3 Temmuz'dan itibaren neler değişecek? SGK Başuzmanı İsa Karakaş madde madde açıkladı...

Yüksek enflasyonun hüküm sürdüğü ülkemizde çalışanların ve emeklilerin maaşları genel olarak her temmuz ayında güncellenmektedir. Ayrıca karşılıksız ödenmekte olan 65 yaş aylığı, engelli yakını ve engelli maaşları, evde bakım parası ve diğer birçok sosyal yardım miktarı değişmektedir.

Diğer yandan kiralarda %25 sınırın kalkmasıyla birlikte temmuz ayından itibaren Borçlar Kanunu gereğince enflasyon farkı tavan olmaya devam edecektir.

Bu yıl temmuz ayında enflasyonla mücadele kapsamında hükûmetin hazırlamakta olduğu vergi ve ekonomiyle ilgili paket kapsamında başta ÖTV olmak üzere birçok vergi kaleminde artış ve yeniden düzenlemeler de yürürlüğe girecektir.

3 TEMMUZ MEMUR VE EMEKLİ ZAMLARI

Memur ve memur emeklileri için en son geçen sene akdedilen 7. Dönem Toplu Sözleşmesiyle hem bu senenin hem de 2025 yılının maaş güncelleme esasları belirlenmektedir. Mezkûr sözleşme zammını aşan ilk 6 aylık enflasyon farkına ilave olarak yılın 2. yarısı için %10 oranında toplu sözleşme zammı yapılacaktır. Bu güncelleme esasları aynen memur emeklileri için de geçerli bulunmaktadır.

Ocak+Şubat+Mart+Nisan ve Mayıs ayları itibarıyla 5 aylık enflasyon farkı %22,72 olarak gerçekleşmiştir. Geriye sadece 3 Temmuz 2024 günü açıklanacak haziran ayı enflasyon verisi kalmıştır.

Toplu sözleşme hükümleri çerçevesinde anılan sözleşme zammını aşan ilk 5 aylık enflasyon farkına ilave olarak yılın 2. yarısı için %10 oranında toplu sözleşme zammını esas aldığımızda bugün itibarıyla haziran ayı enflasyon verisi hariç olmak üzere refah payı verilmezse dahi %17,37 oranında güncelleme yapılması gerekecektir. Merkez Bankası piyasa anketleri ve en son yapılan akaryakıt zamları muvacehesinde haziran ayı enflasyonu tahminine göre memur ve memur emeklilerine %20,50 civarında bir güncelleme yapılmasını tahmin etmekteyim. Bu tahminde refah payı, eşitleme ya da seyyanen zam beklentileri ilave edilmemiştir. Yasa gereği bu rakamdan daha az yapılmayacak tahminî zam hesaplanmıştır. Bu bağlamda sadece bu rakamla sınırlı artış olursa uzun yıllar eğitim almış eğitim dolayısıyla büyük maliyet ve fedakârlıklara katlanmış olan mühendis, doktor, öğretmen, hemşire… gibi meslek gruplarında çalışanlar sadece enflasyonun altında maaş almakla kalmayacak aynı zamanda sıvacı, tır şoförü, kaynakçı gibi işlerde çalışanların yarısından daha az maaş alması söz konusu olacaktır. Bu durumda eğitimli olmanın hiçbir cazibesi kalmayacaktır.

SSK-BAĞ-KUR EMEKLİ MAAŞ ZAMLARI

SSK-Bağ-Kur emeklilerinin de maaşlarının güncellenmesinde sadece 3 Temmuz 2024 günü açıklanacak haziran ayı enflasyon verisi kalmıştır. Ancak bu emekliler için toplu sözleşme geçerli olmadığından bugün itibarıyla Ocak+Şubat+Mart+Nisan ve Mayıs ayları itibarıyla 5 aylık enflasyon farkı %22,72 olarak gerçekleşmiştir.

Geriye 3 Temmuz 2024 günü açıklanacak haziran ayı enflasyonu kalmıştır. Dolayısıyla Merkez Bankası piyasa anketleri ve en son yapılan akaryakıt zamları muvacehesinde haziran ayı enflasyonu tahminine göre %26 civarında bir güncelleme yapılmasını tahmin etmekteyim. Yine bu tahminde de refah payı, eşitleme ya da seyyanen zam beklentileri ilave edilmemiştir. Yasa gereği bu rakamdan daha az yapılmayacak tahminî zam hesaplanmıştır.

BES’TE PARA ÇEKME ZAMANI

Çalışanların sistemden çıkmasının önemli nedenlerinin başında evlilik, ev alma ya da diğer zorunlu hâller için bir düzenleme olmaması bu konudaki düzenlemelerin katı tutulmasıdır. İşte buradan hareketle hükûmet sistemden tamamen çıkmadan belirli hâllerde birikimlerin bir kısmının çekilmesine yönelik yeni düzenlemeler yapmıştı. Bu düzenlemelerin çoğunluğu 1 Temmuz 2024 günü itibarıyla yürürlüğe girecektir. Dolayısıyla belirtilen hâllerde temmuz ayından itibaren para çekilmesi ya da teminat gösterilmesi mümkün hâle gelecektir.

65 YAŞ, ENGELLİ AYLIKLARI VE SOSYAL YARDIMLAR

SGK’dan emekliliği bulunmayan 65 yaş ve üstü muhtaç yaşlı vatandaşlara devlet Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfından maaş bağlamaktadır. 2023 Temmuz ayı itibarıyla 2.348 TL olan 65 yaş aylığı 1 Ocak 2024 tarihi itibarıyla 3.504,84 TL'ye yükseltilmiştir. Bu rakam sabit olmayıp 1 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla tekrar güncellenecektir. Aynı şekilde %40-69 arası engelli aylığı, %70 ve üzeri engelli aylığı ve 18 yaş altı engelli yakını aylıkları da temmuz ayında yeniden gelecektir. Bunların yanı sıra temmuz ayında evde bakım parası başta olmak üzere birçok sosyal yardım kalemi yeniden güncellenecektir.

KİRA GÜNCELLENMESİ

Hükûmetin kiralarda %25 tavan sınırı uygulaması temmuz ayında sona erecektir. Temmuz ayından itibaren Borçlar Kanunu’nda yer alan hükümler gereğince tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki 12 aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek şartıyla geçerli olacaktır. Dolayısıyla temmuz ayı ile birlikte kira güncellenmesinde enflasyon farkı tekrar tavan olmaya devam edecektir.

TEMMUZDA VERGİ ZAMLARI

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan vergi paketinin en geç temmuz ayında yasalaşıp birçok maddesinin yürürlüğe konması bekleniyor. Hâlen tartışılmakta olan pakette, başta ÖTV olmak üzere birçok vergi kaleminde artış ve yeniden düzenlemeler öngörülüyor.

Türkiye Gazetesi