15.6 milyon emekli maaşına zam ve ikramiye, işçiye kadro

Hızlı bir şekilde yasalaşarak Cumhurbaşkanı'nın onayına gönderilecek. 1 Nisan'dan itibaren geçerli olmak üzere 15.6 milyon emeklinin bayram ikramiyesi yüzde 82 zamla 2 bin liraya çıkacak. Ramazan ve Kurban Bayramı'nda toplamda 4 bin lira olmak üzere emeklilere 62.4 milyar lira ikramiye yatırılacak. Yasayla en düşük emekli aylığı 7500 liraya çıkacak.

Emekliler için atılan adımlarda bu tutarın altında aylık alan emekliler değil Emeklilikte Yaşa Takılanlar yasası kapsamında aylık bağlanacaklar, dul ve yetimler de uygulamadan yararlanacak. Dul ve yetim aylığı alanlar da en düşük emekli aylığındaki artıştan hisseleri oranında yararlanacak. Bayram ikramiyesiyle birlikte malullük, gaziler, güvenlik korucuları, terörden zarar görenler, sürekli iş göremezlik ödeneği alanların da ödemeleri de artacak.

SSK, Bağ-Kur emekli aylıklarına Temmuz ayında yapılacak zamla kök aylığı 7500 lira altında kalanlar bu rakama tamamlanacak, 2000 öncesi SSK'lıların bugün 6 bin 930 lira olan kök aylığı enflasyonun yüzde 40 olması halinde 8 bin 530 liraya çıkacak.

Emeklilere zamlı bayram ikramiyesi, en düşük aylığa 2 bin liralık artış başta olmak milyonların hayatına dokunan 18 maddelik yasa teklifindeki düzenlemelere ilişkin merak edilen bazı soruların yanıtları şöyle:

EMEKLİ MAAŞINDAKİ ZAMMI KİMLER ALABİLECEK?

1- En düşük emekli aylığına yapılan zamdan kaç kişi yararlanacak, Temmuz zammı da yansıyacak mı?

WhatsApp Grubumuz İçin TIKLAYINIZ

Bugün itibariyle3 milyon 762 bin kişinin 6500 liranın altında, 8 milyon 139 bin kişi 7 bin liranın altında, 8 milyon 796 bin kişi 7500 liranın, 9 milyon 898 bin kişi de 8 bin liranın altında aylık alıyor. Emekli aylıkları prime esas kazanç, çalışma süresine göre hesaplanıyor. Emekli aylıkları Ocak ve Temmuz aylarında enflasyon oranında artırılıyor. Yasayla birlikte aylığı 5500 lira olanlar 7500 lira almaya başlayacak. Bugün itibariyle aylığı 7500 lira olanların gelirinde bir değişiklik olmayacak. 1 Temmuz itibariyle 15.6 milyon emekliye enflasyon oranında artış yapılacak. En düşük emekli aylığına da Temmuz zammı kök aylık üzerinden yansıtılacak. Kök aylık 4 bin liraysa yüzde 40 zam varsayımı ile emeklinin aylığı 5600 lira olacak ama 7500 lira almaya devam edecek. Örneğin, bugün itibariyle en düşük aylığı 6 bin 95 lira olan SSK'lılar (2000 öncesi işe başlayacak) Temmuz ayında enflasyon zammının yüzde 40 olduğu düşünüldüğünde kök aylığı 8 bin 530 liraya yükselecek. Bu kapsamdaki bir emeklinin eline geçecek aylık 7500 liradan 8 bin 530 liraya çıkacak.

2-En düşük emekli aylığı ve bayram ikramiyesindeki artış dul ve yetim aylığı alanların aylıklarına nasıl yansıyacak?

Dul ve yetim aylığı alanlar hem en düşük emekli aylığı hem de bayram ikramiyesinden hisseleri oranında yararlanacak. Örneğin ölen kocasından yüzde 75 oranında 4 bin 125 lira aylık alan yeni zamla birlikte 5625 lira alacak. Yine aynı örnekten yola çıkarsak bugün 5500 lira olan en düşük aylıktan babasından yüzde 25 oranında aylık alanlara 1375 lira yerine 1855 lira yatacak. Bayram ikramiyeleri de hisseleri oranında yatacak. Eşi vefat eden 2 bin liralık bayram ikramiyesinin yüzde 75'i olan 1500 lirayı alacak.

