KUMAN-KIPÇAK DİYARI : UKRAYNA

Türkiye’de halkın tarih birikimi eskiden rivayetlerden ibaretti, şimdilerde dizilerden ibaret. Entelektüellerinki ise Batıda fırınlanmış ön bilgi ve yargılardan ibaret. Misal mi istersiniz: Boşnaklarla Sırplar ve Ruslarla Ukraynalılar aynı ırktır ama Türklerle Kürtler ayrıdır. Aynı ırk dedikleri niye birbirine ölümüne düşman ve farklı ırk dedikleri neden tüm çabalara rağmen birbirinden ayrışmıyor? Cevap veriyorum: Yanıt yok.
Halbuki meraklısına meramını giderecek çokça akademik yayın var. Ve fakat bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olma hastalığından şekvacı değilse yapacak bir şey yok. Hint Yarımadasından Ortadoğu coğrafyasına değin mantra/zikir denilen sakızın/esrarın sosyal ve siyasal izdüşümüne abonelik bu vesilelerle toplumsallaşır, salgınlaşır. Otomatik kullar, tele-sekreter enteller, kanaat diye geviş getirenler...
‘Tarihi Yeniden Yorumlamak’ kitabımız bu bağlamda bir yeniden değerlendirme ve farklı bakış denemeleri hüviyetindeydi. Örneğin “Coğrafya Ölçeğinde Devlet” bahsinin Ukrayna Coğrafyası kısmındaki sayfalarda (57-59) bu bölgede kurulan Türk/Türkî devletler sıralanmış: Bir Oy Bil Konfederasyonu, İskit (Saka) İmparatorluğu, Aktaş Hanlığı (Kıpçak İsitepi), Sabar Hakanlığı, Büyük Bulgarya İmparatorluğu, Ograyna Kağanlığı, Hazar İmparatorluğu, Peçenek Hanlığı, Kiev Krallığı, Doğlat Prensliği, Suzdal Knezliği, Volga (İtil) Bulgar Devleti, Kuman - Kıpçak Federasyonu,     Altın Orda İmparatorluğu, Kazan Hanlığı, Ejderhan Hanlığı, Kırım Hanlığı, Nogay (Orda) Hanlığı, Küçüm (Sibir) Hanlığı, Kasım Hanlığı, Kazak Atamanlığı, Kırım Halk Cumhuriyeti, Kuban Halk Cumhuriyeti, Don Cumhuriyeti, Tavrida (Kırım) Sovyet Cumhuriyeti, İdil - Ural Devleti, Kırım SSC, Karaçay - Çerkes SSC, Özerk Kırım SSC, Şapsığ Özerk SSC, I.Kırım Otonom SSC, Karaçay - Çerkes Özerk Bölgesi, II.Kırım Otonom SSC, Adigey Özerk Bölgesi, Kırım Cumhuriyeti (Rusya Federasyonu), Karaçay - Çerkes Cumhuriyeti (Rusya), Kırım Özerk Cumhuriyeti (Ukrayna)…
4-5 yıl önce hazırladığımız ve birçok konferansa konu ettiğimiz fakat henüz yayımlanmayan ‘Bilinmeyen Türkler’ adlı çalışmamızda Ukrayna Bölgesi hakkında yine meraklısına notlar bâbında / tarih taramalarına girizgâh meyanında bilgiler var:
“91 – UKRAYNA TÜRKLERİ / TÜRKÎLERİ: Adı bile muhtemelen Karay’lardan gelen (Ukraina / Karay-na) Ukrayna; Sakalardan Kıpçaklara, Sabarlardan Bulgarlara, Hazarlardan Tatarlara, Nogaylardan Sibirlere;  devletten devlete, hanlıktan hanlığa onlarca Türk siyasal organizasyonuna sahne olan Deşt-i Kıpçak topraklarındaki soydaşlarımız ne oldu?
Yarmalenko, Nazarenko, Sevçenko, Tıkaçenko, Aliyev, Sapunov, Tagirov, Aldatov, Temirov, Turçinov, Alkımova, Yanukoviç, Garmaş, Butko, Karsak, Şelek, Kozar, Koval, Baran, Şişkin, Karlan, Saladukha, Kuşer, Mancuk, Tereşuk (Güncel İsimlere Düşürdüğümüz İzler bölümünde tek tek inceledik).. Çıkarın “oğlu” anlamına gelen –enko’ları, -ov’ları, -oviç’leri, -ova’ları hatta birçoğundan bir şey çıkarmayın; yalıngözle bakın, bakalım ne çağrıştırıyor?
