Eğitime eşit ve adil şartlar altında erişim ve bu eğitimin tamamlanması, Millî Eğitim Bakanlığının öncelikli amaçlarından biridir. Bu amaç doğrultusunda ortaöğretimde okullaşma oranlarının arttırılması, devamsızlıkların azaltılması, öğrencilerin akademik başarılarının arttırılarak sınıf tekrarının azaltılması ve nihayetinde bu öğrencilerin eğitimden erken ayrılmasının önüne geçilmesi için pek çok faaliyet yürütülmektedir.[1]
Bu anlamda sınıf tekrarı konusu özellikle ortaöğretim kurumlarında yaşanan sorunların başında gelmektedir. Genel ortaöğretimde sınıf tekrarı oranlarına bakıldığında şu tablo karşımıza çıkar;
Sınıflar | 2014/2015 (%) | 2015/2016 (%) | 2016/2017 (%) |
9 | 6,9 | 4,7 | 4,6 |
10 | 2,4 | 1,9 | 2,1 |
11 | 1,0 | 0,9 | 1,1 |
12 | 0,2 | 1,2 | 0,3 |
Kaynak: MEB
Tabloya göre; 2014/2015 eğitim öğretim yılında 9.sınıfta % 6,9; 10.sınıfta % 2,4; 11.sınıfta 1,0; 12sınıfta 0,2 olan sınıf tekrarı oranları; 2015/2016 eğitim öğretim yılında değişkenlik göstermiş; 2016-2017 eğitim öğretim yılında 9. sınıfta %4,6; 10. sınıfta %2,1: 11. sınıfta %1,1 ve 12. sınıfta %0,3 olarak gerçekleşmiştir.
Görüldüğü gibi ortaöğretimde sınıf tekrarı oranı düşmeye başlamış; bu durum nedeniyle yaşanılan ekonomik kayıplar azalmıştır. Sınıf tekrarının hem aileye, hem de ülke ekonomisine olan yükü göz önüne alındığında yaşanılan oransal azalmanın önemi küçümsenemez.
Sınıf tekrarını etkileyen unsurların başında, gelecek kaygısı ile yapılan devamsızlıklar, ailevi ve ekonomik sorunlar nedeniyle geleceğini planlayamayan öğrenciler gelmektedir. Bu öğrenciler ya okula erişimde, ya da devam etmekte sorun yaşamakta ve sonucunda sınıf tekrarı ve/veya okul terki söz konusu olmaktadır. Ayrıca bu öğrencilerden birçoğu çalışmak zorunda kalmaktadır. Sınıf tekrarını tetikleyen bu unsurlarla ilgili iyileştirici çalışmalar arttırıldığı takdirde, sınıf tekrarı oranının makul seviyelere geleceği ve hem aileye, hem de ülke ekonomisine olan yükü azalmaya, giderek yok olmaya başlayacaktır.
Ortaöğretimde devamsızlık, sınıf tekrarı ve okul terkini azaltmak amacıyla “Ortaöğretime Uyum Programı” uygulanmaktadır. MEB ile UNICEF iş birliğinde yürütülen programın pilot çalışmaları sona ermiş, 2018-2019 eğitim öğretim yılında tüm ortaöğretim kurumları programa dâhil edilmiştir. Hedef kitlesinde ortaöğretim kurumlarında eğitim öğretime başlayan hazırlık ve 9. sınıf öğrencileri ile pansiyonlarda kalan öğrenciler yer alan programda öğrencilerin öğrenim görecekleri okul hakkında bilgilendirilmesi, akademik ve mesleki gelişimlerinin desteklenmesi, öğrencilere yeni girdikleri eğitim ortamına kısa sürede uyum sağlamalarına katkıda bulunacak becerilerin kazandırılması ve koruyucu bir eğitim ortamının oluşturulması esas alınmıştır.
Bu çalışmaların aksatılmadan sürdürülmesi, sınıf tekrarı gibi sorunların çözümüne de katkı sağlayacaktır.
[1] Eğitim Değerlendirme Raporu- 2018-TEDMEM