1999 yılında Marmara depremi esnasında üçlü koalisyon yönetimi tarafından yürürlüğe konan 4447 Sayılı Kanun ile sonradan getirilen “Yaş” engeli ile hemen hemen her aileyi ilgilendiren milyonlarca EYT mağduru oluşmuştur. Tüm kamuoyunun yakından takip ettiği üzere EYT sorunun çözümünde Sayın Cumhurbaşkanı'mızın, Sosyal Politikalar Başkan Vekili ve aynı zamanda Başdanışmanı olan Sayın Prof. Dr. Vedat Bilgin'i görevlendirmesi EYT'lileri yeniden heyecanlandırdı.
1989 yılından beri hocam olması hasebiyle çok yakından tanıdığım Sayın Bilgin, EYT konusunu esasen uzun süreden beri titizlikle takip etmekte ve üzerinde derin analizler yapmaktadır.
Son derece demokrat bir kişiliğe sahip olan Prof. Dr. Vedat Bilgin sadece bir akademisyen değildir. Aynı zamanda bürokrat ve yazar. Özelikle endüstri ilişkileri, sosyal politika, sendikacılık, sosyal güvenlik ve çalışma hayatı ile ilgili fikrî ve bilimsel çalışmalar yapmıştır.
Sayın Bilgin'in en önemli özelliği herhangi bir sorun karşısında mutlaka tüm tarafları dinlemesi ve çözüm odaklı yaklaşıma sahip olmasıdır.
EYT'lilerin mağduriyeti ile ilgili hâlen yoğun mesai harcayan Prof. Dr. Vedat Bilgin'in bu konuda hem EYT'liler hem de sosyal güvenlik sistemimizin sürdürülebilirliği açısından en isabetli çözümler üreteceği kuşkusuzdur.
EYT'lilerin tek bir sigortalılık grubunda yer almadığını hemen belirtelim. Zira SSK'lılar, Bağ-Kur'lular, Emekli Sandığına tabi olanlar, Tarım SSK, Tarım Bağ-Kur, Banka ve TOBB Sandıklarına tabi olan değişik gruplarda yer alan çok sayıda EYT'li bulunmaktadır.
Diğer yandan yaş haddinden ve normal emeklilikten şartları yerine getiren EYT'liler de ayrı bir başlık altında çalışmayı gerektiriyor. Mevcut ekonomik durum ve bütçe dengeleri, SGK'nın mali ve aktüarya yapısı ile ileriye dönük nüfusun yaşlanmasına bağlı projeksiyonlar da göz önünde bulundurulacağından Prof. Dr. Vedat Bilgin'in başkanlığında yürütülecek olan çalışmaların hemen bir anda bitmeyeceği, uzun soluk gerektirdiği açıktır.
Daha önceki yazılarımızda defaten altını çizdiğimiz üzere EYT mağduriyeti sadece yeni çıkarılabilecek bir yasa ile giderilebilecektir. Yeni çıkarılacak EYT yasasında 4447 sayılı Kanun'un yürürlüğe girmeden önce herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı…) bağlı olarak sigortalı bir işe girenlerin 4447 sayılı Kanun ile sonradan yapılan düzenlemeler değil, işe girdikleri tarihlerdeki yürürlükte bulunan kanunlarda yer alan emeklilik şartlarına tabi tutulmaları hâlinde sorun tam olarak çözüme kavuşacaktır.
Bu bağlamda yeni çıkarılacak EYT yasasında 4447 sayılı Kanun öncesinde yürürlükte bulunan SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı hükümleri müktesep hak olarak işe giriş tarihine göre geçerli kılınması varsayımı ile EYT'lilerden gelen sorular cevaplandırılmıştır.
SORU: İsa Bey, 06.02.2000 yılında ilk defa SSK'lı oldum. 2001 yılında bir çocuğum oldu. Bunun haricinde devamlı SSK'lı çalışıyorum. Bu durumda EYT çıkarsa hemen emekli olabilir miyim? Şerife Karahanlı
CEVAP: Şerife Hanım, belirtmiş olduğunuz şartlara göre siz EYT kapsamında değilsiniz. EYT yasası çıksa bile sizi etkilemeyecektir. 7.000 gün prim ve 58 yaş şartını yerine getirdiğiniz tarihte emekli olabilirsiniz.
SORU :Ben Bekir, 05.11.1975 doğumluyum, 02.07.1992 SSK işe giriş tarihim. 5.738 prim gün sayım var. EYT çıkarsa emekli olabilir miyim?
CEVAP: Bekir Bey, şu anda 53 yaş 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5.600 gün prime tabi bulunmaktasınız. Bu durumda yaş dışında tüm şartları fazlasıyla yerine getirmiş bulunmaktasınız. Yeni çıkacak EYT yasası işe giriş tarihinizdeki kanunu esas alması hâlinde “55 yaşını doldurmamış olmakla beraber erkekler için 25 yıldan beri sigortalı bulunma ve en az 5.000 gün prim” yeterli olduğundan emekli olmaya hak kazanabilirsiniz.
SORU: 1998 yılından beri özel bir bankada çalışmakta iken yaş dışında bütün şartları yerine getirmem nedeniyle işten ayrılan bekâr bir EYT'liyim. Ölen babamdan yetim aylığına başvurursam sağlıktan faydalanabilir miyim? Mehtap Gülseren
CEVAP: Mehtap Hanım, yetim aylığı bağlanan çocuklar SGK genel sağlık sigortasından faydalanabilir.
Türkiye