Nasıl ki “Bir Rus’u hamamda yıkayınca altından Tatar çıkıyor”sa yani Rus Devlet geleneği ve toplumsal kültür Tatarlardan miras ise bir Ukraynalı’yı kazıyın altından Kıpçak-Hazar-Bulgar çıkar. Yetmez; Başkurt, Çuvaş, Kazak, Nogay, Kalmuk, Çerkez, Türkmen, Özbek, Çeçen hatta Gagavuz, Udmurt, Tuvan, Hakas, Buryat, Evenk, Nenet, Mişer, Oset de çıkabilir. 
45 milyonluk Ukrayna’nın en az % 10’u, yani 4 yada 5 milyonu akrabamız. Örneğin “-enko” soyadlarının Türkik aileleri nitelediğiyle ilgili akademik çalışmalar bile var. Zaten stratejik birlikteliğimiz coğrafî zorunluluk gibi gözüküyor. Yeni Rus Yayılmacılığına (Putinizm) karşı Ukrayna’yla safları sıklaştırmanın ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü öncelemenin tam zamanı..” (s.57-58)
“Kiev: Ukrayna’nın başkenti, diğer okunuşla Kyiv. Proto Türkçe hane anlamındaki ‘key’den türetme Ev-hane, kurucu Kyi’den gidildiğinde Kayı’ya ait.” (Coğrafyaya Düşürdüğümüz İzler – s.93)
“10 – KIRIM ÖZERK CUMHURİYETİ: Mustafa Cemiloğlu önderliğindeki ve Kırım Tatarlarının varlık yokluk mücadelesinin meyvesi ve sürgünler – katliamlar sonrası yeni yeni yeşeren bir devletti; 2014 yılında Ruslar bir oldu-bittiyle yeniden ele geçirdi. Rusya Federasyonu’na karşı Türkiye ile Ukrayna’nın kesişim kümesiydi; sonuçta Rus Donanması tekrar Azak Denizi’ne (Sıcak Denizler) indi.
Nüfusu 2 milyon, yüzölçümü 26.100 km2 ve doğrudan Rusya’ya bağlanan Sivastopol bu verilere dahil değil. Bu nüfusun 300 bini Türk; Türkiye’dekiler hariç 100 bin civarında Kırım Tatarı da komşu coğrafyalarda mukim. Hâlen Başkent Simferepol / Akmescit (350 bin) ve diğer önemli kentler: Kezlev / Gözleve, Kerç, Yalta, Kefe (100 bin üzeri).” (s.31)
“79 – KARAYLAR: Musevilikte Karaim mezhebini kuran ve Hazar Devleti’nin hatırasını yaşatan Türkler. Musevîlikleri İsrail’den farklıdır ve günlük hayatta halen Türk kültürünü yaşatırlar. Birçok yer adı onlardan türemiştir: Karaim – Kırım (Crimea), Karayna/Karaina – Ucraina, Gara/Garay (Macaristan), Craiova/Krajina/Karay-ova (Romanya).
Yahudi bankerlerin desteklediği Hitler’in öldürdüğü Musevîlerin Hazarların bakiyesi olanlar olduğu kuvvetli bir iddiadır.  Nitekim II.Dünya Savaşı’nın bitiminden 3 yıl gibi kısa bir süre sonra bağımsız İsrail Devleti kurulmuştur. Hem ebedî mazlum pozisyonu aldılar hem de Yahudilerin çoğu  - korkudan - Filistin’e adeta aktı.
Bugün sayıları 40 bin civarında.. Bu sayıya Kırım’da yaşayan ve Karay’larla karışmış olan Musevî Kırımçaklar da dahil. Litvanya’da Vilnius ile Trakay, Polonya’da Krakovi ve Ukrayna, Dağistan (Cuhutlar), Beyaz Rusya, İsrail, ABD gibi ülkelerde yaşamaktalar.” 
