Öğrencilere, okullarda ve sınıflarda, eğitim ve öğretim faaliyetlerinin yanında çeşitli görev ve sorumluluklar verilerek hem özgüven gelişimine, hem de demokratik toplumun katılımcı bir vatandaşı olarak yetişmesine olanak sağlanabilir.
Son yıllarda okullarımızda öğrencilerin katılımını arttıracak kurul ve komisyonlar azalmış olmasına rağmen, eğitim yöneticisi ve öğretmenler, kaldırılan bu kurul ve komisyonların yerine benzer mekanizmaları hayata geçirebilir.
Bu anlamda öğrenciler okulda yaş ve deneyimlerine bağlı olarak birbirinden farklı bir dizi sorumluluk üstlenebilir. Bu sorumlulukları şöyle sıralayabiliriz;
-Sınıf, yıl veya okul meclisi üyeliği; Öğrenci meclisleri yönetmeliği kaldırılmış olmasına rağmen il, ilçe ve okul bazında öğrenci meclisleri kurularak, kaldırılmış olan bu önemli demokratik kurul hayata geçirilebilir ve öğrencilerin azami düzeyde katılımı sağlanarak, demokrasi yaşantısı deneyimletilebilir.
-Etkinlikler düzenleme, kulüp ve eylem grupları yöneticiliği; Sosyal kulüp çalışmaları da yapılan değişikliklerle ders saatleri dışına çıkarılmış olmasına rağmen, sınıf bazında yapılacak çalışmalarla fiilen faal duruma geçirilebilir. Öğrencilerin tümünün bir sosyal kulüp faaliyetine katılımı sağlanabilir.
-Yeni öğrencilere yardım; Sınıfa yeni gelen öğrenciye mihmandarlık yapılabilir. Bu faaliyet hem yeni gelen öğrencinin sınıfa ve okula uyum sağlamasına, hem de mihmandarlık yapan öğrencinin iletişim yeteneği ve kişisel gelişimine katkı sağlar.
-Akranlar arası arabuluculuk ve rehberlik; Sınıfta çıkabilecek sorunlarda arabuluculuk ve rehberlik öğrencilerde özgüven gelişimine olumlu katkı sağladığı gibi çatışma çözümünde barışçıl yöntemlerin kullanılmasının da alışkanlık haline gelmesini sağlar.
-Akran eğitimi; Özellikle bütün öğrencilerin görev alabileceği bir faaliyettir. Akran eğitimi birlikte çalışan her öğrenciye olumlu katkısı olan bir etkinliktir.
-Belirli günler ve haftalar ile bayram törenlerin hazırlanması; Öğrenciler, belirli gün ve haftalar ile bayram törenlerinin hazırlanmasında öğretmenlere katkıda bulunabilir. Bu durum, öğrencilerin katkıda bulundukları bir faaliyete daha istekli katılmaları esprisi nedeniyle törenlerin daha katılımlı olmasını sağlar.
-Okul internet sitelerinin ve haber bültenlerinin yönetimi; Ortaokul ve lise düzeyindeki öğrencilerin çok verimli şekilde görev alabileceği bir faaliyettir. Öğrenciye okulda kazandırdığı yararların dışında okul sonrası yaşantısı için de olumlu birikimler sağlayan bir etkinliktir.
-Ders gözlemleme, araştırma ve değerlendirme; Her kademede öğrenci için sınıf bazında yapılan çalışmalarda sorumluluk verilebilecek bir faaliyettir.
Bu faaliyetlerin yanında öğrencilerin, okulun vizyon ve misyonunun belirlendiği stratejik plan hazırlanmasına yardım ettirilerek, okulda yapılacak herhangi bir çalışmanın ön hazırlıkları yapılırken fikirleri alınarak, hatta okulda yapılacak çeşitli fiziksel düzenlemeler için fikirlerinin sorulması gibi etkinliklerle sorumluluk duygularının geliştirilmesine katkı sağlanabilir.
Kaynaklar
Toplum Yararına Okullar. ERG 2011