3600 ek göstergede kapsam genişletilmesinin ortaya çıkaracağı sorunlar!

Memurlar 3600 ek gösterge müjdesinin bir an önce yürürlüğe girmesini istiyor

Okuyucumuz diyor ki; “3600 ek gösterge müjdesi verilmişti en kısa zamanda hayata geçirilecek denildi meclise ne zaman gelecek bekliyoruz.” Benzeri yorumlarla sıklıkla karşılaşılmaktadır. Özetle verilen sözler tutulsun deniliyor. Yine okuyucular memur sendikalarının konunun yeterince takipçisi olmadığını düşünüyorlar.

Yetkili makamlarda bulunanlar tarafından beklenti oluşturulunca ister istemez beklenti sahipleri biran önce sonuç istiyor. Bütçede yeterli kaynak olup olmaması beklenti sahiplerinin düşüneceği şeyler olmayıp bütçede yeterli kaynak olup olmadığı hususu beklentiyi oluşturanların sorunu olarak görülür. Halbuki sistem bozucu her düzenleme başka sıkıntıları tetikleyecektir. Bu nedenle de bazı düzenlemeler zamana yayılarak yapılmaya çalışılmaktadır.

Daha önceki yazılarıma bir bütün olarak bakıldığında 3600 ek gösterge düzenlemesi çıkarılmadan oluşabilecek sorunları tek tek yazdığım görülecektir. Gelinen noktada yazdıklarımın tamamı ortaya çıktı ve şuan çözüm için çırpınılıyor. Son olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sayın Vedat Işıkhan, birinci dereceye yükselen memurlar için 3600 ek gösterge düzenlemesini hayata geçireceklerini bildirmişti. Hal böyle olunca 3600 ek gösterge düzenlemesi için memurlar sabırsızlanıyor.

Daha önce de ifade ettiğim üzere böyle bir düzenleme yürürlüğe girdiğinde başkaca birçok dengesizliğin ortaya çıkması kaçınılmazdır. Buna yönelik nasıl bir tedbir alınacağı ise şuan itibarıyla bilinmiyor. Keşke bu tür düzenlemeler yapılmadan önce enine boyuna bir analiz yapılabilseydi.

Haklı olarak 3600 ek gösterge düzenlemesi öncesinde ek göstergeleri 3600 olanlar bizim haklarımız ne olacak demeye başladılar. Yine 5510 sayılı kanuna tabi olan memurlar için 3600 ek gösterge uygulamasının çok fazla bir karşılığı bulunmamaktadır.

Okuyucularımız haklı olarak verilen sözün yerine getirilmesini talep ediyor. Şimdi birinci dereceye yükselecek/yükselen memurlar için 3600 ek gösterge düzenlemesi yürürlüğe girdiğinde ortaya çıkacak muhtemel sorunları aşağıda sıralayacağız.

3600 ek göstergenin yaygınlaştırılmasının ortaya çıkaracağı sorunlar

Gönül ister ki her memurlar refah içerisinde yaşasın ve emekli olunca da bu durumu devam etsin. Ancak gerçek hayat buna izin vermiyor. Bu çerçevede birinci dereceye yükselen memurlar için 3600 ek gösterge düzenlemesini hayata geçirildiğinde ortaya çıkacak sorunları maddeler halinde sıralayalım.

1- Düzenleme öncesinde ek göstergesi 3600 olanların durumu ne olacak?

Bunların ek göstergesi 3600’den 4200’e çıkarılmıştı. Ancak bu artışın dişe dokunur hiçbir etkisi olmadı. Örnekle açıklamak gerekirse ¼ derece ve kademedeki 25 yıl hizmeti olan bir mühendisin emekli aylığı 22.105,69 TL’den 22.484,35 TL’ye çıkarken aynı durumdaki hemşirenin emekli aylığı 18.129,72 TL’den 22.105,69 TL’ye yükselmiştir.

Her iki unvandaki emekli maaşındaki artışı kıyasladığınızda ortaya çıkan adaletsizliği izaha gerek yoktur diye düşünüyoruz. Aynı durum emekli ikramiyesinde de ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan bu adaletsizliğin giderilmesi yönündeki talepler yükselmeye başlamıştır.

