Kadrosuz usta öğreticilerin sorunları ve çözüm önerileri
Bizler Usta Öğretici adı altında, Devlet Memurları Kanunu’nun 89’uncu maddesi 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Bakanlar Kurulu Kararı eki Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Esasların 9’uncu Maddesi’ne göre geçici personel olarak istihdam edilmekteyiz. Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde yaklaşık 1300 Turizmci Usta Öğretici bulunmaktadır.
Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde öğretmenlerin verdiği eğitimin yanında, özellikle uygulama alanlarında Turizmci Usta Öğreticilerin katkısı, mesleğinde eğitim almış, sahada bulunmuş, piyasadaki bilgi birikimi ve donanımıyla teorinin pratiğe dönüşmesinde geçişi sağlayan bir köprü niteliğindedir. İşletmelerin çalışanlarından beklentilerini sektördeki deneyimleri sayesinde bilen ve bunları göz önünde bulunduran Turizmci Usta Öğreticiler, eğitimi bu yönde vererek kaliteyi arttırmaktadır.
Ulaşan bilgiler ışığında Turizmci Usta Öğreticilerin ortak sıkıntıları şöyledir:
KAMUBİZ.COM İnstagram KANALI İÇİN TIKLAYINIZ
1. Usta Öğreticilik statüsü ile ilgili kavram kargaşası: Her okul yönetimi mevcut Yönetmeliği kendi anlayışına göre yorumladığından okullarımız arasında uygulama farklılıkları oluşmakta ve Turizmci Usta Öğreticiler mağdur olmaktadır.
2. Yıllık ücretli izin ve tazminatlar: “4857 sayılı İş Kanunu’nun 4’üncü maddesine göre İş Kanunu’nun 53’üncü maddesinin birinci fıkrası ile 54’üncü maddesindeki esaslar ve 55’inci maddesindeki durumlar göz önünde tutularak her işçinin yıllık ücretli izne hak kazandığı tarih bu Yönetmeliğin 20’nci maddesinde sözü geçen yıllık ücretli izin kayıt belgesine yazılır.” denilmektedir. Kıdem tazminatına hak kazanma usul ve esasları da yine İş Kanununda belirtilmekte olduğu halde bu uygulamaların hiçbiri uygulanmamaktadır.
3. İşsizlik maaşı: Turizmci Usta Öğreticilerden işsizlik primi kesilmediğinden işten ayrılmak durumunda kaldıklarında işsizlik maaşı alamamaktadırlar.
4. Aile yardımı ve sendikalara üyelik: Turizmci Usta Öğreticiler, 6111 sayılı Kanun’un 118’inci maddesiyle 375 sayılı KHK’ye eklenen Ek 8’inci maddede yer alan hükümleri taşımasına rağmen bu kanundan yararlanamamakta ve dolayısıyla aile yardımı alamamaktadırlar.
Yine “6111 sayılı Kanun’un 119’uncu maddesiyle 399 sayılı KHK’nin 13’üncü maddesinden sonra 13/A maddesiyle Anayasada ve özel kanunda belirtilen hükümler uyarınca sendikalar ve üst kuruluşlar kurabilir ve bunlara üye olabilir.”denilmesine rağmen sendikalara üye olamama engeliyle karşılaşmaktadırlar.
5. Uygulamadaki farklılıklar:
• Gece Ücreti: 657 sayılı Kanunda gece öğretimi için gece göstergesi uygulanacağı açık olarak yer almış, “Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Esaslar’ın üst hukuk normu olan Kanuna aykırı hükümler içeremeyeceği belirtilmiş ve Esaslarda tanımlı gece öğretimi için 657 sayılı Kanun’un 4359 sayılı Kanunla değişik 176’ncı maddesi uyarınca gece öğretimi için belirlenen gösterge üzerinden ek ders ücreti ödenmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.” denilmesine rağmen Turizmci Usta Öğreticiler bazı okullarımızda gece ücreti uygulamasından yararlanamamaktadır.
• Üretime katkı payı ve fazla çalışma ücretleri: MEB İşletmeler Dairesi Başkanlığı’nın 23/02/2011 tarih ve 917.01/906 sayılı yazılarının ilgi “c” maddesi gereği Usta Öğreticilerin de bu haklardan yararlanabilmesini sağlanmış olduğu halde birçok okulumuzda bu madde hükümleri uygulanmamaktadır.
• Usta Öğreticilerin borçlanması: Bakanlığımız Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünün “Ücretli Usta Öğreticilerin Borçlanmaları” konulu 17/05/2011 tarih ve B.08.0ÇYG.0.06.04.00-010.07/2304 sayılı yazısında” Usta Öğreticiler eksik kalan günlerini borçlanarak tamamlayabilir.” denilmektedir. TU-DER Yönetim Kurulumuz ilgili yazıyı incelemiş ve geriye dönük eksik günlerin yazıda belirtilen esaslara göre hesaplanarak, kalan eksik günlerin borçlanılabilmesi kanaatine ulaşmıştır. Bu durumun göz önünde bulundurulması temennisini taşımaktayız.
