Sayı : MS-310-2019/52 28/11/2019
Konu : Zorunlu Çalışma Yükümlülüğü Hk.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA/ANKARA
06.05.2010 tarihli ve 27573 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin "Zorunlu Çalışma Yükümlülüğü Süreleri" başlıklı 27. Maddesi 2. Fıkrasında; "(2) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra Bakanlık öğretmen kadrolarında göreve başlayanlar;... çalışmakla yükümlüdürler." hükmüyle yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 06.05.2010 tarihinden önce göreve başlayan öğretmenler zorunlu çalışma yükümlülüğünden muaf tutulmuştur.
17.04.2015 tarihli ve 29329 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğin 39. Maddesinde "(1) Zorunlu çalışma yükümlülüğü kapsamına alınacak eğitim kurumları, kurumun bulunduğu yerin nüfusu, coğrafi konumu, sosyo-ekonomik yönden gelişmişlik düzeyi, sağlık ve ulaşım şartları dikkate alınarak belirlenir." denilmektedir ve 42. Maddesi 1. Fıkrasında; "(1) Bakanlık öğretmen kadrolarında 06.05.2010 tarihinden sonra göreve başlayanlar;... çalışmakla yükümlüdürler." hükmüyle 06.05.2010 tarihinden önce göreve başlayan öğretmenler için zorunlu hizmet muafiyeti korunmuştur.
27.07.2016 tarihinden bu yana tarafınızca yapılan öğretmen atanmalarının tamamı, 668 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereği “öncelikle kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelere olmak üzere” sözleşmeli öğretmen ataması şeklinde yapılmaktadır.
652 Sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 4.Maddesi 3.Fıkrasında; "Atanan sözleşmeli öğretmenler üç yıl süreyle başka bir yere atanamaz. Aile birliği mazeretine bağlı yer değiştirmelerde bu madde uyarınca istihdam edilen öğretmenin eşi bu öğretmene tabidir. Sözleşmeli öğretmenler, aday öğretmenler için öngörülen adaylık sürecine tabi tutulur. Sözleşmeli öğretmenlerden sözleşme gereği üç yıllık çalışma süresini tamamlayanlar talepleri halinde bulundukları yerde öğretmen kadrolarına atanır. Öğretmen kadrolarına atananlar, aynı yerde en az bir yıl daha görev yapar, bunlar hakkında adaylık hükümleri uygulanmaz." denilmektedir.
Zorunlu çalışma yükümlülüğü; öğretmen istihdamında sıkıntı yaşanan, çalışılması diğer yerlere göre zor olan, kalkınmada öncelikli olan ve dezavantajlı durumda bulunan bölgelerde öğretmenlerin çalışmasını zorunlu kılmakta iken 06.05.2010 tarihinden önce ataması yapılan öğretmenlerin tamamı çeşitli haklı gerekçelerle bu yükümlülükten muaf tutulmuştur. Ancak 06.05.2010 tarihinden sonra ataması yapılan öğretmenlerin tamamı ise zorunlu hizmet muafiyeti için aynı haklı gerekçeler yine oluşmuş olmasına rağmen tarafınızca halen zorunlu çalışma yükümlüsü kabul edilmektedir.
Zorunlu hizmet bölgelerinde öğretmen ihtiyacını karşılamak için başvurulan zorunlu çalışma yükümlülüğü uygulaması, kamuoyunda "çakılı öğretmen" olarak nitelendirilen ve iki yılı aşkın bir süredir tarafınızca yapılan sözleşmeli öğretmen atamalarıyla zaten işlevini kaybetmiş bir uygulamadır.
Zorunlu hizmet bölgelerinde görev yapan öğretmenler ile zorunlu hizmet bölgeleri dışında görev yapan öğretmenlerin aynı maaşı alıp farklı özlük haklarına ve imkanlara sahip olmaları, zorunlu hizmet bölgelerinde görev yapan öğretmenlerin bir çok konuda zaten kısıtlı olmaları başlı başına bir adaletsizliktir.
Öğretmen istihdamında sıkıntı yaşanan bölgelerde istihdamı ve istikrarı sağlamak için doğru olan; öğretmenleri zorunlu hizmete tabi tutmak değil, hizmete gönüllü olmaya teşvik etmektir. Eğitim öğretim hizmetinin gönüllü olarak yapılmadığı durumlarda verimli olmadığı ve olmayacağı, zorla ve zorunlulukla güzellik olmayacağı açıktır. Aslolan; öğretmenlerin çalışma koşullarını iyileştirmek, koşullara karşılık gelecek tazminatları ödemek ve bu şekilde öğretmenleri kendi istekleriyle gönüllü olarak istihdam edebilmektir.
Yukarıda sıraladığımız tespit ve gerekçelerle Maarif Çalışanları Sendikası (MAARİF-SEN) olarak; Bakanlığınıza bağlı olarak görev yapan tüm öğretmenler için daha önce tarafınızca birkaç kez tesis edilen zorunlu hizmet muafiyetinin son kez yeniden tesis edilmesi ve bununla birlikte zorunlu hizmet yükümlülüğü uygulamasına son verilmesi, öğretmen istihdamında sıkıntı yaşanan bölgelerin “atamada öncelikli bölgeler” olarak yeniden belirlenerek bu bölgelerde görev yapacak öğretmenlere gerekli fizibilite çalışmaları yapıldıktan sonra asgari ücretin iki katına kadar teşvik ikramiyesi ile konut kira yardımı verilmesi ve bu taleplerimizin tarafınızca değerlendirildikten sonra sonucundan yazılı olarak bilgilendirilmemiz hususlarında;
Gereğini bilgilerinize arz ederiz.
Akif KETEN Mustafa DAĞAŞAN
Genel Sekreter Genel Başkan