Danıştay'dan, 3 oturumlu sınavlarda 5 saat ek ders ücretine iptal kararı
T.C. DANIŞTAY ONİKİNCİ DAİRE Esas No : 2018/3707 Karar No : 2019/2886
DAVACI VEKİLİ
: Türkiye Eğitim Öğretim ve Bilim Hizmetleri Kolu Kamu
Çalışanları Sendikası (Türk Eğitim - Sen) : Av. Çağlar Takoğlu
Hoşdere Cad. Reşat Nuri Sk. No:2/23
Yukariayrancı / ANKARA : Milli Eğitim Bakanlığı - ANKARA : Hukuk Müşaviri Sema Doğru (Aynı adreste)
DAVALI VEKİLİ
DAVANIN KONUSU :
Davacı Sendika tarafından, 2013-2014 eğitim öğretim yılı için yapılacak 1. dönem ortak sınavlardan itibaren bölge sinav yürütme Komisyonları başkan ve üyelerine, il temsilcilerine, bina yöneticilerine, bina sınav komisyonları başkan ve üyelerine, salon görevlisi olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere, 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan "Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar"ın 12. maddesinin beşinci fikrası gereğince her sınav günü için beş saat ek ders ücretinin ödenmesi yolunda Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce tesis edilen 13/11/2013 tarih ve 3355336 sayılı işlemin-iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
Milli Eğitim Bakanlığı web sitesi ana sayfasında 10/11/2013 tarihinde Ortaöğretim ana sınavlarına ilişkin 2013-2014 Eğitim - Öğretim Yılı "Ortak sınavlar, birinci günde üç oturum, ikinci günde üç oturum olmak üzere altı oturum halinde uygulanacaktır." ibaresi ile sınavların kaç oturum olarak yapılacağının belirtildiği, her oturum için 5 saat ek ders ücreti ödenmesi gerektiği de Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar"ın 12. maddesinin beşinci fıkrasında hükme bağlanmış olmasına karşın, Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün 13/11/2013 tarih ve 3355336 sayılı Bakan oluruyla her sınav günü için 5 saat ücret ödeneceğinin bildirilerek illerden bu yönde işlem tesis edilmesinin istendiği,
Milli Eğitim Bakanlığı web sitesi ana sayfasında 24/11/2013 tarihinde Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-Kılavuzunda güncelleme adı altında yeni bir duyuru yapılarak önceki kılavuzda bulunan "Ortak Sınavlar 1. gün Oturumları", "Ortak Sınavlar 2. gün Oturumları" ifadeleri "Ortak Sınavlar 1. gün Oturumu", "Ortak Sınavlar 2. gün Oturumu" şekline dönüştürülerek bu sınavların, her sınav günü 3 oturum halinde yapılacak sınavlar tek oturum gibi değerlendirilerek Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar'ın 12. maddesinin 5. fıkrasına aykırı bir uygulamaya yol açıldığı,
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan e-kılavuzda oturumların her birinin 40 dakikadan oluştuğu ve aralarında 30'ar dakikalık dinlenme sürelerinin bulunduğu, bu durumun bile sınav yapılan her bir dersin ayrı bir oturum olduğunu gösterdiği, Bakanlık Makamının anılan oluruyla Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar'ın 12. maddesinin 5. fikrasındaki her sınav oturumu için 5 saat ek ders ücreti ödeneceğine ilişkin düzenlemeye aykırı davranıldığı, bu uygulamanın hakkaniyete ve mevzuata açıkça aykırı olduğu gibi, Anayasanın 18. maddesinde belirtilen angarya yasağına ilişkin düzenlemeye ve Uluslar arası ILO sözleşmelerine de aykırı olduğu ileri sürülerek, Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün 13/11/2013 tarih ve 3355336 sayılı idari işlemin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
DAVALININ SAVUNMASI:
Ortaöğretime geçiş uygulaması kapsamında 2013-2014 Eğitim - Öğretim yılı birinci dönem ortak sınavlarının 28-29 Kasım 2013 tarihlerinde gerçekleştirildiği, ortak sınavların uygulanmasına yönelik usul ve esasların "2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-Kılavuzunda ayrıntılı bir şekilde açıklandığı, ortak sınavların uygulamasına ilişkin bazı güncellemelerin yapılarak 23 Kasım 2013 tarihi itibarıyla kamuoyu ile paylaşıldığı, 2013-2014 Eğitim-Öğretim Yıl Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-kılavuzunda "Ortak sınavlar, birinci günde üç oturum, ikinci günde üç oturum olmak üzere altı oturum halinde uygulanacaktır." ibaresinin, "5. Ortak sınavlar, sinav günleri yapılan ders yazılılıları arasında 30'ar dakika dinlenme süresi verilmek suretiyle her sınav günü üç ders yazılısını içerecek şekilde bir oturum halinde, iki günde iki oturum olarak gerçekleştirilecektir." şeklinde güncellendiği, bu kapsamda da Bakanlık makaminin Olur'u ile anılan sınavlarda görevlendirilen personele her sinav günü için 5 saat ücret ödenmesine karar verildiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK H KİMİ MÜNEVVER ERCAN'IN DÜŞÜNCESİ :