• 4857 sayılı İş Kanunu’nun 66’ncı maddesinin “c” bendinde “İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.” çalışma sürelerinden sayılan hallerden biri olarak belirtilmiştir. Ancak ara tatil, resmi tatil, yaz tatili ve dini bayramlarda bazı okullarımızda Turizmci Usta Öğreticilerin işten çıkarılması, ücretsiz çalıştırılması gibi farklı uygulamaların olduğu görülmektedir. TU-DER olarak turizm olgusunun kültür ve hizmet sunumu olduğu, zaman sınırlamasının işin mantığına ters düştüğü kanısındayız. Uygulama Otellerimiz turistik bir tesis özelliğinde hizmet sunmakta ve tam gün tam yıl faal durumdadır. Bu uygulamaların da düzeltilebilmesi kanaatindeyiz.
• Sevk ve Hastalıkta viziteye çıkıldığında ücret kesintileri: Bakanlığımız Personel Genel Müdürlüğü 27/08/2009 tarih ve B.08.0.PGM.0.23.01.02.32.2207/73665 sayılı yazısı gereği Turizmci Usta Öğreticilerden de ücret kesintisi yapılmaması gerektiği kanısındayız.
• Doğum öncesi ve sonrası rapor kullanımındaki sıkıntılar ya da doğum sonrası izin dönüşü ile askerlik hizmeti dönüşü görevine başlayamama kaygısı: 4857 sayılı Kanunun 74’üncü maddesinde analık halinde çalışma ve süt izninin nasıl kullanılacağı açık şekilde belirtilmesine rağmen bazı okullarımızda bu uygulama değerlendirmeye alınmamakla birlikte doğum sonrası iznin bitiminde de tekrar işe başlatılmama gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır.
• Askerlik hizmeti sorunu ise yine 4857 sayılı Kanunun 31’inci maddesinde açık olarak belirtildiği halde uygulamalarda eksiklikler görülmektedir. Fakat TU-DER olarak Turizmci Usta Öğreticilerin gerek vatani görevini icra ettikten sonra gerekse de doğum sonrası analık iznini kullandıktan sonra tekrar görevine dönmesinin sağlanması gerektiği inancındayız.
• İşten çıkarmalarda yaşanan belirsizlikler: İş Kanununda çalışanın işten ne şekilde çıkarılacağı belirtilmesine rağmen farklı uygulamalara gidilmesi Turizmci Usta Öğreticinin performansını olumsuz etkilemektedir. Bu uygulamaların bertaraf edilmesi eğitim sektörümüzün yanı sıra turizm sektörüne de olumlu etkiler sağlayacaktır.
• Banka Promosyonları: Bazı okul ve üst kurumlarımızda Turizmci Usta Öğreticilerin bu haktan memur olmadıkları için yararlanamayacağı görüşü belirtilmekte olup, bu insanlar mağdur edilmektedir.
Bütün bu sorunlarımızı incelediğimizde Turizmci Usta Öğreticiler ile ilgili net bir Yönetmeliğin bulunmaması hasebi ile uygulamalarda yoruma dayalı bu tür birçok farklılıklar bulunmaktadır.
Turizmci Usta Öğreticilerin, çalışma şekli ve süreleri Halk Eğitim Merkezi ve Okul Öncesi Usta Öğreticilerinden farklı olarak yıl boyu ve günün 24 (yirmi dört) saati devam etmektedir. Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde Eğitim-Öğretim yıl boyu devam ettiğinden Turizmci Usta Öğreticilerin çalışmaları da buna paralel olarak kesintisiz 12 ay devam etmektedir.
Çalışma koşulları olarak bizleri gerçekten mağdur eden bu hususlara göstereceğiniz ilgi ve duyarlılığa inancımızın tam olduğunu belirtir, hassasiyetinize şimdiden teşekkür ederiz.
MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSELERİNDE GÖREV ALAN USTA ÖĞRETİCİLERİN DİĞER USTA ÖĞRETİCİLERDEN FARKLARI
Devlet Memurları Kanunu’nun 89’uncu maddesi 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Bakanlar Kurulu Kararı eki Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Esasların 9’uncu Maddesi’ne göre geçici personel olarak istihdam edilmekteyiz.
Usta öğretici dendiği zaman akla yaklaşık olarak 40.000 kişi gelmekte, ancak Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde görev alan 1300 Usta Öğreticinin diğerlerinden ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir, zira görev alanı ve çalışma şartları yönünden çok büyük farklılıklar arz etmektedir.
1. Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde görev alan Usta Öğreticiler tam gün tam yıl esasına uygun olarak 12 ay boyunca günün 24 saati görevlerine devam etmekteler. Halk Eğitim Müdürlüklerinde görevli Usta Öğreticiler ise yılda ortalama 7 ay çalışmaktadırlar.
