TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI'NA
Aşağıda yazılı sorularımın Anayasa'nın 98. İçtüzüğün 96. maddesi gereğince Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt SELÇUK tarafından yazılı olarak yanıtlanması konusunda gereğini arz ederim. Gülizar BÍÇER KARACA /Denizli Milletvekili
Emeklilik hakkı, sosyal güvenlik hakkının ayrılmaz bir parçasıdır. Ülkemizde ise sağlıklı bir emeklilik dönemine kavuşamadan hayatını kaybeden yurttaşlarımızın sayısı azımsanmayacak ölçüdedir.
Emeklilikte yaşa takılanlar olarak adlandırılan, aslında Türkiye'de toplumsal bir yara haline dönüşen, 1998 yılında işe giren ve o tarihte 2023 yılında emekli olma hakkına sahip bir işçinin, 1999 yılında çıkarılan 4447 sayılı kanun ile emekliliğinin 15 yıl sonraya, 2038 yılına ertelenmesi demektir. 1999 sonrasında getirilen yaş şartı sadece yeni işe girenleri değil eski çalışanları da kapsamıştır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerinden yararlanılarak hazırlanan, DİSK Araştırma Merkezi DİSK-AR'ın, 21 Ekim 2020 tarihinde yayınladığı, "Türkiye'de Emeklilerin Durumu ve EYT Gerçeği" başlıklı rapora göre ülkemizde EYT mağduru sayısı 4 milyon 600 bindir. Bugün yaşa takılmasa emekli olabileceklerin sayısı ise 750 bin ile 1 milyon civarındadır.
Bu bağlamda;
1. Emekli olmak için gerekli prim sayısını doldurmalarına rağmen yaş şartını sağlamadığı için emekli olamayanlar konusunda, gereken prim sayısını dolduran vatandaşların emekli olmalarını sağlayacak bir çözüm geliştirmeyi düşünmekte misiniz? Bu konuda bakanlık tarafından SGK aracılığıyla nasıl bir yol izlenecektir?
2. Kamuda çalışan Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın (EYT) sayısı kaçtır?
3. Özel sektörde çalışan Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın (EYT) sayısı kaçtır?
4. Özel sektörde ya da kamuda çalışmayan Emeklilikte Yaşa Takılanlar'ın (EYT) sayısı kaçtır?
5. Bakanlık aracılığıyla, SGK tarafından tahsil edilemeyen SGK primleri, cebren nasıl tahsil edilmektedir?
6. Kayıt dışı çalışanların tespit edilmesi sonucunda, sigortalı çalışmalarının sağlanması için, SGK tarafından nasıl bir yol izlenmektedir?
7. Kayıt dışı çalışanı olan işverenlere yönelik cezai yaptırımlar nelerdir? Bu suçun para cezası ne kadardır? Bu para cezası hangi kriterlere göre belirlenmektedir? Yaptırım miktarı işverenden ne kadar sürede tahsil edilmektedir?
8. Emeklilikte yaşa takılanlar için, vergi ve prim teşviklerinde bulunmayı planlamakta mısınız?
9. EYT' lilerin hak ettikleri emeklilik haklarının verilmesi konusunda, bakanlık olarak SGK aracılığıyla gerçekleştirmeyi planladığınız çalışmalar nelerdir? Bu çalışmaların tamamlanması için ayrı ayrı belirtilmek üzere ne kadar süre gerekmektedir?
10. Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın (EYT) emekli edilmesi halinde, uygulamanın bütçeye yansıyan yıllık maliyeti kaç TL olacaktır?
11. Emekli olmadan vefat eden sigortalıya ait olan, hak sahibi veya bakmakla yükümlü olduğu kişilere bağlanan aylık ödemenin şartlarının indirgenmesine yönelik olarak yürütmeyi planladığınız bir çalışmanız var mıdır?
12. Emekli olmadan vefat eden sigortalının, geride kalan hak sahibi kimsesi olmaması durumunda, sigortalının ödediği toplam prim miktarının miras yoluyla birisine bırakılmasının mümkün olmaması, ödenen toplam prim miktarının devlet hazinesine kalması konusunda miras yolunun açılmasına yönelik olarak yürütülmesi planlanan bir çalışmanız var mıdır?
Kamubiz.com ÖZEL/ANKARA