3-Aylığı 7500 liranın altında kalan EYT'liler de Nisan ayında bu zamdan yararlanacak mı, Bayram ikramiyesi de yatacak mı?

Henüz daha yeni emekli olan vatandaşlar da bayram ikramiyesinden yararlanabilecek. EYT kapsamında Mart ayında emeklilik başvurusunda bulunanlara 1 Nisan itibariyle aylık bağlanacak. Aylık geliri 7500 liranın altında olan EYT'liler de dahil bütün emekliler bu artıştan yararlanacak. EYT'liler de diğer emekliler gibi 21 Nisan'da başlayacak Ramazan Bayramı öncesi bayram ikramiyelerini alabilecek.

4-Bayram ikramiyeleri ne zaman yatacak, emekliler dışında kimler alabiliyor?

Nisan ayı itibariyle bayram ikramiyeleri 1100 liradan 2 bin liraya çıkıyor. Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ikramiye ve aylık takvimini önümüzdeki günlerde açıklayacak. Bayram ikramiyelerinin 17-21 Nisan arasında yatırılması bekleniyor. İki dosyadan aylık alanlar yüksek olan dosya üzerinden ikramiye alacak. Bayram ikramiyesi, SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı emeklilerinin yanı sıra şehit yakınları, gaziler, ölüm aylığı alanlar, vazife ve harp malullüğü aylığı alan er ve erbaşlar, geçici köy korucuları, şeref aylığı alanlar, şampiyon sporcular, terörden zarar görmesi nedeniyle aylık bağlanan siviller ve hayatını kaybedenlerin hak sahiplerine yatırılıyor. Sürekli iş göremezlik geliri alanlar da bayram ikramiyesi alabiliyor.

5-Nisan'da emekliliğe hak kazanan EYT'lir aynı ay promosyon da alabilecek mi?

EYT kapsamında emekli olup çalışmaya devam edenler Nisan ayında hem emekli aylığı hem de çalıştıkları iş yerinden sosyal güvenlik destek primine bağlı çalışmaları halinde maaşlarını alacak. Emekli aylığını alacakları bankadan promosyon ve her iki bayram ikramiyesini alabilecek.

6-Geçici işçiler kamuda kadroya alınacak mı?

Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan yaklaşık 60 bin geçici işçi bulunuyor. Bunlar arasında 6 aydan az çalıştırılan mevsimlik işler de yer alıyor. Yasal düzenlemeyle kurumların ihtiyaçları, bakanlıkların izniyle 11 ay 29 gün çalıştırma imkanı getiriliyor. Çalıştıkları kurum, kuruluşların kadrolarında boşalma olduğunda da kurum ilan edecek. Kıdem sırasına göre halen çalışan veya çalışma hakkı bulunan geçici işçilere öncelik vermekle birlikte onları kadrolu işçi haline dönüştürmüş olacak. Yapılan düzenlemeyle geçici işçilerin kıdem tazminatı hakkı da olacak.

7-Doktorların özlük hakları ile yüksek yargı mensuplarının tazminat oranlarında iyileşme yapılacak mı?

Geçen yıl doktorların özlük haklarında iyileştirme yapılmıştı. Kamuda çalışan doktorlarla üniversite, Sağlık Bakanlığı hastanelerinde çalışan doktorlar arasındaki ücret farkı da ortadan kaldırılıyor. Yüksek hakimlik tazminat oranları da artırılıyor. Yargıtay Birinci Başkanı, Danıştay Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Yargıtay Birinci başkanvekilleri, Danıştay başkanvekillerinin aralarında yer aldığı yüksek yargı üyelerinin ek tazminat oranı artırılıyor.

8- İşsizlik sigortası maaşı alıp fazla ve yersiz ödeme yapılan kaç kişinin borcu silinecek?

Bu kapsamda olan yaklaşık 60 bin kişi bulunuyor. 31 Aralık 2012 tarihi ve öncesi döneme ilişkin işsizlik ödeneğinden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemelerden maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar silinecek.

Hazal Ateş