Star TV’deki bir programda, “Yazın üç ay tatil yapıp, bir de üstüne maaş aldığı için çok kıskanılan meslek grubu?” sorusuna, ‘Öğretmenler’ cevabının verilmesiyle başlayan tartışma, sosyal medyada çok tepki çekti. Tepki çekti derken öğretmenlerin tepkisinden söz ediyorum. Yoksa gelinen aşamada, başta siyasetçiler olmak üzere, toplumun büyük bir bölümü, bu programı hazırlayan ve sunanlar gibi düşünüyor, maalesef!
Bu yazıda öğretmenliğin ne kadar kutsal bir meslek olduğundan, çocukların duygusal ve zihinsel dünyalarının anlaşılması ve ona göre davranılmasından, her bir öğrenci velisine danışmanlık yapılmasından, çocuğun sorununun öğretmenleri günlerce-gecelerce meşgul etmesinden, çocukların geleceğinin öğretmen için ne kadar önemli olduğundan, çocuklarla gülünüp, çocuklarla sevinildiğinden, bir çocuğun yaşamına olumlu bir dokunuşla ne kadar mutlu olunduğundan, özellikle dezavantajlı çocuklara kazandırılan davranışların ne kadar heyecan yarattığından söz etmeyeceğim.
Bu yazıda; çokça yapıldığı gibi, meslek gruplarının çalışma şartlarını ve aldıkları ücretleri birbiriyle karşılaştırma garabetini ortadan kaldırmaya yönelik bir adım atarak, Dünya’nın değişik ülkelerindeki meslektaşlarımızın ne kadar tatil yapıp, ne kadar çalışıp, ne kadar maaş aldıklarını ortaya koymaya çalışacağım.
Öncelikle öğretmenler üç ay değil, iki ay tatil yapar. Öğretmenlerin yaz tatili temmuz ve ağustos aylarındadır. İki haftalık tatil de iki dönem arasında, genellikle ocak ayının son haftası ile şubat ayının ilk haftasıdır.
Dünya’da ve Türkiye’de öğretmenlerin çalışma ve yaz tatili sürelerine bakıldığında karşımıza şu tablo çıkar;
ÜLKELER YILLIK ÇALIŞMA SAATLERİ ÜLKELER YAZ TATİLİ SÜRELERİ
İskoçya 1 365 Finlandiya 10-11 hafta
İspanya 1 425 İspanya 11 hafta
Portekiz 1 456 Portekiz 12 hafta
Çek Cumhuriyeti 1 696 Çek Cumhuriyeti 8 hafta
Hollanda 1 659 İtalya 12-13 hafta
Danimarka 1 680 Danimarka 7-8 hafta
Almanya 1 793 Almanya 6 hafta
İzlanda 1 800 İzlanda 11 hafta
İsveç 1 767 İsveç 10 hafta
Türkiye 1 816 Türkiye 8 hafta
OECD ortalaması 1 675 Yunanistan 12 hafta
OECD ülkelerinde görev yapan öğretmen maaşlarına bakacak olursak; Bir Bakışta Eğitim 2017 raporuna göre Türkiye öğretmen maaşı sıralamasında 35 ülke arasında 30. sırada yer alıyor. İşte tablo;
ÜLKELER YILLIK ÖĞRETMEN ÜCRETİ (Dolar)
Lüksemburg 137 862
İsviçre 107 055
Almanya 89 428
Belçika 78 407
Güney Kore 77 979
Avusturya 76 024
Hollanda 69 268
ABD 68 558
Kanada 65 621
Japonya 64 944
İrlanda 64 934
Portekiz 61 748
Danimarka 60 956
Avustralya 59 611
Türkiye 31 877
Not: Ücretler brüt olarak hesaplanmış, 2018 yılında dövizde yaşanan değer kaybı hesaba katılmamıştır.
Bu üç tablo birlikte değerlendirildiğinde; Türkiye’de görev yapan öğretmenler 1 816 saat yıllık çalışma süresi ile en uzun süre çalışan, 8 haftalık yaz tatili ile en az tatil yapan ve 1 Dolar=3,50 TL seviyelerindeyken 31 877 dolar yıllık maaş seviyesiyle en az maaş alan meslek grubudur.
Eğitim sisteminin içinde bulunduğu kötü durum ortadayken öğretmenin maaşını, çalışma süresini, yaz tatilini utanmazca gündeme taşıyan ve bütün meslektaşlarımızı aşağılayan medya mensuplarına bu tablolara bir kez daha bakmalarını öneriyorum.
Sokrates’in sözleriyle yazımı noktalıyorum; “Dünyada her şeye değer biçilebilir, ama öğretmenin eserine değer biçilemez.”