Dünyada ve daha şimdilik mevzuatı olmadığı halde Türkiye’mizde kamu haricinde özel işletme faaliyetiyle ceza infaz kurumları kurmak gün geçtikçe daha da popüler olmaya başlayacaktır. Bu ceza infaz kurumlarında işin ifası ve icrasını en güvenlikli ve verimli şekilde icra edebilmek esas olacaktır. Bu ceza infaz kurumları ilgili coğrafyalarda durumun ivediliğine göre hızlıca inşa edilebilecek olup bu durumda kurumdaki ‘’ kişilerin’’ güvenlik ve vücut bütünlüğünü ilgili ivediliğin getirdiği verimlilik, disiplin ve sağlıkla korumak esas olacaktır. O yüzden ilgili işin ifası adına örnek-şema talimatlar-yönergeler ve de ‘’ yönetmelikler’’ tasavvur etmek yerinde olabilir. Bunlar duruma göre güncellenebilir ve de faydalı eklentilerle genişletilebilir:
TANIMLAR:
‘’ Kişi ve kişiler’’: Nöbet sırasında ceza infaz kurumu içerisinde bulunan bütün çalışanlar; hükümlü ve tutuklular ve diğer infazını çekenler ile bunların yakınları ve avukatları dahil ve diğer başka akla gelebilecek tüm hizmet verenler ya da kamuoyundan herhangi bir görevden herhangi bir şahıs.
Çalışanlar: ‘’ Amir ve memurlar‘’
‘’ Memur‘’: ‘’ Nöbet icrasındaki hiyerarşi silsilesindeki en alt kademe çalışan‘’
‘’ Amir’’: Mevzuat ile atanmış ve veya mevcutlar arasında en kıdemli çalışan.
‘’ Gözlemleme‘’: Mümkün olan en geniş açıyla herhangi bir saldırı ya da iş kazasını erken görmeye çalışma faaliyetidir.
‘’ Ayrıntılı gözlemleme‘’: Herhangi bir saldırı; iş kazası, huzur ve sükûnet bozucu durum, çalışan ve veya hükümlü ve tutuklu sağlığına dair tespit edilen menfi durumun ayrıntılarıyla yeteri kadar zaman ve özen gösterilerek gözlemlenmesi ve irdelenmesidir.
‘’ Yarı açık kilit’’: Tek; en az bir hamle ile kilitlenebilecek ya da kapanabilecek ya da açılabilecek kapı; demir şebeke ya da benzer bölme aracı üzerindeki kilit ve veya kilit mekanizması.
‘’ Tam kapalı kilit’’: (Tam kapalı kilit emri verildikten sonra) En az iki hamlede kilitlenebilecek ya da kapanabilecek ya da açılabilecek kapı; demir şebeke ya da benzer bölme aracı üzerindeki kilit ve veya kilit mekanizması.
‘’ Tam açık hal‘’: Bölmelerin; kapıların ve veya şebekelerin yarı açık halden kilitsiz ve açık bir hale getirilmesidir.
‘’ Soruşturma‘’-‘’ Soruşturmak‘’: Hükümlü ve tutuklu ve veya çalışanlardan ani gelişen ya da daha önce olmuş ya da gelecekte olmasını tahmin edilen durumlara dair sözlü ve veya yazılı bildirim ve geri bildirim almak için icra edilen araştırma; bilgi alışverişi, ifade, dilekçe alıp verme.
‘’ Dinleme‘’: Kurum koğuş-oda ve eklentilerinde huzur ve sükûneti bozucu her türlü sesin takibi; dinlenmesi ve veya mümkünse cereyan eden durumun (hükümlü ve tutuklulara fark ettirilmeden) tek taraflı şekilde gözlemlenmesi.
‘’ Kuşanılmamış hal‘’: Amir ve memurların jop, kalkan, eldiven ve robocop gibi koruyucu araç ve gereçlerle kuşanılmamış halidir. Memur ve amirde ekipman olarak sadece kelepçe vardır.
‘’ Yarı kuşanılmış hal‘’: Amir ve memurların sadece jop ve kalkan ve eldiven ve biber gazı gibi araçlar ile kuşanmış halidir.
‘’ Tam kuşanılmış hal‘’: Amir ve memurların jop, kalkan, eldiven ve robocop gibi araç ve gereçlerle kuşanmış halidir.
‘’ Arama‘’: Gerçekten de bir yerlerde ve de birilerinin üzerinde saklı şekilde varmış varsayımı ile; kurumdaki işleyişi bozucu; çalışan ve hükümlü ve tutukluların sağlığını ve veya vücut bütünlüğünü bozucu ve mevzuatlarla tanımlanmış diğer başka sakıncalı ve yasaklı maddeleri; kurum bölüm-oda-eklenti ve hükümlü ve tutukluların ve kişilerin üzerinde arayıp bulmaya çalışma faaliyeti.