Türkiye’de de hatırı sayılır Karay göçmeni vardır. Kara(y)köy’ün adının buradan geldiği kabul edilir. Bir de meşhur şahsiyet; Refik Halit Karay. Dünyaca meşhurlar arasında Arjantin Millî Takımı futbolcusu Ezeqiuel Garay; Belarus millî atlet Natalya Karayeva, ABD’nin finans ve akademisyen ailelerinden Moşe, Paul ve Aleksander Baran; İsrail Dışişleri Bakanlarından Zippi Livni ile Genelkurmay Başkanlarından Silvan Şalom da var.” (s.53)
“80 – SABATAYLAR: Delilikle dâhilik arasında tarif olunan ve biraz da her devre farklı görevler almasından kaynaklanan bilgi bolluğuyla tuğla kitaplar yazan Yalçın Küçük, her taşın altında bir Sabataist-Dönme-Gizli Yahudi arama geleneğini başlatarak Türk Milleti’nin diz bağlarını gevşetme operasyonunun koçbaşılığını yaptı. Ve spordan sanata, kültürden siyasete her şeyimizi hatta bayrağımızı, başkentimizi, marşımızı hep onlar belirlemişti. Oysa Yahudilikle Musevîliği eşdeğer göstermek bile başlı başına büyük bir aldatmacaydı.
Sabataizm de Karaim gibi Musevîlikte ayrı bir mezheptir. Ve 17.yy Osmanlı’sında yaşayan Sabatay Sevi’nin ardılları olarak bilinirler. Fakat bize Yeniçağda Kırım Hanlığı’ndan, Leh Krallığı’ndan, Rus Çarlığı’ndan gelenlerin ve yakınçağda da Polonya, Ukrayna, Beyaz Rusya ve Rusya gibi yerlerden gelenlerin içinde mühim miktarda Musevî Türk vardı. 
Bunlar arasında Türkçülüğün kitabını yazan Moiz Kohen (Tekin Alp), hem Leh Ordusunda dövüşen hem de Osmanlı Ordusunda dövüşerek şehit düşen Mahmut Celalettin Paşa (Konstantin Borzeçki)  gibi Türk Kurtuluş Savaşı’nda ve yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin yaşatılmasında görev alan pek çok Sabataycı mevcuttur.
Türkiye’deki her Musevî Sabataycı değildir. 15 ve 16.yy İspanya’sından kaçan Seferadlar çoğunlukla Yahudidirler fakat Doğu Avrupa ve Sovyetler tarafından gelen ve Eşkenaz olarak isimlendirilenler ise genelde Yahudi olmayan Musevîlerdendirler. Ernest Renan’dan Wittmayer’e, Samuel Krauss’dan Firkoviç’e Subbotniklerin (Rusça Sabataistler) Hazar-Türk bakiyesi olduğu fikri paylaşılır. 
Sabataycılardan millî ülküye hizmet edenler de olmuştur, düşmanla işbirliği edenler de.. Tıpkı diğer Türkler gibi. Sayısal bir tasnif çok akıllıca olmasa da birkaç yüzbinlik bir kitleden söz etmekteyiz.” (s.54)
“109) URUMLAR- Diğer ismiyle Urum Kıpçaklar ama kendilerine Greko Tatar diyorlar. Diyar-ı Rum tabirinin günümüzdeki uzantıları. Gagavuzlar gibi hem Ortodokslar hem de Türkçeye ve Türk kültürüne sadıklar. 
110) Ukrayna’da Eski Kırım, Balıklava, Kerç, Kefe, Yalta, Gözleve ile Donetsk şehirlerinde ve Abhazya, Ermenistan, Kazakistan gibi ülkelerde yaşıyorlar. Sayıları 80 ila 100 bin arasında. Yunanlıların üzerlerinde yoğun bir Helenleştirme politikası var.” (108 – Küçük Topluluklar, s.77)
“77) RUMEYLER – Urumların din haricinde dil olarak yabancılaşanları. Yunanca konuşuyorlar ve Yunanistan’la Güney Kıbrıs’a öğrenci gönderiyorlar. Sayıları 40 - 50 bin civarında. Urumlar gibi ağırlıklı olarak Ukrayna’da yaşıyorlar.” (108 – Küçük Topluluklar, s.75)
Isınma hareketleri olarak kabul buyrunuz efendiler; şimdilik..