2- 5510 sayılı kanun öncesi ve sonrası işe girenler arasındaki adaletsizlikler

Daha önceki yazılarımızda da ifade ettiğimiz üzere 5434 sayılı kanuna tabi memurlarla 5510 sayılı kanuna tabi memurların (1.10.2008 öncesi ve sonrasında işe başlayanlar) 3600 ek göstergeden faydalanma durumu arasında uçurum oluşmuştur. İlerleyen süreçte kartopu gibi büyüyen bu sorunun çözülmesi gündeme gelecektir.

3- 1’inci dereceye yükselen her memurun ek göstergesi 3600 olunca bu düzenlemenin anlamı olmayacaktır.

Birinci dereceye yükselen memurlar için 3600 ek gösterge düzenlemesi hayata geçirildiğinde 3600 ek göstergenin anlamı kalmayacaktır. Yani her memur 3600 ek göstergede eşitlenince daha önce ek göstergesi 3600’e yükseltilenler ister istemez rahatsızlık duyacaklardır. Hele hele ek göstergesi 3600’den 4200’e çıkarılanlar arasında kıyas yapılmaya başlayınca sorunlar daha da artacaktır.

4- Daire başkanı ve üstü unvanlardaki personelin emekli ikramiyesi ne olacak?

Daha önceki yazılarımızda da ifade ettiğimiz üzere şu an ¼ derece ve kademedeki 25 yıllık bir hemşirenin emekli ikramiyesi 666.273,97 TL iken aynı hizmet yılına sahip daire başkanının ikramiyesi 677,687.03 TL’dir. Oluşan bu dengesizliklerin nasıl düzeltileceğine dair hiçbir açıklamaya rastlamadık. Ayrıca, birinci dereceli memurlara 3600 ek gösterge verilmesi halinde durum daha da müzminleşecektir. Yani memurlarla amirler arasında fark kalmayacaktır.

5- Sosyal Güvenlik Sistemi bu yükün altından kalkabilir mi?

Birinci dereceye yükselen memurlar için 3600 ek gösterge düzenlemesi hayata geçirildiğinde daha önce emekli olanlar da bu haktan yararlanacağı için Sosyal Güvenlik Sisteminin bu yükün altından kalkmasının imkansız olduğunu düşünüyoruz. Şuan dahi vergilerle finanse edilen bir sistemin yeni yüklere nasıl dayanacağını merak ediyoruz. EYT sonrasında aktif/pasif dengesi çok düşmüş ve sistem taşınamaz hale gelmiştir. İlave tedbirler alınmadığı takdirde çok zor günlerin bizi beklediğini belirtmemiz gerekiyor.

6- Bir taraf yapılırken birçok yapı yerle bir olabilir

Bir düzenleme yapılırken enine boyuna analiz yapılmazsa bir taraf yapılırken birçok tarafın bozulduğuna şahit oluruz. Nitekim 3600 ek gösterge düzenlemesi yapılmadan önce ortaya çıkabilecek sorunları detaylarıyla açıklamış ve maalesef tek kalmıştım. Ben de birilerini memnun etmek için popülist yazılar yazabilirdim. Ancak ahlaki davranarak eleştirilmeyi göze almış ve doğruları yazmıştım. Gelinen noktada maalesef istenmeyen birçok sorun ortaya çıktı ve daha da çıkacak.

Burada maalesef muhalefet partilerinin hesapsız kitapsız verdiği sözler sonrasında hükümetin seçimler öncesinde çaresiz kalarak düzenleme yapmak zorunda kalması sistemi katlanılamaz hale getirmiştir. Maalesef Meclisten oybirliği ile çıkan kanunlara bakıldığında bunlar arasında 3600 ek gösterge ile EYT düzenlemesi gelmektedir. Sonucu hep birlikte görüyoruz. Bugünlerin iyi günler olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Yani daha hasar tespitinin tam olarak yapıldığını düşünmüyorum. Ne diyelim bir tarafta verilen sözler diğer tarafta beklentiye giren memurlar ve ortaya çıkan acı tablo var. Bir tarafım verilen sözlerin bir an önce tutulmasını isterken diğer tarafım ortaya çıkacak sonuçlardan korkuyor.

Ahmet Ünlü