Akademik personelin kadro ve özlük haklarına ilişkin önerge TBMM'de
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Milli Eğitim Bakanı Sayın Ziya SELÇUK tarafından Anayasa'nın 98. maddesi ve T.B.M.M. İçtüzüğü ’nün 99. maddesi gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim. 14.02.2020
Behiç ÇELİK /Mersin Milletvekili
Üniversitelerin başarısında kilit rol oynayan öğretim elemanlarının karşı karşıya kaldıkları pek çok mesleki sorun motivasyonlarını düşürmekte, iş performanslarını
olumsuz etkilemektedir.
Bu kapsamda:
1) Üniversite idari personeli ile öğretim ve araştırma görevlileri, öğretim üyeleri, Devlet Memurları Kanunu'na tabi kamu personelinin yararlandığı, eş ve sağlık durumu nedeniyle başka bir üniversite veya kamu kurumuna geçme (yer değiştirme) hakkından faydalanabilmekte midir, bu şekilde yer değiştirme mümkün ise şartları nelerdir, mümkün değilse veya şartları ağır ise kolaylaştırılması düşünülmekte midir?
2) Yükseköğretim Kanunu'ndan kaynaklanan kadro ve atamalarda özellikle araştırma görevlileri ve doçentler sorun yaşamaktadır. Sözleşmelerin yenilenmesi, doçentlik kriterleri, doçentlik sözlü sınavı, özlük sorunlarına yol açan hususlar arasındadır. Üniversitelerde akademik personel alımlarında; 50/d, 33/a ve ÖYP Programı kapsamında yapılan alımlardaki değerlendirmelerde objektiflik ve liyakatin esas alınmaması, 50/d kadrolarındaki araştırma görevlilerinin doktoralarını tamamlamalarının ardından iş ilişiklerinin kesilmesi, gelecek kaygısı oluşturulması, gibi ciddi sorunlar söz konusudur. Üniversitede öğretim üyelerinin önemli sorunlarından biri olan “norm kadro” uygulaması ve kadro yetersizliği dolayısıyla akademik kadrolarda bekleme süresi uzamaktadır. Doktorasını bitiren araştırma görevlileri “norm dışı” görünerek “doktor öğretim üyesi” olamamakta; doçent ve profesör unvanlarına hak kazanan hocalar norm sorunu dolayısıyla kendilerinden önce o kadroda yer alanların yükselmesini beklemek durumunda kalmakta ve kadrolarda yığılma meydana gelmektedir. Akademik kadrolardaki önemli bir diğer sorun da kazanılan unvan ve bulunulan kadro türünün eşleşememesidir. “Doktor” unvanı almaya hak kazanan araştırma görevlisi doktorlara “doktor öğretim üyesi” kadrolarının ayrıca verilmesi gerekmektedir. “Doçent” unvanına hak kazanmasına rağmen doktor öğretim üyesi kadrosuyla görev yapan ya da profesörlüğe hak kazanmış olmasına rağmen üniversiteleri tarafından kadroları gelmeyen hocalar da benzer bir sorun yaşamaktadır. Norm kadro ve akademik terfilerdeki uygulamalarda görülen sıralanan sorunların iyileştirilmesi ve çözümüne yönelik hangi çalışmalar yapılmaktadır?
3) Akademik camiada yine mesleki sorunlar kapsamında tartışılan; akademik askerlik, araştırma desteklerinin çeşitlendirilmesi ve ödenek miktarlarının artırılması, akademik dil sınavı ve yabancı dil yeterliliği, yeşil pasaport hakkı, kongre desteği gibi hususlarda ne gibi çalışmalar gerçekleştirilmektedir?
4) Yönetim anlayışı yükseköğretimde kaliteyi belirleyen faktörlerden biridir. Üniversitelerin yönetiminde demokratik yönetim anlayışının olmayışı, keyfi idari uygulamalar ciddi rahatsızlık doğurmaktadır. Yetkin ve yeterli olmayanların kayırmacılıkla, sadakate dayalı, haksız atama iddiaları ayyuka çıkmıştır. Üniversitelerimizde demokratik ve katılımcı bir akademik yönetimin hayata geçirilmesi için önlemler alınması düşünülmekte midir?
5) Akademisyenlerimizi rahatsız eden diğer mesleki sorunlar arasında, iş ortamında yaşanan olumsuz iş ilişkileri dikkat çekmekte ve bekledikleri değeri görememeleri, haksızlıkların sineye çekilmek durumunda bırakılması, öğretim üyelerinin dışındaki akademik personelin ikinci sınıf eleman olarak görülmesi, akademik mobbing, hiyerarşik baskı belirtilebilir. Yurt içinde ve dışında akademik çalışma yapma olanaklarının sınırlılığı, yayın yapma güçlüğü, ders yükünün fazlalığı, sınıfların kalabalık olması, akademik olmayan işlerin çok zaman alması ve araştırma görevlisi, laborant, arazi işçisi gibi personel eksikliği de ciddi aksaklıklar yaşanmasına neden olabilmektedir. Belirtilen sorunların çözümüne yönelik çalışmalar yürütülmekte midir?
6) Özellikle eski üniversitelerde araç-gereç, bilişim altyapısı, bilgisayar ve donanımları ile kütüphane, laboratuvar, atölye gibi fiziki şartların, uygun çalışma ortamlarının yetersizliği görülebilmektedir. Üniversitelerimizin fiziki şartlarının iyileştirilmesi, eğitim ve öğretim materyalleri ile donanımların yeterliliği konusunda alınan önlemler nelerdir?
Kamubiz.com ÖZEL/ANKARA