Her şey, Milli Eğitim Bakanlığının, öğretmen adaylarına (Aslında, ataması yapılmamış öğretmen) 1 Şubat 2019 tarihinde uygulanan Özel Alan Bilgisi Testi (ÖABT)’nin soru sayısının % 50 oranında arttırılarak, 50’den 75’e çıkarılması ve bazı branşlarda 2018’de sınava giren öğretmen adaylarını, eğitim fakültelerinden mezun olan lisans mezunu adayların öğretmenlik tercihlerinde kullandıkları puan türü olan ve genel kültür, genel yetenek ve eğitim bilimleri bölümlerinden oluşan p10 puan türü; 2019’da sınava giren öğretmen adaylarını ise eğitim fakültelerinden mezun olan lisans mezunu adayların öğretmenlik tercihlerinde kullandıkları ve genel kültür, genel yetenek, eğitim bilimleri ve ÖABT bölümlerinden oluşan p121 puan türü ile sıralamaya tabi tutmasından kaynaklanmıştır.
2018 yılında 40 bin öğretmen ataması yapılmış, o dönemde KPSS puanı iki yıl geçerli olduğu ve karma alım yapıldığı için 2018 yılında 40 bin öğretmen atamasına rağmen atanamayan adaylar 2019 yılındaki atamalara da başvurmuşlardır. Burada sorun, sınavdaki soru sayısının ve atamalardaki puan türünün değişmesine rağmen 2018 ve 2019 KPSS sınav sonuçlarının yüzdelik başarıya göre değil, puan üstünlüğüne göre yapılmış olmasıdır. İçeriği değişen, soru sayısı artan, esas alınan puan türü değişen sınavla öğretmen atamalarında hakkaniyetin sağlanması mümkün değildir.
Bu konuda öğretmen adaylarının, karma atama sorununa yaklaşımını şu şekilde özetleyebiliriz;
2017 yılında yapılan KPSS’ye giren öğretmen adayları az sayıda atama yapıldığı için 15 Eylül 2018’de karma atama uygulaması geldi ve bu şekilde 2017-2018 KPSS sonuçlarıyla adaylar atandı. 2017’de KPSS’ye giren adaylar için getirilen bu uygulamada, 2017’liler, şubat ve ağustos aylarında gerçekleşen toplam 40 bin atamada yaklaşık 2 bin kişilik bir pay alabildiler. 38 bin gibi bir atamadan ise 2018’li adaylar yararlandı. 2019 KPSS puanlarında, yapılan değişiklikler nedeniyle çok fazla bir düşüş yaşandığı için 2019’lular geçen senenin taban puanlarının bile altında kaldı. Bu yüzden de zaten alımı az olan bölümlerde derece yapmış insanların önüne yüzlerce kişi geçti. 2019 KPSS’ye girenler daha tek bir atama görememişken önlerine 2018’de 40 bin atamada gidemeyen yüzlerce kişi geçmiş oldu.
Özellikle kontenjanı az olan bölümler bu konuda çok tedirgin. Örnek verecek olursak; Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde 2018 puanı 82.7 olan kişinin sıralaması 1251; 2019 puanı 82.7 olan kişinin ise sıralaması 236. 1251. sıradaki birinin 236. sıradaki birini geçmesi hiçbir açıdan uygun değildir. Yine Sosyal Bilgiler Öğretmenliğinde 2018 yılında 79,68 puan alan kişinin sıralaması 1335 iken; 2019 yılında 79.68 alan kişinin sıralaması 509.
Bir başka çarpıcı örnek de, 2018 yılında sadece p10 puan türüyle sınav puanı olan bir öğretmen adayıyla, 2019’da p121 puan türü olan aynı alanın öğretmen adayının puanlarının aynı atamaya esas alınmasıdır. İlk defa 2019 yılında uygulanan İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri Öğretmenliği ve Beden Eğitimi Öğretmenliği alanlarında sınava giren adaylar, 2018 yılında p10 puan türü ile sınava giren adaylarla aynı değerlendirmeye tabi tutulmuştur.
Bu anlamda, 2019 yılında yapılan karma atamalar, puan sisteminin değişmesi, soru sayısının artması ve atama sıralamasının başarı yüzdesi değil, farklı sınavların sonuçlarının birlikte değerlendirilmesi sonucu ortaya çıkan puanlar olması nedeniyle 2019 yılında KPSS puanı olan öğretmen adaylarının mağdur olmasına neden olmuştur.
Bu konu ile ilgili olarak Milli Eğitim Bakanı sayın Ziya Selçuk, "Bununla ilgili üç üniversitemizden akademik görüş istedik. Bununla ilgili raporlar gelmeye başladı. Milli Eğitim Bakanlığı olarak burada 'şöyle karar verdik' demek istemiyoruz. Bilimsel olarak bunun ölçme, değerlendirme metodolojisi bakımından ne yapmamız lazım. Böyle bir kanıta dayalı olarak karar vermek istiyoruz. Çok kısa bir zamanda, bir iki hafta içerisinde de bu kararı vermiş olacağız." şeklinde açıklamalarda bulunmuş fakat henüz bir karar alınmamıştır.
Sonuç olarak yapılması gereken, özellikle de pandemiyi bütün etkileriyle yaşadığımız, anılacak tedbirlerin var olandan daha fazla öğretmen ihtiyacını gerektiriyor olması ve bütün bu duruma rağmen hala 100 binin üzerinde ücretli öğretmen istihdam edilmesi nedeniyle planlanan öğretmen atamalarına ek olarak en az 20 bin öğretmen atamasının 2019 KPSS puanlarıyla, gerçekleştirilmesidir. 2019 karma atama mağduru öğretmen adaylarına adaleti ancak böyle sağlayabiliriz.