2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-kılavuzunda yapılan güncellemeler sonucunda ortak sinavların, sınav günleri yapılan ders yazılılıları
30'ar dakika dinlenme süresi verilmek suretiyle her sinav günü üç ders yazılısını içerecek şekilde bir oturum halinde, iki günde iki oturum olarak gerçekleştirileceği ifade edilmiş olup, ders yazılıları arasında 30'ar dakika dinlenme süresi olduğu göz önüne alındığında her bir ders yazilisinin bir oturum olarak değerlendirilerek ek ders ücretinin buna göre ödenmesi gerektiğinden, sinav oturum sayısı yerine sınav günü esas alınarak her sınav günü için beş saat ek ders ücretinin ödenmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığından dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir
DANIŞTAY SAVCISI FÜSUN ERKİN'İN DÜŞÜNCESİ :
Dava, Türkiye Eğitim Öğretim ve Bilim Hizmetleri Kolu Kamu Çalışanları Sendikası (Türk Eğitim-Sen) tarafından, Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün 13/11/2013 günlü, 3355336 sayılı "Sınav Görevlilerinin Ücretleri" konulu yazısının iptali istemiyle açılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Ders görevi" başlıklı değişik 89. maddesinde, her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askeri Akademiler dahil), okul, kurs veya yaygin eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere, öğretim üyelerine veya
emurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebileceği, ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu Kararıyla tespit olunacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Yasa hükmü uyarınca "Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar"ın yürürlüğe konulmasına dair 01/12/2006 gün ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı 16/12/2006 gün ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01/07/2006 tarihinde yürürlüğe konulmuş, bu kararın "Sınav görevi" başlıklı 12. maddesinin 5. fıkrasında, "Bakanlığa ve diğer bakanlık ve kurumlara bağlı okullara alinacak öğrenciler ile açık öğretim kapsamında merkezi sistemle yapılan sınavlarda il sınav yürütme Kurulu başkan ve üyeleri ile bina, salon sorumlusu ve gözcü olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere her sınav oturumu için 5 saat ek ders ücreti ödenir. Ancak, bu iş ve işlemlerle ilgili döner sermayeden ücret alanlara bu tür ücret ödemesi yapılmaz." kuralına yer verilmiştir.
Davaya konu Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün 13/11/2013 günlü, 3355336 sayılı "Sınav Görevlilerinin Ücretleri" konulu yazısının dördüncü paragrafında, "....2013-2014 eğitim öğretim yılı için yapılacak 1. dönem ortak sinavlardan itibaren bölge sinav yürütme Komisyonları başkan ve üyelerine, il temsilcilerine, bina yöneticilerine, bina sınav komisyonları başkan ve üyelerine, salon görevlisi olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere ilgi (a) kararın (Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar) on ikinci maddesinin beşinci fıkrası gereğince her sınav günü için beş saat ek ders ücretinin ödenmesinin ..... uygun olacağı düşünülmektedir." ifadesine yer verilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığının 2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları Kılavuzunda ortak sinavlara ilişkin uygulama takvimi düzenlenerek sınav tarihi, saati, soru sayısı ve sürelerine yer verilerek her sınav günü üç olmak üzere iki günde altı oturum halinde yapılacağı belirtilmiştir.
01/12/2006 gün ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine llişkin Karar"ın 12. maddesinin beşinci fıkrasında, ek ders ücretinin belirlenmesinde sınav oturum sayısı esas alınarak her sınav oturumu için 5 saat ek ders ücreti ödenmesi öngörülmesine karşın davaya konu düzenlemede, sinav oturum sayısı yerine sınav günü esas alınarak her sinav günü için 5 saat ek ders ücreti verilmesi gerektiği belirtilerek aynı günde üç oturum halinde yapılacak sınavda görevlendirilen ilgililere anılan Karar maddesindeki düzenlemeye göre onbeş saat ek ders ücreti yerine beş saat ek ders ücreti ödenmesi uygun bulunmuştur.
