Bir ülkede, derslik başına düşen öğrenci sayıları, o ülkenin eğitim sisteminin kalitesi ve gelişmişliği hakkında genel bir bilgi vermenin yanında, bütün siyasi partilerin de en asgari düzeye düşürmeyi hedeflediği önemli istatistiklerden biridir.
Derslik başına düşen öğrenci sayıları ve onunla ilişkili olan, her türden öğretim kademesindeki sınıf/şube açılması hususu ‘Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici Ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’le düzenlenmiştir. Bu Yönetmelikte okul öncesi, ilkokul, ortaokul, özel eğitim okulları, Anadolu, fen, sosyal bilimler ve mesleki/teknik liselerdeki müdür, müdür başyardımcısı, müdür yardımcısı, rehber öğretmen ve öğretmen norm kadroları, öğrenci sayıları dikkate alınarak belirlenir.
Yönetmelikte, eğitim yöneticiliği normu belirlenirken ‘Asgari ve azami öğrenci sayıları’; öğretmen normu belirlenirken, okul öncesi hariç, ‘Asgari öğrenci sayısı’ esas alınmış ve bu esasa göre, sınıf/şube açılması ve yönetici/öğretmen normu belirlenmesi yoluna gidilmiştir. Örneğin; ilgili Yönetmeliğin 5.maddesine göre müdür normu belirlenirken; birleştirilmiş sınıf uygulaması yapılan okullar hariç olmak üzere, eğitim kurumlarının her biri için müdür norm kadrosu verilmiş, müdür yardımcısı normu belirlenirken de aynı Yönetmeliğin 7.maddesine göre, anaokullarında, öğrenci sayısı; 100-501’e kadar 1, 501 ve daha fazlası için 2, müdür yardımcısı norm kadrosu verilmiş; 8.maddesine göre, ilkokullarda, öğrenci sayısı; 100-601’e kadar 1, 601-1201’e kadar 2, 1201-1801’e kadar 3, 1801-2401’e kadar 4, 2401 ve daha fazlası için 5, müdür yardımcısı norm kadrosu verilmiştir. Ortaokul ve liselerde de benzer sayılara göre müdür yardımcısı normu verilme yoluna gidilmiştir.
Ancak sınıf/şube açılması ve öğretmen normu belirlenmesi sürecinde, sadece okul öncesi eğitim kurumları için 15.maddeye göre, en az on, en fazla yirmi öğrenci sayısı belirlenmiş diğer kademelerde, idareci normu belirlenirken esas alınan asgari ve azami öğrenci sayıları yerine sadece asgari öğrenci sayıları esas alınmıştır. Örneğin; sınıf öğretmeni norm kadrosu belirlenirken, 16.maddeye göre, ilkokullarda, öğrenci sayısı 10’dan az olmamak şartıyla açılan her şube için 1 sınıf öğretmeni norm kadrosu verilmiştir.
Eğitim kurumlarının yönetici ve öğretmen norm kadrolarının belirlenme süreci ise elektronik ortamdaki mevcut veri tabanı esas alınarak eğitim kurumu müdürlüğü, ilçe millî eğitim müdürlüğü ve il millî eğitim müdürlüğünün sıralı teklifi üzerine belirlenir. Eğitim kurumlarının yönetici ve öğretmen norm kadroları Bakanlıkça onaylanır. Bakanlıkça onaylanan ve valiliklere bildirilen norm kadro çizelgeleri, bildirildikleri tarihi takip eden 15 gün içerisinde; il millî eğitim müdürlüklerince ilçe millî eğitim müdürlüklerine, ilçe millî eğitim müdürlüklerince de ilgili eğitim kurumu müdürlüklerine bildirilir.
Bu mevzuat yürürlükteyken; MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü 08.09.2017 tarih, E.13381884 sayı ve ‘Sene başı iş ve işlemleri’ başlıklı bir yazıyla, 2017-2018 Eğitim Öğretim Yılı çalışma takvimiyle ilgili açıklama yoluna gitmiş ve bu açıklamalarda, ilkokullar için şubeler oluşturulurken, ‘Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmelik’te yer alan ‘asgari on’ öğrenci şartı yerine, Yönetmelikte olmayan en fazla ‘otuz’ sayısı ortaya atılmış, bu sayı dolmadan yeni şube açılmaması talimatı verilmiştir.
Bu yazının bir benzeri 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılında tekrar yazılmış ve Yönetmelikte olmayan ‘Otuz’ öğrenci üst sınırından söz edilmeyerek, hükümsüz bırakılmıştır.
Ancak üç yıl önceki bu ‘mevzuata aykırı’ ve hükümsüz bırakılan yazı nedeniyle kimi il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri, il-ilçe sınırları içinde ve ilgili okulda boş derslik ve öğretmen de varken, üstelik bu olağanüstü dönemde, otuzar kişilik sınıflar oluşturma yoluna gitmekte, örneğin 58 öğrencinin olduğu bir kayıt bölgesinde yer alan okulda, 20-20-19 öğrenci sayılarıyla üç sınıf açma yerine, 30-29 öğrenci sayılarıyla iki sınıf açmakta ve bir sınıf öğretmenini norm kadro fazlası durumuna düşürmektedir.
Pandemi nedeniyle olağanüstü dönemleri yaşadığımız ve 2020-2021 Eğitim Öğretim Yılına başlayacağımız bu günlerde eğitimi, öğrenciyi, öğretmeni ve Milli Eğitim Bakanlığının derslik başına öğrenci sayısını düşürme hedefini bir kenara bırakıp; öğrenci ve öğretmenin sağlığını da düşünmeden, sadece ‘Öğretmen sayısından nasıl tasarruf sağlarım?’ saikiyle, mevzuata aykırı hareket eden eğitim yöneticilerinin, ne ülkemize, ne eğitim sistemimize, ne öğretmenlerimize, ne de öğrencilerimize herhangi bir yararı yoktur.
Hükümsüz bırakılmış eski tarihli bir yazıyı esas alarak işlem yapmak ve yapmaya devam etmek, mağdur öğretmenler tarafından tepkiyle karşılanmakta ve eğitim kamuoyunun vicdanını yaralamaktadır.
Bu tür işlemler yapmaya devam eden eğitim yöneticileri bir an önce bu yanlış, mevzuata aykırı ve mağduriyete neden olan bu uygulamalardan vazgeçmelidir.