Son yıllarda eğitim alanında en çok ilgi gören ve tartışılan konuların başında hiç kuşkusuz aktif öğrenme gelmektedir. Bunun birçok nedeni vardır ama öncelikle geleneksel öğrenme yöntemlerinin tıkanmasının, bu ilginin nedenlerin en başında geldiğini söyleyebiliriz.
Geleneksel öğretim yöntemleri, öğretmen merkezlidir. Öğrenciler kendi düşüncelerini ifade edemedikleri için, derslerde güçlük çektikleri noktalar belirlenememekte, yerinde ve zamanında düzeltilememektedir. Öğretim önceden belirlenmiş bir yapıda, düzende ve hızda yapılmaktadır. Bu süreçte öğrenciler, genellikle pasif durumdadır. Temel düşünce, öğretmenin kendi bilgisini doğrudan öğrenciye aktarması ve öğrencinin de bilgiyi yorumlamadan, ezberlemesidir. Öğrenciler not alırlar fakat not edilen bilgiyi sorgulamak veya derinlemesine düşünmek için zamanları yoktur. Geleneksel ders anlatma yöntemi, en iyi öğrencilerin düşüncelerini bile pasifleştirir.
Yapılan araştırmalarda, geleneksel öğretimle ilgili şu sonuçlara ulaşılmıştır; [i]
-Standart hesaplama becerisi içeren problemleri çözebilmek öğrencinin anlaması için yeterli değildir.
-Geleneksel öğrenme sonucunda genel olarak tutarlı kavramsal bir anlayış oluşamamaktadır. -Bazı kavramsal zorlukların üstesinden geleneksel öğretimle gelinememektedir.
-Mantık yürütme becerisi geleneksel öğretimle kazandırılamamaktadır.
-Kavramlar arası bağlantılar, formal sunumlar ve gerçek hayat tecrübesi geleneksel öğretim sonunda oluşmamaktadır.
-Düz anlatım şeklinde yapılan öğretim öğrencilerin büyük çoğunluğu için etkisiz bir öğretim yöntemidir.
Aktif öğrenme ise öğrencilere, öğrenme etkinlikleri üzerinde belli bir dereceye kadar sahiplik ve kontrolün verildiği, öğrenme etkinliklerinin önceden belirlenmesinden ziyade açık uçlu olduğu ve öğrencilerin öğrenme deneyimine aktif olarak katılarak şekillendirebildiği öğrenme aktivitelerinin kullanılması ve öğrencilerin katıldığı uygulamalı çalışmalar, bilgisayar destekli öğretim, rol çalışması, iş deneyimi, bireysel proje çalışmaları, işbirlikli problem çözme, proje ödevleri gibi bir dizi farklı öğretim etkinlikler olarak, tanımlanabilir.[ii]
Geleneksel öğrenme ve aktif öğrenmenin tanımları, neden aktif öğrenmeye gerek duyulduğunu açıklar niteliktedir. Bu nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz;[iii]
-Aktif öğrenmenin, beynin çalışmasına uygunluğu,
-Yaşam boyu öğrenen bireylere duyulan gereksinim,
-Geleneksel öğretimin çağın gereklerini karşılayamaması,
-Öğrenme-öğretmen anlayışındaki gelişmeler,
-Aktif öğrenmenin etkililiği,
Aktif öğrenmenin avantajları.