13 soru 13 cevapta memurlara emeklilik hakkında merak edilenler
Bugünkü yazımızda memur emeklileri ile dul ve yetimlerinin en fazla merak ettikleri konuları soru ve cevap yoluyla 13 sorunun cevabı ışığında açıklamaya çalışacağız.
1- 8 yıl memuriyet hizmeti olan memurun eş ve çocuklarına aylık bağlanır mı?
5510 sayılı kanuna göre, 8 yıl 5 ay hizmeti varken vefat eden bir devlet memurunun eş ve çocuklarına dul ve yetim aylığı bağlanır mı? Daha önce toptan ödeme yapılmışsa aylık bağlanması için ne yapılabilir?
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, aleyhe olan durumlar haricinde hiçbir şekilde talep olmadan işlem yapmamaktadır. 5510 sayılı kanuna göre dul ve yetimler için emekli aylığı bağlanma şartları beş yıla düşürülmüştür. Aylık bağlama ve ihya talebinde bulunmanız ve SGK tarafından istenecek parayı yatırmanız halinde paranın yatırıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren tarafınıza aylık bağlanabilecektir. Maaşınız, müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren bağlanacaktır.
2- Halen Bağ-Kur'lu olarak çalışan, memur eşinden dul aylığı alabilir mi?
Eşim 7 yıllık memur iken vefat etti. Halen Bağ-Kur'lu olarak çalışıyorum. Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alabilir miyim?
5510 sayılı Kanun'a göre eşinizin beş yıldan fazla hizmeti olduğu için, Bağ-Kur'a (4/b) tabi çalışmanız, Emekli Sandığından dul aylığı almanıza engel değildir. Ayrıca, sigortalı (4/a) olarak çalışsanız dahi eşinizden dul aylığı alabilirsiniz.
3- 5510 sayılı Kanun sonrasında emekli ikramiyesi ödemesinde bir değişiklik oldu mu?
5510 sayılı kanun sonrasında devlet memurlarının emekli ikramiyemin hesaplanmasında bir düşüş veya ikramiye tutarının ödenmemesi gibi bir durum söz konusu mudur?
5510 sayılı kanun sonrasında memurların emekli maaş hesabında önemli değişiklikler olmuştur. Yani prime esas kazançlar emekli aylığı bağlanmasında esas alınmaktadır. Ancak, emekli ikramiyeleri 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu'ndaki usul ve esaslara göre ödenmeye devam edilmektedir. Tamamen kaldırılması söz konusu değildir.
4- Sözleşmeli olarak çalışmaya başlarsam yetim aylığım kesilir mi?
6 yıllık devlet memuru iken vefat eden babamdan tarafıma yetim aylığı bağlandı. 657 sayılı Kanun'un 4/b maddesine göre sözleşmeli çalışmaya başlamam halinde yetim aylığım kesilir mi?
5510 sayılı kanun hükümlerine göre çalışmaya başladığınız tarihi takip eden aybaşından itibaren aylığınız kesilir.
5- Redd-i miras yapanlar emekli maaşı alabilir mi?
Günlük hayatta reddi miras yapanlara sıklıkla rastlanılmaktadır. Ölen kişilerin aşırı borçlu olmaları genellikle bu yola başvurulmasına sebep olmaktadır. Bu bağlamda Reddi Miras Davası açılarak mirasın reddedilmesi, dul ve yetim aylığı almaya engel bir durum değildir. Ancak mirastan iskat(men) edilme durumunda aylık bağlanamaz.
6- Kamudaki sigortalı hizmetler için emekli ikramiyesi ödenir mi?
Şu an bir kamu kurumda memur olarak görev yapıyorum daha önce kamu sektöründeki 4/a'lı (SSK) hizmetler için Emekli Sandığı tarafından ikramiye ödenir mi?
Kamuda 4/a'lı (SSK) olarak çalışılan sürelere emeklilik ikramiyesi ödenebilmesi için kamudaki sigortalı görevinden ayrıldığı tarih itibariyle kıdem tazminatını almamış ve kıdem tazminatı ödemesine müstehak olması şartıyla emekli ikramiyesi ödenmektedir.
7- Hangi sigortalı hizmet geçerli olur?
Devlet memurunun Emekli Sandığı hizmeti ile iç içe geçen 4/a (SSK) hizmetinden hangisi geçerlidir?
