikkate alınmaksızın bu hakkı isteyen her anne kullanabilir.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ANNELERE ERKEN EMEKLİLİK HAKKI
1 Ekim 2008 tarihinden sonraki çalışılan süreler dikkate alınmak üzere ağır engelli çocuğu olan annelere verilen haktır. Çocuğun ağır engelli raporudikkate alınmaktadır ve burada SGK Kurum Sağlık Kurulunun verdiği karar önemlidir. SGK’nın dikkate alacağını bildirdiği (çocuğun doğum tarihi, ağır engelli olduğu tarih gibi) tarihten itibaren çalışılan sürenin dörtte biri oranındaki süre çalışılan süreye ilave edilir, bu süre emeklilik süresinden de düşürülür.Bakınız: 5510 sayılı Kanun 28. Madde.
ENGELLİLER İÇİN ENGELLİLİK GELİR VERGİSİ İNDİRİMİ
% 40 ve üzerinde engelli olanlar, bakmakla yükümlü olduğu eş, çocuk, anne ve babası engelli olan çalışanlar (serbest çalışanlar ve isteğe bağlı çalışanlar dahil) bulundukları il/ilçe vergi dairelerine müracaat ederek vergi indirim hakkı alırlar.
LOJMAN DÜZENLEMESİ
TSK’da yapılan düzenleme ile; kendisi engelli olan veya ağır engelli eş, bakmakla yükümlü olduğu çocuk, aynı hanede yaşadığı anne veya baba, aynı hande yaşayıp vasisi olduğu kardeşi bulunan personele ilave 50 puan verilmiştir.
MSB, GENEL KURMAY VE KUVVET KOMUTANLIKLARINDA GÖREVLİ DEVLET MEMURLARININ YER DEĞİŞTİRMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK DEĞİŞİKLİĞİ
( 12 Haziran 2015 Tarihli)
Madde 11 – (1) Memurun sağlık mazeretine dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; kendisi, eşi, annesi, babası, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ve yargı kararı ile vasi tayin edildiği kardeşinin hastalığının görev yaptığı yerde tedavisinin mümkün olmadığı veya bulunduğu yerde kalmasının sağlık durumunu tehlikeye koyacağını ya da tam teşekküllü hastane bulunan bir yerde oturma zorunluluğu bulunduğunu, eğitim ve araştırma hastanesi veya üniversite hastanesinden başvuru tarihinden geriye doğru son altı ay içerisinde alınmış sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekir. Bu mazeret dolayısıyla atama isteyen memur; aynı hizmet bölgesi içinde başka bir hizmet alanına, bu şekilde mazeretin karşılanamaması halinde başka bir hizmet bölgesinde ihtiyaç duyulan ve mazeretinin karşılanacağı bir hizmet alanına atanabilir.
Engellilik durumuna bağlı yer değişikliği
EK MADDE 1 – (1) İlgili mevzuatına göre alınan sağlık kurulu raporunda en az yüzde kırk oranında engelli olduğu belirtilen memurlar ile ağır engelli raporlu eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımları bulunan memurlar, engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunabilir.
(2) Bu kapsamdaki talepler bu Yönetmelikte yer alan kısıtlayıcı hükümlere tabi olmaksızın kurumların kadro imkânları ve teşkilat yapıları dikkate alınarak karşılanır ve bu haktan bir defadan fazla yararlanılamaz.
(3) Memurun kendisinin veya birlikte yaşadığı eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının engellilik durumunun tedavisi sebebiyle yer değişikliğini talep etmesi halinde, yer değiştirme suretiyle atama yapılacak yerin, memurun ve bu fıkra kapsamındaki yakınlarının engellilik durumuna uygun olması esastır.
(4) Engellilik durumu devam ettiği sürece kurumlarca isteği dışında memurun yeri değiştirilemez. Engellilik durumu ortadan kalkan memurlar hakkında bu Yönetmelikte yer alan diğer hükümler uygulanır.”
NOT: Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında çalışan engelli ve engelli yakını olan çalışanların atama ve yer değişikliklerine yönelik yönetmelik çalışması devam etmektedir.
