TBMM’ye sunulan bu yasa teklifi, otomotiv sektöründe köklü değişikliklerin kapısını aralayabilir.
Yaşlı Araçlar ve Çevreye Etkileri
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de trafiğe kayıtlı araçların yaş ortalaması 14,5 yıl. Bu araçların yaklaşık dörtte biri 21 yaşından büyük. Eski araçlar, hem bakım maliyetlerinin yüksekliği hem de oluşturduğu güvenlik riskleriyle sıkça tartışma konusu oluyor. Yeni yasa tasarısı, bu araçların geri dönüşüme kazandırılmasını teşvik ederek hem çevreye katkı sağlamayı hem de ekonomiye fayda yaratmayı hedefliyor.
Amaç: Geri dönüşüm yoluyla çevresel ve güvenlik sorunlarının önüne geçmek. Düzenleme sayesinde hurdaya ayrılan araçların sahipleri, yeni araç alımlarında ÖTV ödemeyecek.
Şoför Esnafına Vergi Muafiyeti
Teklifin bir diğer önemli kısmı, ticari araç kullanan şoför esnafına yönelik. Geçimini sadece ticari araçla sağlayan şoförler, 10 yıl boyunca kullanmak üzere satın alacakları yeni araçlarda hem ÖTV hem de Katma Değer Vergisi'nden (KDV) muaf tutulacak. Bu düzenlemenin, şoförlerin daha güvenli ve ekonomik araçlarla hizmet vermesine olanak tanıması bekleniyor.
Neden Önemli? Ticari araçlar, sık kullanım nedeniyle daha hızlı yıpranıyor ve sık yenilenme ihtiyacı doğuyor. Bu düzenleme, esnafın maliyet yükünü azaltarak faaliyetlerini sürdürebilmesini kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Ağır Hasarlı Araçlara Yönelik Yeni Düzenleme
Tasarı, ağır hasarlı araçların trafikten tamamen çekilmesini de içeriyor. Trafik kazaları ya da doğal afetler sonucu kullanılamaz hale gelen araçların trafiğe çıkışı tamamen yasaklanacak. Onarılmış araçların yeniden trafiğe çıkarılması durumunda ise 500 bin TL’ye varan ağır cezalar uygulanacak.
Hedef: Trafikteki güvenlik açıklarını en aza indirmek ve can güvenliğini artırmak.
Yasalaşma Süreci
Bu tekliflerin resmiyet kazanması için Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde belirli aşamalardan geçmesi gerekiyor. Öncelikle TBMM Başkanlığı’na sunulacak olan teklifler, ilgili komisyonlarda incelenecek. Ardından Genel Kurul’da oylanacak ve Cumhurbaşkanı’nın onayından sonra Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
2024 Güncel ÖTV’siz Araç Fiyatları
Engelli bireylerin ÖTV muafiyetinden yararlanarak satın alabilecekleri araçlar için güncel fiyatlar aşağıda listelenmiştir. Fiyatlar, araçların model ve donanım özelliklerine göre değişiklik göstermektedir:
| Araç Markası | En Düşük Fiyat | En Yüksek Fiyat |
|---|---|---|
| Fiat | 249.944 TL | 903.278 TL |
| Toyota | 530.833 TL | 4.380.333 TL |
| Renault | 459.389 TL | 1.252.167 TL |
| Volkswagen | 558.889 TL | 5.116.667 TL |
| Dacia | 495.556 TL | 888.333 TL |
| BMW | 1.145.722 TL | 12.267.556 TL |
| Hyundai | 366.111 TL | 1.708.333 TL |
| Opel | 435.500 TL | 1.163.268 TL |
| Skoda | 549.944 TL | 3.999.444 TL |
| Ford | 508.222 TL | 3.126.556 TL |
| Mercedes | 1.208.333 TL | 13.936.111 TL |
| Peugeot | 511.389 TL | 1.501.667 TL |
| Honda | 631.111 TL | 2.363.889 TL |
2025 Yılında ÖTV Muafiyetinin Üst Limiti Artıyor
Engelli vatandaşlar için ÖTV muafiyetli araç alımlarında uygulanacak üst limit, 2025 yılı itibarıyla %43,93 oranında artırıldı. Bu kapsamda 2024 yılında 1 milyon 561 bin 255 TL olan limit, 2025 yılı itibarıyla 2 milyon 247 bin 114 TL olacak.
Kimler Yararlanabiliyor?
Engel Durumu: Yüzde 90 ve üzeri engelli bireyler bu muafiyetten faydalanabiliyor. Bu bireyler için yaş sınırı bulunmazken, araçları aile üyeleri de kullanabiliyor.
Şehit Yakınları: Şehit eşleri veya çocukları, eş ve çocuk yoksa anne ya da baba, bir defaya mahsus bu haktan yararlanabiliyor.
Hangi Araçlar Kapsamda?
Motor Hacmi Sınırlaması: ÖTV muafiyetli araç alımlarında motor hacmi 1600cc’yi geçmeyen binek otomobiller, 2800cc altı hafif ticari araçlar ve tüm motosikletler tercih edilebiliyor.
Yeni düzenlemeler, hem engelli bireyler hem de otomotiv sektörü açısından heyecanla bekleniyor. Kanun tekliflerinin yasalaşması durumunda, birçok vatandaş için önemli kolaylıklar sağlanacak.