Öğretmenlerin ve okul müdürlerinin göreve başlamadan önce ve görev sırasında aldıkları eğitimler, öğrencilerin eğitim hayatını doğrudan etkileyen unsurlardan biridir.
TALIS 2018’de okul müdürlerine, okul müdürü olmadan önce veya göreve başladıktan sonra aldıkları eğitimler ve bu eğitimlerin içerikleri sorulmuştur. Buna göre, pek çok ülkede öğretmenlere kıyasla okul müdürlerinin eğitim düzeyi daha yüksektir. OECD ortalamasında öğretmenlerin çoğunluğu lisans mezunu iken, okul müdürlerinin büyük bir çoğunluğu lisansüstü eğitime sahip olduğunu belirtmiştir (yüksek lisans %62,8; doktora %3,5).
OECD ortalamasının aksine, Türkiye’de okul müdürlerinin %78,0’i lisans mezunu iken, yalnızca %17,7’si lisansüstü eğitime sahiptir.
OECD ülkelerindeki okul müdürlerinin neredeyse % 66’sının yüksek lisans ve doktoralı olması, bu ülkelerde okul yöneticiliğine, eğitim sistemine ve çocukların geleceğine ne kadar önem verildiğinin en açık göstergesidir.
TALIS 2018’de okul müdürlerine eğitim düzeylerine ek olarak, okul yönetimine ve eğitim liderliğine yönelik eğitim alıp almadıkları da sorulmuştur.
OECD ortalamasında okul müdürlerinin %53,9’u okul müdürü olmadan önce en az bir kez okul yönetimi ile ilgili bir eğitim aldığını belirtirken, Türkiye’de bu oran yalnızca %30’dur. Benzer şekilde, okul müdürü olmadan önce en az bir kez eğitim liderliği konusunda eğitim aldığını belirten okul müdürlerinin oranı OECD ortalamasında %53,7 iken, Türkiye’de yalnızca %35,6’dır.
Bu rakamlar arasındaki fark da çok fazladır. Göreve başlamadan önce okul yönetimi konusunda, göreve başladıktan sonra eğitim liderliği konusunda eğitim alınmaması, ülkemizde eğitim yönetimine ve eğitim yöneticilerine yeterince önem verilmediğinin açık bir fotoğrafını ortaya koymaktadır.
Okul müdürlüğü ve eğitim liderliği konusunda hem görev öncesi alınan eğitim, hem de görev sırasında alınan eğitim açısından OECD ülkeleri ve ülkemiz arasında oluşan bu farklar, hem adım atıldığında uzun vadede düzeltilebilecek farklardır. Ancak irade gösterilip, karar verilirse…
Kaynaklar
TALIS 2018 Sonuçları ve Türkiye Üzerine Değerlendirmeler. TEDMEM-2019