Bu durumda, dayanağı olarak belirtilen Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararda konulan ilkelere aykırı olduğu; üst hukuk normuna uygun olmadığı sonucuna ulaşılan davaya konu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle, dava konusu düzenlemenin iptali gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı Sendika tarafından, 2013-2014 eğitim öğretim yılı için yapılacak 1. dönem ortak sinavlardan itibaren bölge sinav yürütme Komisyonları başkan ve üyelerine, il temsilcilerine, bina yöneticilerine, bina sinav komisyonları başkan ve üyelerine, salon görevlisi olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere, 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan "Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar"ın 12. maddesinin beşinci fıkrası gereğince her sınav günü için beş saat ek ders ücretinin ödenmesi yolunda Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce tesis edilen 13/11/2013 tarih ve 3355336 sayılı işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN: İlgili Mevzuat:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Ders görevi" başlıklı 89. maddesinde, her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askeri Akademiler dahil). okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere, öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile ek ders görevi verilebileceği, ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu Kararıyla tespit olunacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu düzenlemeye istinaden 16/12/2006 tarih ve 26378 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 01/12/2006 tarih ve 2006/11350 sayılı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine Ilişkin Karar"ın "Sınav görevi" başlıklı 12. maddesinin 5. fikrasında: "Bakanlığa ve diğer bakanlık ve kurumlara bağlı okullara alınacak öğrenciler ile açık öğretim kapsamında merkezi sistemle yapılan sınavlarda il sınav yürütme kurulu başkan ve üyeleri ile bina, salon sorumlusu ve gözcü olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere her sınav oturumu için 5 saat ek ders Ücreti ödenir. Ancak, bu iş ve işlemlerle ilgili döner sermayeden ücret alanlara bu tür ücret ödemesi yapılmaz." kuralına yer verilmiştir.
Dava konusu Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünün 13/11/2013 günlü, 3355336 sayılı "Sınav Görevlilerinin Ücretleri" konulu yazısının dördüncü paragrafında; 2013-2014 eğitim öğretim yılı için yapılacak 1. dönem ortak sınavlardan itibaren bölge sınav yürütme Komisyonları başkan ve üyelerine, il temsilcilerine, bina yöneticilerine, bina sinay komisyonları başkan ve üyelerine, salon görevlisi olarak görevlendirilen yönetici ve öğretmenlere ilgi (a) kararın (Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar) on ikinci maddesinin beşinci fıkrası gereğince her sınav günü için beş saat ek ders ücretinin ödenmesinin ..... uygun olacağı ifade edilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığının 2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretime Geçiş Ortak Sinavları Kılavuzunda Ortak sınavların, birinci günde üç oturum, ikinci günde üç oturum olmak üzere alti oturum halinde uygulanacağı, her oturum için 5 saat ek ders ücreti ödenmesi gerektiği Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar"ın 12. maddesinin beşinci fıkrasında hükme bağlanmış olmasına karşın, 24/11/2013 tarihinde Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-Kılavuzunda, önceki kılavuzda bulunan "Ortak Sınavlar 1. gün Oturumları", "Ortak Sınavlar 2. gün Oturumları" ifadeleri "Ortak Sınavlar 1. gün Oturumu", "Ortak Sınavlar 2. gün Oturumu" şeklinde güncellenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Türk Dil Kurumu'nun sözlüğünde "oturum"; "1. Bir meclis veya kurulun çözümlenmesi gereken sorunları görüşüp tartışmak için yaptığı birleşimlerden her biri, celse. 2. Bilimsel toplantıların aynı anda veya art arda gerçekleştirilen bölümlerinden her biri, seksiyon. 3.Seans." olarak tanımlanmıştır.
Bir başka tanımda ise; "oturum"; "bir meclisin, bir kurultayın ya da bir kurulun dinlenmek üzere ara verinceye değin yaptığı toplantı" olarak ifade edilmiştir.
2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-kılavuzunda yapılan güncelleme sonucunda ortak sınavların, sınav günleri yapılan ders yazılılıları arasında 30'ar dakika dinlenme süresi verilmek suretiyle her sinav günü üç ders yazılısını içerecek şekilde bir oturum halinde, iki günde iki oturum olarak gerçekleştirileceği ifade edilmiş olup, ders yazılıları arasında 30'ar dakika dinlenme süresinin olduğu göz önüne alındığında her bir ders yazılısının bir oturum, üç ders yazılısının üç oturum olarak değerlendirilerek, buna göre ek ders ücreti ödenmesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Bu duruma göre, Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine ilişkin Karar"ın 12. maddesinin beşinci fıkrası gereğince her bir ders yazılısının bir sınav oturumu olarak değerlendirilerek her bir oturum için 5 saat ek ders ücreti ödenmesi gerekirken, sınav oturum sayısı yerine sınav günü esas alınarak üst hukuk normuna aykırı olarak her sınav günü için beş saat ek ders Ücretinin ödenmesi yolunda tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Milli Eğitim Bakanlığı Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce tesis edilen 13/11/2013 tarih ve 3355336 sayılı işlemin İPTALINE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam 271,35-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen 2.475,00-TL, vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay Idari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 17/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kamubiz.com ÖZEL
