Anayasa Mahkemesi memurlara ek gösterge ve yüksek yargı üyelerine yapılan ek zam düzenlemesine yönelik flaş kararlarının ardından sağlık çalışanlarına yönelik de dikkat çeken bir karar daha aldı.
27.10.2023 tarih ve 32352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 13.09.2023 tarih ve 2022/102 E. 2023/154 K. Sayılı kararı ile;
209 sayılı Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun’un 5. Maddesinde yer alan “disiplin durumu” ile “…yönetmelikle…” ibarelerinin iptaline karar verilmiş olup, ilgili iptale konu hükümler kararın Resmi Gazetede yayımlanmasından 9 ay sonra yürürlüğe girecektir.
Karar gerekçesinde “disiplin durumu” ibaresine ilişkin olarak; ek ödeme yapılırken personelin disiplin durumunun dikkate alınmasının zaten farklı bir disiplin cezasına çarptırılan kişi bakımından aynı fiilden dolayı yeniden yargılanmama veya cezalandırılmama ilkesini ihlal edeceği, disiplin durumuna göre ek ödemede yapılacak kesintiye ilişkin belirliliğin kanunla sağlanmadığı, disiplin durumunun tespitine ilişkin objektif ölçütlere yer verilmediği gibi disiplin cezalarının varlığı halinde bunların kesinleşmesinin beklenmesinin de öngörülmediği, disiplin cezalarına karşı yargı yoluna başvurma imkanı getirilmişken bunun sonucu beklenmeden ek ödemeden mahrum bırakılmanın etkili başvuru hakkının özüne dokunacağı gibi kesin hükmün bağlayıcılığı ilkesi ile masumiyet karinesini ihlal edeceği, özlük hakkı niteliğinde olup mülkiyet hakkı kapsamında olan ve kanunla düzenlenmesi gereken ek ödeme konusunda idareye düzenleme yetkisi verilmesinin kanunilik ilkesine aykırı olduğu, idare ile personel arasında kurulan akdi ilişkinin mali yönünün idarenin düzenleyici işlemlerine bırakılması nedeniyle ayrımcılık yapılabileceği, bu suretle çalışma özgürlüğünün sınırlanacağı, çalışma barışının bozulacağı ve angarya yasağını ihlal edileceği, bu durumun sağlık hakkının gerçekleştirilmesi şeklindeki devletin pozitif yükümlülükleriyle bağdaşmadığı gerekçelerine yer verilerek söz konusu ibare ile disiplin durumunun Kanunda çerçevesinin çizilmemiş olması, memurların özlük haklarının kanunla düzenlenmesi gerektiği ve yönetmelikle ayrıntılanamayacağından “yönetmelikle” ibaresi de iptal edilmiştir.
Türk Sağlık Sen'den yapılan açıklamada; Sağlık personeli Ek ödeme alamayacak haber ve yorumları yanlıştır' denildi
İptal edilen, disiplin cezası alanlara ikinci bir ceza olarak ek ödemelerinden kesinti yapılmasına neden olan 209 sayılı Kanunun 5. maddesinde yer alan düzenlemedir.
Mahkeme ayrıca disiplin cezalarına ilişkin hükümlerin yönetmelikle değil kanunla ayrıntılanacağına vurgu yaparak cezaların yönetmelikle düzenlenmesi hususunu da iptal etmiştir.
Düzenleme 9 ay sonra yürürlüğe girecektir.
Sendikamız tarafından Ek Ödeme yönetmeliğine açtığımız davanın dilekçesinde “209 sayılı Kanuna eklenen 'disiplin durumu' ibaresi, tek başına belirli bir açıklıkta ve kesinlikte öngörülebilme imkanı tanımamaktadır. Bu anlamda YASA KURALININ ŞEKLEN VARLIĞI YETERLİ OLMAYIP, getirilen düzenlemenin ilgili kanunda genel hatlarının belirlenerek yasal çerçevesinin çizilmesi, belirli ve öngörülebilir olması, sonrasında kamu erkine sınırsız, belirsiz, geniş bir düzenleme yetkisi tanımaması gerekmektedir. Bu kapsamda, ilgili yasada sadece 'disiplin durumu' ibaresinin yer alması yeterli olmayıp, belirlilik, kanunilik ve ölçülülük ilkesine aykırı olan bu durumun YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNİN DAYANAĞINI OLUŞTURDUĞUNDAN DA BAHSEDİLEMEYECEĞİ AÇIKTIR…
Yine başarıyla ilintisi olmayan disiplin cezalarının ikinci bir ceza niteliğine dönüşerek ek ödeme ölçütleri arasında yer alması bir eyleme iki ceza verilmesi şeklinde eşitsiz bir uygulamayı beraberinde getirebileceği…” denilerek itirazlarımızı dile getirmiştik. Anayasa Mahkemesinin kararı bizim bu konuda haklılığımızı da tescillemiştir.