Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) kabul edilen yeni torba kanun teklifinde kamu personelini ilgilendiren düzenlemeler hangileri? Torba Yasa'da emekli ve memurları ilgilendiren hangi maddeler var? Tüm ayrıntılar haberimizde...
TBMM’de en düşük emekli maaşının 12 bin 500 liraya çıkarılması, yurt dışı çıkış harcının 500 lira olarak belirlenmesi, asgari kurumlar vergisi uygulaması, bazı vergi cezalarının artırılması gibi hükümlerin yer aldığı ‘torba teklif’ kabul edilerek kanunlaştı.
En Düşük Emekli Maaşı Artıyor
Kanunla beraber en düşük emekli aylığı 10.000 TL’den 12.500 TL’ye çıkartıldı. Temmuz ayında yapılan %24,73 zam uygulandıktan sonra ek ödeme dahil kök aylığı 12.500 TL’nin altında kalan emeklilere 12.500 TL ödenecek. Temmuz ayına ilişkin farklar da hesaplarına yatırılacak.
EYT'lilere Prim Değişikliği
Habertürk'ün haberine göre emekli olduktan sonra aynı işyerinde çalışmaya devam edenler için sağlanan işveren priminde 5 puan indirim uygulaması sona erecek. İşçilerin brüt ücretlerinin %2’si oranında işverenden kesilen kısa vadeli sigorta kolları primi %2,25’e çıkartılacak. Primlere ilişkin değişiklikler, kanunun Resmi Gazete’de yayımını izleyen ay başından geçerli olacak. Kanun 31 Temmuz’a kadar yayımlanırsa ağustos ayından geçerli olacak. Kanunun Resmi Gazete’de yayımlanması ağustos ayına sarkarsa prim değişiklikleri eylül ayından geçerli olarak uygulanacak.
Toplu Sözleşme İkramiyesi
Kanunun TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri sırasında kritik son dakika değişiklikleri yapıldı. Kamu görevlilerine her ay 707 gösterge karşılığı toplu sözleşme ikramiyesi ödenecek. Bugünkü karşılığı 641,81 TL olan ikramiyeden sendika üyesi olan tüm kamu görevlileri yararlanacak.
Kamu görevlilerine verilen toplu sözleşme ikramiyesinden yararlanma koşulunu hizmet kolunda %1 barajını aşan sendikalarla sınırlayan toplu sözleşme hükmü Danıştay tarafından iptal edilince kanun çıkartılarak, baraj koşulu da %2’ye yükseltilmişti. Ancak Anayasa Mahkemesi ocak ayında verdiği kararla, düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti.
İkramiyeden Yararlanamayacaklar
Kanun teklifinin Plan Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri sırasında %1 barajını aşan sendika üyesi memurlara toplu sözleşme ikramiyesi ödenmesine ilişkin madde eklendi. Muhalefetin itirazları üzerine Genel Kurul’da değişiklik yapıldı. Buna göre, halen yürürlükte bulunan toplu sözleşme ile belirlenen 707 gösterge karşılığı ikramiyeden sendika üyesi olan tüm memurlar yararlanacak. Sadece sendika üyesi olmayan memurlar ikramiyeden yararlanamayacak.
Kanunun Resmi Gazete’de yayımını izleyen tarihten itibaren sendika üyesi tüm memurlara 2024 yılı için her ay 641,81 TL ödeme yapılacak.
Yüksek Yargıya Zam
Geçen yıl yaşanan Yargıtay ile Anayasa Mahkemesi arasındaki gerilimin sebepleri arasında gösterilen yüksek yargı organlarındaki maaş zammı yeniden düzenlendi. AYM, yüksek yargı organlarında görev yapan hakim ve savcılar ile diğer hakim ve savcıların ek tazminatları arasında farka yol açan kanun maddesini iptal etmişti. Yeni yasal düzenleme için tanınan süre 30 Temmuz 2024 Salı günü yürürlüğe girecek.
Kanunun dün geceki görüşmeleri sırasında kabul edilen önerge uyarınca, Yargıtay Birinci Başkanı, Danıştay Başkanı, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Danıştay Başsavcısı, Yargıtay Birinci başkanvekilleri, Danıştay başkanvekilleri, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcıvekili, Yargıtay ve Danıştay daire başkanları ile Yargıtay ve Danıştay üyelerinin ek tazminatı iptal edilen düzenlemede olduğu gibi 40.000 gösterge olacak. Söz konusu yargıç ve savcıların göstergesi daha önce 15.000’den 40.000’e çıkartılırken kapsam dışı bırakılan Adalet Bakanlığı Müsteşarı da 40.000 gösterge kapsamına alındı. Bu kişilere yeni maaş katsayısı üzerinden aylık 36.311,84 TL ek tazminat ödenecek.
AYM’nin iptal ettiği düzenleme sırasında kapsam dışı bırakılan diğer hakim ve savcılar da kademeli tazminat artışından yararlanacak. Kıstas aylığı %86 olan birinci sınıf hakim ve savcıların ek tazminat göstergesi 15.000’den, Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu ile Hakimler ve Savcılar Kurulu Teftiş Kurulunda fiilen görev yapan müfettişlerin ek tazminat göstergesi de 30.000’den 35.000’e çıkartıldı. Bu gruptaki hakim ve savcılar aylık 31.772,86 TL ek tazminat alacaklar. Daha önce söz konusu hakim ve savcıların ek tazminatı sırasıyla 13.616,94 TL ve 27.233,88 TL idi.
Diğer birinci sınıf hakim ve savcıların göstergesi 30.000’e (27.233,88 TL), birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcıların göstergesi 26.000’e (23.602,70 TL), diğer hakim ve savcıların göstergesi ise 22.500’e (20.425 TL) yükseltildi.
Bu kapsamdaki hakim ve savcılardan Anayasa Mahkemesinde görev yapanlara ödenen aylık ek ödenek ve Uyuşmazlık Mahkemesinde görev yapanlara verilen ödenek ile söz konusu ek tazminattan yalnızca biri veya yüksek olanı ödenecek.
Kızılay Personeline Çifte Maaş
Bazı istisnalar hariç emeklilerin kamu kurumlarında çalışması yasak. Çalışabilmeleri için emekli aylıklarını kestirmeleri gerekiyor.
2021 yılında çıkartılan kanunla Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti ve Yeşilay Vakfı’nda emekli personelin emekli aylıkları kesilmeden çalışmalarına izin verildi. Daha sonra Antalya Diplomasi Forumu ile Türk Arkeoloji ve Kültürel Miras Vakfı da bu kapsama dahil edildi.
Anayasa Mahkemesi haziran ayında bu düzenlemeyi iptal etti. AYM’nin iptal kararı üzerine 14 Haziran’dan itibaren söz konusu vakıflarda çalışan emekli personele iki seçenek sunuldu. İsteyen çalışmayı bırakıp emekli oldu, isteyen personel ise emekli aylığını iptal ettirip çalışmaya devam etti.
Kanunda yapılan düzenlemeyle sadece Kızılay Derneği ile derneğe ait veya bağlı işletmelerde çalışan emekli personele aylığı kesilmeksizin çalışmaya devam etme hakkı tanındı. Kızılay’da 14 Haziran’dan itibaren emekli aylığını kestirerek çalışmaya devam eden personel, kanun yürürlüğe girdikten sonra tekrar emekli aylığı bağlanması için başvuruda bulunabilecek.
Türkiye