657 sayılı kanuna göre devlet memurlarının ticari kazanç getirici faaliyetlerde bulunması yasak olmasına rağmen bazen bu kurala uyulmadığı ve memurların aylıksız izinde iken sigortalı bir işte çalıştığı görülmektedir. Bu gibi durumlarda hem Emekli Sandığı hizmeti hem de SSK (4/a) hizmeti olabilmektedir. İşte bu gibi durumlarda 4/c'ye (Emekli Sandığı) tabi hizmet süreler geçerli olup, 4/a (SSK) hizmetlerinin iptal edilmesi gerekmektedir. Aynı durum Bağ-Kur hizmeti için de geçerlidir.
8- Sözleşmeli olarak çalışırsam yetim aylığım kesilir mi?
Babam 6 yıllık devlet memuru iken vefat etti ve tarafıma kız yetim aylığı bağlandı. 4/b sözleşmeli öğretmen olmam halinde yetim aylığım kesilir mi?
5510 sayılı kanun hükümlerine göre çalışmaya başladığınız tarihi takip eden aybaşından itibaren aylığınız kesilir. Aynı durum Bağ-Kur kapsamındaki bir iş için de geçerlidir. Ancak, tarafınıza bağlanan yetim aylığı 5434 sayılı kanun kapsamında olsaydı, yani babanızın hizmeti 10 yıldan fazla olsaydı bu durumda 4/a'ya (SSK) tabi çalışmanız nedeniyle, yetim aylığınız kesilmezdi. Erkek yetimlere ise malul ve muhtaç olmaları halinde aylık bağlanır. Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 5 ila 10 yıl arasında olması halinde 4/a'lı (SSK) çalışan kız ve erkek yetimlere aylık bağlanamaz.
9- Askerlik süresi ile birlikte borçlanılan süre 5 yıl olursa dul ve yetim maaşı bağlanır mı?
Eşim 4,5 yıllık devlet memuru iken vefat etti. Askerlik süresini borçlanarak 5 yıla tamamlarsam, bana aylık bağlanır mı?
5510 sayılı kanun ile dul ve yetim aylığı bağlanması için gerekli olan 10 yıllık süre 5 yıla düşürülmüştür. Bu sürenin borçlanılarak 5 yıla tamamlanması halinde vefat eden memurun dul ve yetimlerine aylık bağlanacaktır. SGK tarafından hazırlanmış matbu talep dilekçesi ile birlikte, Kamu Görevlileri Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı'na müracaat edilmesi halinde süreç başlatılacaktır. SGK'da müracaat edilmeden hiçbir süreç başlatılmamaktadır.
10- Bağ-Kur'lu olarak çalışırsam vefat eden memur eşimden dul maaşı alabilir miyim?
Eşim, 6 yıllık devlet memuru iken vefat etti. 4/b'ye (BAĞ-KUR) tabi çalışıyorum. Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alabilir miyim?
4/b'ye (Bağ-Kur) tabi çalışmanız, Emekli Sandığı'ndan dul aylığı almanıza engel değildir. Bu durum hem erkek hem de kadın dullar için geçerlidir.
11- Eşimden sigorta dul aylığı, babamdan da emekli sandığı yetim aylığı alabilir miyim?
Eşimden 4/a'dan (SSK) dul aylığı alıyorum. Babamdan Emekli Sandığı yetim aylığı almam mümkün müdür?
4/a'dan (SSK) dul aylığı alan kadınlar, Emekli Sandığı'ndan babasından dolayı yetim aylığı alabilirler. 5510 sayılı kanuna tabi olarak dul ve yetim aylığı almış olsaydınız, sadece tercih yapabilirdiniz. Yani, hem eşinden, hem de ana ve/veya babasından ölüm aylığına hak kazananlara, tercihine göre eşinden ya da ana ve/veya babasından aylık bağlanacaktır.
12- Dul ve yetim aylıkları hangi oranda bağlanır?
5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'na göre dul-yetim aylığı kimlere, hangi oranda bağlanır?
Dul ve yetim aylığı alacaklar; Eş (karı ve koca) ve çocuklar ile ana ve baba olarak belirlenmiştir. Dul ve yetimlere ait aylık bağlama oranları şu şekildedir;
1- Eş için : % 75,
2- Çalışan ya da emekli aylığı alan eş için: % 50,
3- Eş ve 1 yetim için : % 60 + % 30,
4- Eş ve 2 yetim için : % 50 + % 25 + % 25,
5- Tek yetim için: % 50,
6- 2 yetim için : % 40 + % 40.
13- İsteğe bağlı sigortalı olursam dul aylığım kesilir mi?
Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alıyorum. İsteğe bağlı sigortalı olmam halinde dul aylığım kesilir mi?
İsteğe bağlı sigortalı olmanız halinde dul aylığınız kesilmeyecektir. Aynı şekilde yetim erkek ve kız çocukların da isteğe bağlı sigortalı olmaları halinde yetim aylıkları kesilmez.
yenişafak
