657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde, “… Memurlara, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin kullanımında annenin saat seçimi hakkı vardır.” hükmü yer almaktaydı.
6111 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten sonra mezkur maddenin (D) fıkrası ile; “Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır.” hükmü getirilmiştir.
Yapılan bu değişiklik sonrası 657 sayılı Kanunun 104 üncü maddesinin anılan fıkrası çerçevesinde doğum sebebiyle verilecek süt izninin uygulanmasına ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir:
1- Memura bir yaşından küçük çocuğunu emzirmesi için günde toplam bir buçuk saat olarak verilen süt izni, doğum sonrası analık izni süresinin (asgari 8, azami 13 hafta) bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saate çıkarılmış ve ikinci altı ayda ise günde bir buçuk saat olarak belirlenmiştir.
2- Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususu kadın memurun tercihine bırakılmıştır.
Bu hükmün uygulanma şekli;
a) Değişiklikten önceki hükme istinaden süt izni hakkını kullanmakta olan memura, doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ay içinde bulunması halinde günde üç saat, doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ikinci altı ay içinde bulunması halinde ise günde bir buçuk saat süt izni kullandırılacaktır.
b) Süt izninin, kadın memurun çocuğunu emzirmesi için günlük olarak kullandırılması gereken bir izin hakkı olması sebebiyle bu iznin birleştirilerek sonraki günlerde kullandırılmasına imkan bulunmamaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında görev yapan kadın öğretmenlerden doğum yapanların, süt iznini nasıl kullanacakları hususunda tereddütlerin giderilerek uygulamada birliğin sağlanması bakımından aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek görülmüştür.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 104 üncü maddesinin (D) fıkrasında; "Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde birbuçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır." hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 36 ncı maddesinin IV üncü fıkrası Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı başlığında; "bu sınıf bu kanun kapsamına giren kurumlarda eğitim ve öğretim vazifesiyle görevlendirilen öğretmenleri kapsar." denilmektedir. Buna göre öğretmenler, eğitim-öğretim hizmetlerini haftalık ders programları bütünlüğü içerisinde yerine getirmek durumundadır ve bu yönüyle çalışma saatleri diğer devlet memurlarına göre meslek olarak farklılık arz etmektedir.
Bu bağlamda;
1-İkili öğretim yapılan eğitim kurumlarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin haftalık ders programlarının; hangi dönemde görev yapmak istedikleri göz önünde bulundurularak düzenlenmesi; tekli öğretim yapılan eğitim kurumlarında görev yapan sınıf öğretmenlerinin haftalık ders programlarının ise öğretmen ile okul idaresi işbirliği içinde dersleri aksatmayacak şekilde düzenlenmesi,
2-Diğer alanlarda görev yapan öğretmenlerin ders programlarının süt izni istekleri de göz önünde bulundurularak dersleri aksatmayacak şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, MEB İnsan Kaynakları Gen.Müd.nün 27/12/2004 tarihli ve 93570 sayılı yazısı yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu nedenle, Kanunun ruhuna uygun olacak şekilde süt izni kullanmak isteyen öğretmenler ve eğitim kurumu idarecileri işbirliği yaparak hiçbir tarafın mağdur edilmeden süt izninin kullanılmasının sağlanması hususunda gerekli hassasiyetin gösterilecektir.
Ancak diğer taraftan yaşanan gerçek bir sorun var ki o da Sınıf Öğretmenlerinin yaşadığı süt izni problemleri. Tam gün çalışan öğretmenlere öğlen arası mevcut olduğu için ve öğlenden sonra ikinci ders bitiminde eve döndükleri için aldığımız duyumlara göre süt izni kullandırılmamaktadır. Ancak bu durum ne okul müdürünün nede ilçe milli eğitimin tasarrufunda değildir. Süt izinlerini gün içerisinde hangi saat dilimlerinde kullanacağına ancak ve ancak annenin kendisi karar verebilir. Sınıf öğretmenlerinin de diğer tüm memurlar gibi süt izni hakkı olduğu unutulmamalıdır. Yapılacak küçük değişiklikler ile hem anne hem de bebek mağduriyetinin önüne geçilebilir. Aksi durumlarda sınıf öğretmeni olan annenin mağduriyetini gerekli mercilere bildirmesi gerekir.
Tüm bunların dışında diğer memurlar ek ödeme ve ücretlerden yararlanırken sınıf öğretmenleri girmedikleri ek ders ücretlerini alamamaktadır. Artan nüfusa bağlı doğru orantılı olarak arttırılması gereken gelir düzeyi daha çok düşmekte ve aileyi mağdur etmektedir. Örneğin sınıf öğretmeni süt izni kullandıkları gerekçesiyle ek ders ücreti alamazken, rehber öğretmen ve okul yöneticisi alabilmektedir.