Yeni banknot talebi her geçen gün artarken ekonomi yönetiminin bu konuda atacağı adımlar dikkatle izleniyor. Yeni banknot basımının ön şartlarından biri olan "en büyük banknotun toplam emisyon içindeki payının yüzde 50’yi aşması" kriteri sağlanmış olmasına rağmen henüz bir gelişme yaşanmadı. Şu anda piyasadaki her iki banknottan birinin 200 TL olduğu gözlenirken, Darphane ise değer kaybeden Türk lirası karşısında bazı madeni paraların üretimini uzun süredir durdurmuş durumda.
200 TL'lik banknot ilk piyasaya sürüldüğü 2009 yılında yaklaşık 132 dolara karşılık geliyordu. Ancak son yıllardaki kur artışı nedeniyle bugünkü değeri yaklaşık 5,8 dolara kadar düştü. Dolar kuru ve enflasyonun artışı, daha yüksek değerli banknot basılması yönündeki talepleri artırsa da, yeni banknot basma yetkisine sahip Merkez Bankası’ndan henüz bu konuda olumlu bir adım gelmedi.
YÜZDE 50 KRİTERİ TAMAMLANDI AMA…
Birgün Gazetesi’ne göre, banknot basımı için, en yüksek değerdeki banknotun toplam emisyon içindeki payının yüzde 50'yi aşması gerekiyor. Merkez Bankası’nın verilerine göre, 200 TL'lik banknotlar piyasadaki banknot dağılımının yüzde 50’sini kapsıyor ve artık en yaygın banknot olarak öne çıkıyor.
KÜÇÜK BANKNOTLAR DEĞER KAYBEDİYOR
Yüksek enflasyonun etkisiyle küçük banknotların değeri giderek azalıyor. Haziran 2023 itibarıyla 100 TL'lik banknotlar piyasadaki payını kaybederek yüzde 19,1'e düşerken, 50 TL’nin payı yüzde 6,9’a, 20 TL’nin payı yüzde 4,7’ye, 10 TL’nin payı ise yüzde 10,5 seviyesine geriledi.
BAZI MADENİ PARALAR HİÇ BASILMADI
Yüksek enflasyon madeni paraları da etkiliyor. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2024 yılında tedavüle hiç 25 kuruş verilmedi. Bu yıl tedavüle çıkan yaklaşık 674 milyon madeni paranın yüzde 18’i 5 TL, yüzde 63,7’si ise 1 TL olarak basıldı.