‘’ Muhafaza etmek‘’: ‘’ Kişiyi’’ kendi dahil başka her saldırgan ‘’ kişi’’ ya da durumdan korumak, güvence altına almak.
‘’ İzole etmek’’: Huzur ve sükûneti bozan kişiyi ya da mağdur olan kişiyi ilgili ortamdan ayırıp uzaklaştırmak ve gerekirse kendine ve de başka hiçbir kimseye zarar veremeyeceği bir şekilde kelepçelemek ve veya uygun bir oda-koğuş veya eklentiye ‘’ tam kilit’’ altında ‘’ muhafaza etmek’’.
‘’ Huzur ve sükûneti bozucu ve isyan gibi acil durum’’: Kişi ya da kurum içinden herhangi bir eşya; malzeme, kapı vb. şeylerden yüksek gürültü; tartışma, kişiler arası ağız kavgası, sözlü taciz, küfür, kişiler arası kavgalar ve veya diğer başka saldırgan tavırlar, slogan atma ve marş söyleme vb. düzen ve işleyişe ve de kişilerin vücut bütünlüğüne ya da psikolojik sağlığına yönelik saldırgan her türlü eylem.
SAYIM:
Sayım öncesi vardiya amirleri ve memurları ‘’ sayım öncesi toplantısı’’ yaparlar; bu toplantıda nöbet teslim eden vardiyanın nöbet teslim alan vardiyaya nöbet sırasında cereyan eden yeni veya sıradışı gelişmeleri ve de sayım ve nöbet değişimi ile ilgili önemli bilgi ve durumları ve muhtemel tehlike ve riskleri müzakere ve teati ederler.
Bu mini toplantılarda var ise vardiya amirleri sayım ile ilgili emir ve yönergelerini memurlara bildirir.
Bu mini toplantılarda var ise memurlar sayım ile ilgili çekince, gözlem ve fikirlerini bildirir.
Sayımdan yarım saat ya da yeteri kadar süre öncesi yapılacak bir anons ile hükümlü ve tutukluların sayımın sağlığına uygun olarak ortak yaşam alanda kaynar su vb. tehlike yaratacak herhangi bir unsur bulundurmamaları için talimat verilir.
Sayımlar kurum, oda ve eklentilerinin daha önceden belirlenmiş bir sırası ile başlar ve takip edilecek sıraya uyulur.
Sayım sırasında takip edilen sıraları teslim eden vardiya ve teslim alan vardiya memurları en sonuna kadar bir bütünlükle takip eder. Sayımın başlangıcının başladığı lokasyon ile sayımın icrası arasında mesafe açıldıkça yeteri kadar memur aradaki boşluğu güvenlik amaçlı doldurur.
Memurlar ve amirler koğuş-oda ve eklentilerine girmeden önce koğuş oda ve eklenti kapısından gözetleme ve ‘’ gözlemleme’’ yaparlar.
Memurlar sayım için koğuş-oda ve eklentilerine girerken; koğuş-oda ve eklentinin güvenliğinden emin olduktan sonra: elleri; baş parmakları asla palaskaya geçirilmemiş bir halde yine de palaskalarında olarak içeri girer.
Koğuş-oda ve eklentilerine girilirken (sayım vb. faaliyetin icrası için içeri girilirken) mümkün olan en geniş açıyla koğuş-oda ve eklenti beklenmedik saldırı ya da ihtimal dahilindeki iş kazalarına karşı ‘’ gözlemleme’’ yapılır.
Koğuş-oda ve eklentilerinde gerekli görüldüğünde ayrıntılı ‘’ gözlemleme’’ yapılabilir.
Memurlar ve amirler bütün hükümlü ve tutukluların sayısından hep birlikte mutabık olduktan sonra koğuş-oda ve eklentiden ayrılır.
Sağlığı veya vücut bütünlüğü bozulmuş olan hükümlü ve tutuklular tespit edilir.
Hükümlü ve tutukluların ayakta durabilecek kadar kendinde olduklarından emin olunur.
Hükümlü ve tutukluların arasında ve veya koğuş-oda ve eklentilerin içinde huzur ve sükûnet bozukluğu tespit edilir ise sayım bittikten sonra en ivedi şekilde ‘’ soruşturmak’’ üzere memur ve amirlerce not alınır. Huzur ve sükûnet bozukluğu ivedi bir şekilde çözülmesi arz eden bir vaziyet ise huzur ve sükuneti bozan hükümlü ve tutuklu ve veya durum koğuş-oda ve eklentilerinden sayımın bitmesine gerek olmadan da ayrı tutulabilir, ‘’ izole edilebilir‘’.
Hükümlü ve tutuklular ile birlikte revir birimi; yangın araç ve gereçleri ile diğer önemli nöbet araçlarının da sayımı ve teslimi yapılır.
Bütün kurum bir bütünlük dahilinde mutabık bir şekilde devir teslim olunduktan sonra teslim alan vardiya nöbetine başlayabilir.