SUBAY ASTSUBAY ATAMA YÖNETMELİĞİ
Not: Asker hastane ile ilgili ifadelerin dikkate alınmaması, bu ifadeler yerine; Sağlık Bakanlığı tarafından engelli sağlık kurul raporu vermeye yetkilendirilen hastaneler olarak anlaşılması gerekmektedir.
Sıhhi sebepler nedeniyle atamalar
Madde 31 - (Değişik üçüncü fıkra: RG-20/4/2013-28624) Subay ve astsubaylardan kendisi, eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi için aldığı atamaya esas sağlık raporlarında belirli uzmanların bulunduğu garnizonlara atanmaları gerektiği belirtilenlerin, atanacakları garnizonlarda askerî hastaneler ile diğer kamu sağlık kurumlarındaki uzmanlardan da istifade edebileceği göz önüne alınarak atanmaları yapılır.
(Değişik dördüncü fıkra: RG-20/4/2013-28624) Atanma (hazırlık) emrini tebellüğ eden personel, kendisi, eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi için bulunduğu yere en yakın ve tam teşekküllü askerî hastaneden alacağı "Hayati önemi haizdir, tedaviden yararlanır" kayıtlı veya belirli uzmanları bulunan, hastalığının tedavi edileceği sağlık teşkilleri ile iklim, yer ve tedavi koşullarını öngören sağlık kurulu raporlarının yetkili makamlarla tasdik şekline göre bir yıl için bulunduğu garnizonda bırakılır veya ataması sağlık raporunun uygun gördüğü garnizona yapılır.
İkinci yıl aynı mazereti ileri sürenlerin atanmalarının 1 yıl daha ertelenebilmesi için, tam teşekküllü askerî hastanelerin birinden aynı nitelikte sağlık kurulu raporu almaları gerekir.
(Değişik altıncı fıkra: RG-20/4/2013-28624) Kendisi, eşi ve bakmakla yükümlü olduğu çocuğu ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi, verem, kanser, akıl ve ruh hastalıkları ile uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalıklara duçar olan personel için bu süre, tam teşekküllü askerî hastanelerden her yıl rapor almak şartıyla her rütbede aynı garnizonda 3 yıla kadar uzatılabilir. Ancak, bu hastalıkları sebebiyle yapılacak ertelemenin süresi hiçbir şekilde aynı garnizonda toplam 6 yılı aşamaz. Tedavi ihtiyacının devam etmesi halinde raporun gerektirdiği diğer bir garnizona atandırılabilir.
(Değişik yedinci fıkra: RG-20/4/2013-28624) Ömür boyu gözetim altında bulundurulmayı gerektiren ve sürekli tedavi ile yaşamın sürdürülebildiği görme ile bedeni ve zihinsel spastik (Değişik ibare: RG-27/10/2013-28804) engellilik hali, kalıtsal yollarla geçen Akdeniz Anemisi gibi hastalıklarla, benzer nitelikte kabul edilen diğer hastalıklar için atamaların ertelenmesinde süre şartı aranmaz. Kendisi, eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşi, bu tür hastalıklara ("özel eğitim amaçlı değerlendirilmesi uygundur" kararlı raporları alacaklar hariç) yakalanan subay ve astsubayların atamaları, Gülhane Askerî Tıp Akademisi veya Gülhane Askerî Tıp Akademisi Haydarpaşa Askerî Hastanelerinin sağlık kurullarından alacakları raporlarda öngörülen garnizonlara yapılır. Bu kapsama giren hastalıklar için ikinci yıldan sonraki müteakip sağlık kurulu raporları iki yılda bir alınır. (Değişik cümle: RG-25/2/2014-28924) Özel eğitim amaçlı değerlendirilmek üzere rapor alacakların atamaları ise; 30/3/2013 tarihli ve 28603 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelikte, kendisine Engelli Sağlık Kurulu Raporu düzenleme yetkisi verilmiş, sağlık kuruluşlarından alacakları "özel eğitim amaçlı değerlendirilmesi uygundur" kararlı, Engelli Sağlık Kurulu Raporları ve Rehberlik Araştırma Merkezlerinden alacakları raporda bulunan özel eğitim imkânlarının bulunduğu garnizonlara yapılır veya ertelenir.
SAĞLIKLI GÜNLER DİLEĞİMLE