YIL İÇERİSİNDEKİ GÖREV SÜRELERİ
GÜN İÇERİSİNDEKİ GÖREV SÜRELERİ
2. Turizmci Usta Öğreticilerin resmi ve dini bayramlarda da Eğitim-Öğretim ve döner sermaye işletmelerindeki görevleri devam eder. (Uygulama Otelleri yıl boyu hizmet veren işletmelerdir.)
3. Halk Eğitimdeki Usta Öğreticilerin bir sonraki öğretim döneminde kursiyerlerinin olup olmayacağı belli değilken, Turizmci Usta Öğreticilerde böyle bir durum söz konusu değildir. Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri var oldukça, Turizmci Usta Öğreticilere ihtiyaç duyulacaktır.
4. Verilen eğitimin yanında yaklaşık 80 Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Uygulama Oteli Döner Sermaye İşletmelerinin 1 (bir) yıllık toplam geliri 50 Milyon TL civarındadır. Diğer Usta Öğreticilerin görev alanlarında devlet adına maddi bir gelir söz konusu değildir.
5. Turizmci Usta Öğreticiler, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri okul atölyelerinde verilen Eğitim-Öğretimin yanında, okulun Döner Sermaye İşletmelerinde de görev almaktadırlar. İşletmedeki işin yoğunluğuna göre Turizmci Usta Öğreticilerin çalışma süreleri günlük 8 saat veya haftalık 40 saatin üzerine çıkabilmektedir.
MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSELERİNDE GÖREV ALAN USTA ÖĞRETİCİLERİN MEVCUT MEVZUATA GÖRE SORUNLARI VE NACİZANE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ
a) İlgili Madde
Milli Eğitim Bakanlığı Kurumlarında Sözleşmeli veya Ek Ders Görevi İle Görevlendirilecek Uzman ve Usta Öğreticiler Hakkında Yönetmelik.
Madde 14: Uzman ve Usta Öğreticilerden 3.maddede belirtilen şartları taşımadıkları, sözleşme hükümlerine uymadıkları ve görevlerinde başarısız oldukları kurum müdürlüğünce tespit edilenlerin sözleşmeleri tek taraflı feshedilebilir.
Sakıncaları:
İlgili maddede başarı ve başarısızlığın tanımı kurum müdürlerinin yorumuna bırakılmıştır. Bu durum iş akıbetimizi şahısların inisiyatifine teslim etmektedir. Özellikle okul müdürlerinin rotasyon ile 5 (beş) yılda bir değiştiği göz önünde bulundurulursa 10 (on) yıldır aynı okulda başarılı bir şekilde görev yapan Usta Öğreticinin yeni gelecek okul müdürü tarafından başarısız görülüp görevine son verilmesi durumunda iş güvenliğimizi koruyan herhangi bir ifade bulunmamaktadır.
Çözüm Önerimiz:
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun Disiplin Cezalarının Çeşitleri İle Ceza Uygulanacak Fiil ve Haller tanımının yapıldığı 125.maddesinin bizlere de uygulanması.
b) İlgili Maddeler
İlgili Madde b1
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu
Madde 89 : Her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askeri Akademiler dahil), okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere, öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebilir.
Ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususlar ilgili Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile tespit olunur.
İlgili Madde b2
21 Mayıs 1977 tarih ve 15953 sayılı Milli Eğitim Bakanlığın Kurumlarında Sözleşmeli veya Ek Ders Görevi İle Görevlendirilecek Uzman ve Usta Öğreticiler Hakkında Yönetmelik.
Bölüm II Madde 5: Uzman ve Usta Öğreticiler aşağıdaki şekillerde görevlendirilirler.
1 - Geçici personel olarak:
Geçici personel olarak görevlendirilecek uzman ve usta öğreticiler ile yapılacak sözleşme esasları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 15/05/1975 gün ve 1897 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile değiştirilen 4 üncü maddesine göre Bakanlıkça hazırlanır.
2 - (Değişik: 29.8.2009/27334 RG)Ek ders görevi verilmesi yoluyla:
4 üncü maddede belirtilen esaslara göre ek ders görevi verilmesi yoluyla görevlendirilecek uzman ve usta öğreticilere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca 1/12/2006 tarihli ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda belirtilen miktarda ek ders görevi verilebilir.
Sakıncaları:
Her iki maddede de bizleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu veya 4857 Sayılı İş Kanununa tabi olduğumuzu belirten bir ifade bulunmadığından, bütün şartlarımız uymasına rağmen, yıllık ücretli izin, tazminat hakkı ve doğum izni gibi birçok özlük hakkından faydalanamamaktayız.
Örneğin; 4857 sayılı İş Kanununu 53.maddesinde “İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez” denilerek net bir şekilde ifade edilmiş olmasına rağmen bizler yıllardır görevde olduğumuz halde yıllık ücretli izinlerimizi kullanamamaktayız.
Çözüm Önerimiz:
İlgili madde veya yönetmeliğe 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu veya 4857 Sayılı İş Kanununa tabi olduğumuzu belirtir bir ifadenin eklenmesi.
WhatsApp Grubumuz İçin TIKLAYINIZ