Sayımlar nöbet-mesai-çalışma saatleri içerisine dahil kabul edilir. Ek ödeme, fazla mesai ücreti veya izni bu durum gözetilerek hesaplanır.
SAĞLIK İLE İLGİLİ ACİL DURUM:
Çalışanlar ve veya; hükümlü ve tutukluların sağlıkları ile ilgili acil bir durum söz konusu olduğunda öncelikle sağlığı acil durum gerektirecek şekilde bozulduğu tespit edilen kişi vardiya amirine bildirilir.
Sağlığı bozulan kişiyi ivedi şekilde izole işlemi sırasında müdahale eden çalışanlar öncelikle kendi sağlıklarını ve vücut bütünlüklerini koruyucu tedbirleri almak ile sorumludur.
Sağlığı bozulan kişinin izole edilme işlemlerinin hazırlığına başlanır; sedye vb. araçlar sağlığı bozulan kişinin izoleye hazırlık amaçlı yakınına getirilir. Sağlığı bozulan kişi kilit altında ise koğuş-oda ve eklentinin kilitlerinin ‘’ yarı açık kilit’’ hale gelmesi sağlanır. Mümkünse ‘’ amir’’ eşliğinde yeteri kadar memur ile kapı tam açık hale getirilerek sağlığı bozulan kişiye ulaşılır. Sağlığı bozulan kişinin en yakın ilk yardım bilen çalışan kişiye sedye vb. araçlarla ulaştırılması sağlanır. İlk yardım müdahalesinden önce; sırasında veya sonra ambulans çağrılması gerektiğine kani olan herhangi bir personelin bu durumu fark etmesi ile daha önceden belirlenmiş protokoller (ambulans hizmetine acil durumda hangi çalışanın iletişime geçeceği vb. işlemler) uygulanır. Sağlığı bozulan şahsın kuruma ambulans ve çalışanları gelmeden ambulansın ve veya çalışanların kuruma giriş yapacağı eklentiye ulaştırılması sağlanır. Bu acil durum kurum dışında güvenliği sağlayan çalışanlara da bildirilir.
HUZUR VE SUKUNETİ BOZUCU VE VEYA İSYAN VE SALDIRI GİBİ ACİL DURUMLAR:
Öncelikle ‘’ huzur ve sükûneti bozucu ve isyan gibi acil durum’’ süphesi tespit edildiği sırada amire durum rapor edilmek amacıyla rapor için yeterli veri toplanacak kadar dinleme ve gerekirse soruşturma yapılır.
Sonrasında ‘’ Huzur ve sükûneti bozucu ve isyan gibi acil durum’’ un kendisi ve vaya gerçekleşme ihtimali ‘’ amire’’ durum rapor edilir.
Amirin emirlerine göre şebeke ve kapılar ‘’ yarı açık kilit’’ ya da ‘’ tam kapalı kilit‘’ hale getirilir.
Diğer koğuş-eklenti ve odalardan haberdar olunacak ve de onların da güvenliği sağlanacak şekilde diğer oda-eklenti ve koğuşlara ve giriş ve çıkışlara nöbetçi olarak asgari memur sayısı sağlandıktan sonra dış güvenliği de tehlikeye atmayacak kadar amir ve memur huzur ve sükûnetin bozulduğu bölüm-koğuş-oda ve eklentiye müdahale eder.
Bu müdahalelerde durumun icap ettiği vaziyete ve ivediliğe göre kuşanılmamış, yarı kuşanılmış ya da tam kuşanılmış gibi hallerden nasıl bir hal alınacağı amir tarafından ivedilikle emredilir.
Huzur ve sükûnet sağlandıktan sonra ilgili bölüm-koğuş-oda ve eklentide ayrıntılı arama yapılır.
Müdahaleden hemen önce memur ve amirlerce huzur ve sükûneti bozan hükümlü ve tutuklu ya da kurum dışı kişilere ‘’ elindekini bırak‘’, ‘’ kendine zarar vermeni istemiyorum ve sana zarar vermek istemiyorum‘’, ‘’ sana orantılı güç uygulamak istemiyorum, beni mecbur etme‘’ gibi talimatlar ve veya başka otorite kurucu ya da teskin edici ifadeler mümkünse inisiyatif dahilinde kullanılabilir.
Sayım sırası dahil herhangi bir huzur ve sükûnet bozucu olay ve kişi ve veya kişiler vakit kaybedilmeksizin ‘’ izole edilir’’. ‘’ Soruşturma’’ mümkün olduğunca huzur ve sükûnetin bozulduğu koğuş-oda ve eklenti ve bölümden uzak bir yerde kişilerin izole olduğu bir alanda gerçekleştirilir.
DEPREM, YANGIN, SEL, SU BASMA GİBİ ACİL DURUMLAR:
(DEVAMI VE GEREKTİĞİNDE GÜNCEL HALLERİ GELECEK VAKİT AYIRIP OKUDUĞUNUZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!...)