Kalem Kalem Hesaplandı: Memur ve Emekli Maaşları Enflasyona Ezildi mi?

İktidarın, memur ve emekli maaşlarının enflasyondan daha fazla artırıldığını ileri sürdüğü söylemlerine rakamlarla yanıt veren Alaattin Aktaş, "Sonuç çok açık; memurlar ve emekliler enflasyona yenik" dedi.

Alaattin Aktaş'ın Ekonomim'deki köşesinde yaptığı hesap ve değerlendirmeleri şöyle:

Yılın İlk Altı Ayı ve İkinci Yarı Yıl Enflasyon Farkı

"Bir yanda ilk altı ay için bu yıl Ocak ayında verilen zam ile oluşan maaş... Buna yılın ikinci yarısı için verilen ilk altı ayın enflasyon farkını ekliyorum. Bu şekilde oluşan aylık maaş serisini, aylık enflasyon serisiyle kıyaslıyorum. Aylık enflasyon serisi olarak da yüzde 38’lik tahmini esas alıyorum. Buna rağmen, yani gerçekleşmesi çok zor olan enflasyon tahminine rağmen maaşlar enflasyona yenik.

Memur ve emekliler, olabilecek en düşük gerçekleşmeye işaret eden yüzde 38’lik tahmine göre bile alacaklı. Dolayısıyla, bu durumda bile alacaklı olan memur ve emeklilerin, fiilen daha yüksek olduğu bilinen ancak somut orana dökülemeyen enflasyona göre çok daha fazla alacaklı olduğu da ortada.

Buyurun, İşte Hesap Ortada...

Enflasyon verisi TÜİK’in açıkladığı TÜFE’ye göre belirlenmiş olup, ilk altı ayın kesinleşmiş oranlarını yansıtıyor. İkinci altı ayın oranları ise Merkez Bankası’nın yüzde 38’lik tahmininin gerçekleşeceği varsayımına göre aylık gidişatı ortaya koyuyor. Bu nedenle tabloda, ikinci altı ay farklı renkte, gerçekleşmesi varsayılan bölüm olarak gösteriliyor.

MEMUR YALNIZCA ÜÇ AY AVANTAJLI

Bu hesaplama, yalnızca 2024 yılındaki maaşın 2024’ün enflasyonuyla kıyaslanmasından ibaret olup, çalışanların ve emeklilerin önceki yıllardan hiç kaybının olmadığını varsayıyor. Gerçekte kayıplar olsa da, bu varsayımla 2023’ün Aralık ayındaki maaşlar reel olarak 100 kabul edilmiştir; ne eksik, ne fazla. Yılın ilk yarısındaki maaş hesaplanmış, Temmuz’da ise ikinci yarı yıl artışı eklenmiştir.

Buna göre, memurlar yalnızca Ocak, Temmuz ve Ağustos aylarında enflasyona göre daha yüksek maaş alabiliyor. Diğer dokuz ayda enflasyon daha yüksek.

İŞÇİ VE BAĞ-KUR EMEKLİLERİNİN DURUMU

İşçi ve Bağ-Kur emeklilerinin durumu ise görece daha iyi. Memur ve memur emeklileri, maaş hesaplama yönteminden dolayı bu yılın ikinci altı ayı için yüzde 19.73 oranında enflasyon farkı alırken, işçi ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 24.73 fark verildi. İşte bu fark yüzünden işçiler, yılın beş ayında enflasyonun üstünde maaş aldı ve alacak.

TUTAR DAHA YÜKSEK DEĞİL

İşçi emeklilerinin memur ve memur emeklilerine göre daha yüksek oranda enflasyon farkı almaları, daha yüksek tutarda maaş aldıkları anlamına gelmiyor.

Memurlar için her altı ayda bir enflasyon farkı dışında ek zam verilmesi, ancak bu ek zammın önceki tutardan düşülmesi gibi bir hesaplama yöntemi bulunuyor. Bu yöntemle memur ve memur emeklileri artışı bir anlamda daha erken almış oluyorlar.

Bu nedenle, işçi emeklileri genel olarak memur emeklilerinin çok altında maaş alıyor. Bu yılın ikinci yarısı için ortaya çıkan 5 puanlık fark da yıl sonunda bir şekilde giderilecek ya da o fark aşağı çekilecektir.

Burada önemli olan, memur emeklisinin mi yoksa işçi emeklisinin mi daha yüksek maaş ya da enflasyon farkı aldığı değil.

Önemli olan, maaşlardaki artışların enflasyon ölçüsünde olup olmadığı. Sonuç da ortada...

Bu tablo ve grafikler, “Memur ve emekliler enflasyona ezdirilmedi” diyenlere meydan okuyor! Çok açık biçimde görülüyor ki, resmi enflasyona göre bile memurlar ve emekliler enflasyon karşısında yenik düşüyor.

gazeteduvar