Okul çağındaki öğrencilerin eğitime erişim oranları, ülke nüfuslarının eğitim düzeylerine dair çıkarımda bulunmak için oldukça önemlidir. Bunu yaparken de aynı oranların OECD ve AB ülkelerinde ne durumda olduğunun bilinmesi, karşılaştırma yapmak açısından önemli olanaklar sunar.
Her kademedeki eğitim-öğretimin önemi bilinmekle beraber, okul öncesi eğitim, hem çocukların bilişsel, fiziksel, duygusal ve sosyal becerilerinin gelişimi için hem de gelecekteki akademik performansları için oldukça önem taşımaktadır.
Bu anlamda ilk olarak 3-5 yaş grubuna baktığımızda Türkiye’de bu çocukların okullaşma oranının % 37, okul öncesi eğitim çağındaki çocukların ise % 70 oranında olduğu görülmektedir. Kayıtlı öğrencilerin de büyük çoğunluğunu 5 yaş grubu oluşturmaktadır; 3 yaş okullaşma oranı %9 ve 4 yaş okullaşma oranı %34’tür. Bu yaş grubu çocukların çoğu okul öncesi eğitim almamaktadır. Bu rakamların OECD ve AB ülkelerinde % 86 oranında olduğu bilinmektedir.
5-14 yaş aralığında olup, eğitime tam zamanlı katılan öğrencilerin okullaşma oranları Türkiye için %95, OECD ve AB ortalaması için ise %98 olarak tespit edilmiştir. Bu yaş aralığında eğitime erişimde önemli ve anlamlı bir fark bulunmamaktadır.
16-20 yaş aralığında durum şu şekildedir;[1]
Türkiye, OECD ve AB22 Ortalamaları İçin 16-20 Yaş Arası Okullaşma Oranları (%)
16 yaş | 17 yaş | 18 yaş | 19 yaş | 20 yaş | |
Türkiye | 83 | 77 | 52 | 51 | 59 |
OECD | 95 | 92 | 77 | 63 | 54 |
AB Ülkeleri | 96 | 93 | 84 | 66 | 57 |
Türkiye, OECD ve AB ortalaması için 16-20 yaş arasındaki okullaşma oranlarına bakıldığında her yaş grubunda ülkemiz öğrencilerinin, eğitime erişimde, diğerlerinden daha kötü durumda olduğu görülmektedir. Özellikle 18 yaş grubunda dramatik bir düşüş söz konusudur.
3-5 yaş, okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve 16-20 yaş aralığındaki okullaşma oranları OECD ve AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında, bütün eğitim kademelerinde, eğitime erişimde sorunlar olduğu ortadadır.
Kuşkusuz bütün Hükümetler öncelikli olarak eğitim konusuna el atmakta ve önceliği eğitime yatırıma vermektedir. Geçmişten günümüze gelinen aşama ne olursa olsun, eğitime erişimde almamız gereken yol, hala kat etmemiz gereken önemli merhaleler vardır.
[1] 2018 Eğitim Değerlendirme Raporu. TEDMEM